Manhòlia

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Los manhòlias forman un genre de plantas de flors, de la familha dels Magnoliacèas, que comprend gaireben cent e dètz espècias, subretot d'arbres e arbrilhons, de las regions temperadas caudas.

Los manhòlias apareguèron abans los coleoptèrs, las flors son fachas per encoratjar la polinizacion pels insèctes. Per evitar los domatges causats pels coleoptèrs polinizators, los carpèls de las flors de manhòlia son plan fòrtas. Los especimens fossilizats de Magnolia acuminata datan de 20 milions d'anadas e d'especimens apartenent a la familha dels Magnoliaceae a 95 milions d'anadas. Un autre aspècte primitiu deld Manhòlias es lor abséncia de sepals o de petalas distincts.

Los manhòlias an un espandiment natural discontunh, amb un centre principal a l'Èst e al Sud d'Asia e un centre secondari dins l'Èst de l'America del Nòrd, America Centrala, las Antilhas e qualques espècias en America del Sud.

Etimologia[modificar | Modificar lo còdi]

Aquel genre foguèt nomenat Magnolia pel fraire Charles Plumier (1646-1704), en onor de Pèire Manhòl (1638-1715), mètge e botanista director del Jardin de las Plantas de Montpelhièr. Una autra ipotèsi[1] seriá que lo quite Carl von Linné auriá creat lo mòt Magnolia, tanben dedicat a Pèire Manhòl e del seu concèpte de familha, utilizat dins la classificacion botanica.

Principalas caracteristicas[modificar | Modificar lo còdi]

Arbres o arbrilhons, de fuèlhas mai sovent grandas, altèrnas, ovalas o elipticas, caducas o persistantas, mai sovent coriàcias.

Las flors solitárias, son grandas, fòrça dacorativas, sovent quilhadas, enn forma de copa. Lo perigòn es format de sièis a nòu petals petaloìds (petals e sepals indiferenciats) de color clara, blanc rosat, jaune clar. Las etaminas, nombrosas son lamellárias. Los carpèls son dispausats en pinha sul receptacle. Pels botanistas, es una flor primitiva. La florason apareis mai sovent aprèp quinze a trenta ans. Los fruchs, en forma de pinha, son de dehiscéncia longitudinala. Son compausats d'un ensems de folliculas (fruch sèc derivat d'un sol carpèl) e contenon de granas de tegument roje.

Formula florala: 3S + 6nP + nE + (nC)

Espandiment[modificar | Modificar lo còdi]

Los manhòlias son originaris d'Orient Extrèm (Japon, China), d'Asia Centrala (Imalaia), d'America del Nòrd (Sud des Estats Units d'America), e d'America Centrala. Foguèron plan aclimatats en Euròpa.

Aqueles arbres gausisson de sols frèscs, unifèrs, de pH neutre. Qualques espècias supòrtan de pH superiors a 7, mas aman pas lo calcar actiu.

Principales espècias[modificar | Modificar lo còdi]

Manhòlia de Soulange
Manhòlia en flor

Arbres[modificar | Modificar lo còdi]

Arbrilhons[modificar | Modificar lo còdi]

Magnolia stellata

Utilizacions[modificar | Modificar lo còdi]

Flor de manhòlia

Plantas ornementalas[modificar | Modificar lo còdi]

Medecina[modificar | Modificar lo còdi]

  • febrifug (grnane de M. cambelii),
  • antireumatismal, antipaludic (rusca de M.virginiana').

tanben atifongic pel magnoliol (molecula activa)

Vejatz tanben[modificar | Modificar lo còdi]

Wikimedia Commons prepausa de documents multimèdia liures sus Manhòlia.

Bibliografia[modificar | Modificar lo còdi]

Referéncias[modificar | Modificar lo còdi]

  1. (fr)Paul Mazliak, La Biologie au siècle des Lumières, Vuibert/Adapt, Paris, 2006 ISBN 2-7117-7193-8Error d'escript : lo modul « check isxn » existís pas. (chapitre 5, page 142)