Arbiost

Aqueth article qu'ei redigit en gascon.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Vilatge d'Occitània
Arbiost
Arbéost
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Eth vilatge.
Armas
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 42° 59′ 57″ N, 0° 17′ 03″ O
Superfícia 14,9 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
2 480 m
780 m
555 m
Geografia politica
País  Gasconha
Contrada Bigòrra Armas de Bigòrra
Lavedan
Estat Bandièra de França França
Region
76
Occitània
Departament
65
Hauts Pirenèus Armas deu Departament deus Hauts Pirenèus
Arrondiment
651
Argelèrs de Gasòst
Canton
6503
Era Vath deths Gaves (Aucun avant 2015)
Intercom
246500201
CC deth País de Nai
Cònsol Cyrille Fraize
(2020-2026)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2018)
84 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

85 ab.
Densitat 5,84 ab./km²
Autras informacions
Escais Eths menjons
Gentilici (en francés)
Còde postal 65560
Còde INSEE 65018

Arbiost (Arbéost en francés) qu'ei ua comuna gascona de Bigòrra, en Lavedan, situada dens eth departament deths Hauts Pirenèus e era region d'Occitània, ancianament de Mieidia-Pirenèus.

Geografia[modificar | Modificar lo còdi]

Comunas a l'entorn.

Toponimia[modificar | Modificar lo còdi]

Era prononciacion qu'ei [ar'bjus]. Eras fòrmas ancianas que son Arbéost, Arbeost, Arbeost Herrere, de 1726 a 1789, Arbeost, sus era mapa de Cassini, ara fin deth sègle XVIIIau, Arbéost-Herrère, en 1789, Arbeost, en 1790, Arbeust en 1790 [1].

Rohlfs que dona explicacions diferentas dens los sons libes successius : 1) eth nom aquitan de persona Aherbelste, tirat d'un nom de divinitat; 2) eth nom galloroman de persona Arvenius dab eth sufixe aquitanic -ossum [1]. Per Dauzat eth nom qu'ei escur; eth autor que cita era segonda explicacion de Rohlfs (Arvenius) e que gausa tanben ua rasic *arb- de sens escur, benlèu varianta deth prelatin alba- [2]. Ernèst Negre (TGF 1213), citat per Miquèu Grosclaude, que torna préner era prumèra explicacion de Rohlfs (Aherbelste) e Robert Aymard, tanben citat per Grosclaude, que constata Arbiost qu'ei en continuïtat deth territòri de Biost (Bearn) e que supausa shens certitud un sens que seré « près de Biost », ipotèsi jutjada « gratuita » per Grosclaude, qui accèpta totun l'idèa d'un ligam enter eths dus noms. Grosclaude que hè quauquas comparasons (Arboish, Arbús e Arboet) e que's limita a conclure eth toponime qu'ei d'origina prelatina [1].

En acceptant era idèa d'Aymard e de Grosclaude, un compausat de Biost (meilèu ar + Biost que arb + Biost), ei pas estrictament necessari (mès que demòra probable, pr'aquò) que eth nom de Biost e era prumèra sillaba, de segur posteriora, e siin dens era medisha lenga. Que i a ua explicacion evidenta, qui supausa pr'aquò ua preséncia celtica en aquera vath pirenenca (mès era penetracion gallesa en Gasconha qu'ei segura), eth prefixe are-, present dens un gran nombre de toponimes, « davant, près de; ath èst de »; e justament Arbiost qu'ei ath èst de Biost [3],[4]. Aquera explica ei benlèu pas utilizabla peus tots eths noms qui començan per Arb- : Arboish, Arbús, Arboet e Arbís.

Istòria[modificar | Modificar lo còdi]

Administracion[modificar | Modificar lo còdi]

Lista deths cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
2020 2026 Cyrille Fraize    
2014 2020 André Mallecot shens retirat
julhet de 2009 2014 Monique Mech    
abriu de 2009 2009 André Mallecot    
març de 2008 2009 Pierre Larribère    
març de 2001 2008 Annie Beuillé    
  2001      
Totas las donadas son pas encara conegudas.

Demografia[modificar | Modificar lo còdi]

modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 87, totala: 89

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
782 802 776 994 1 059 896 972 968 981

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
969 870 934 961 984 1 007 900 890 900

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
803 780 724 620 553 537 474 385 352

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
268
200
164
145
128
121
106
100
95
99
2009 2010
89
93
90
94
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
Evolucion de la populacion 1962-2008
Evolucion de la populacion 1962-2008


  • En 2018 era populacion èra de 84 abitants e era densitat èra de 5,64 ab/km².

Lòcs e monuments[modificar | Modificar lo còdi]

Personalitats ligadas dab era comuna[modificar | Modificar lo còdi]

Véder tanben[modificar | Modificar lo còdi]

Ligams extèrnes[modificar | Modificar lo còdi]

Nòtas[modificar | Modificar lo còdi]

  1. 1,0 1,1 et 1,2 Michel Grosclaude et Jean-François Le Nail, Dictionnaire toponymique des communes des Hautes-Pyrénées intégrant les travaux de Jacques Boisgontier, Conseil Général des Hautes-Pyrénées, 2000 http://www.archivesenligne65.fr/article.php?laref=874&titre=arbeost
  2. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 23
  3. Xavier Delamarre, Dictionnaire de la Langue gauloise, ed. Errance, 2na edicion, 2008, p. 52
  4. Joan Pèir Sivadon, Lo cèlta dens l'Aquitània antica, País Gascons, n°305, genèr e heurèr de 2021, p. 22