Alexandre Langlada
| Alexandre Langlada | |
|---|---|
 | |
| Naissença | 14 d'octobre de 1820, Lançargues |
| Decès | 5 de febrièr de 1900, Lançargues |
| Ocupacion | escrivan |
Alexandre Langlada (en francés Alexandre Langlade; Lansargues, 14 d'octobre de 1820 - Lansargues, 5 de febrièr de 1900) foguèt un dels escrivans mai importants del país de Montpelhièr del sègle XIX, a tal ponch que recebèt l'escais de "Virgil lengadocian".
Biografia
[modificar | Modificar lo còdi]Alexandre Langlada nasquèt en 1820 a Lançargues dins una familha modèsta, èra l'ainat de tres enfants qu'aguèron Joan Langlada e Francesa Lange. Anèt a l'escòla de la comuna fins a sos 14 ans e puèi comencèt a trabalhar dins lo talhièr de la familha. Aprèp aver trabalhat a fabricar de botas amb son paire qualque temps, s'installèt a Lion per trabalhar dins una farmacia d'un amic de la familha. Pasmens en cerca d'aventura, decidiguèt de s'embarcar pel continent american en octobre de 1839 amb un collèga, çò que capitèron pas de far que manquèron l'embarcament. Quand s'assabentèt qu'en Africa la guèrra se fasiá tornarmai, s'engatgèt en novembre de 1839 e participèt puèi a divèrsas campanhas en 1840 e 1841 ont manifestèt fòrça coratge mas tanben d'insubordinacion. Aprèp un cort passatge dins una garnison de París aguèt l'escasença de visitar de musèus e de s'interessar mai a la musica. Tornèt dins son país mai tard, i trabalhèt la tèrra e i fondèt una familha a partir de junh de 1852 quand se maridèt amb Agata Pochet. La mòrt de son ainat en 1884 li causèt una granda pena.
L'òbra de Langlada
[modificar | Modificar lo còdi]Aqueste poèta-pagés foguèt un autodidacta que coneissiá plan las tradicions, l'istòria e la lenga del caire. Despintrèt e cantèt meravilhosament lo païsatge de son ròdol e subretot l'estanh de l'Òrt. Venguèt Majoral del Felibritge en 1876. A mai participava activament dins la vida politica d'aquel temps amb son engatjament republican.
Nos son demoradas divèrsas òbras que pareguèron bèl primièr dins la Revue des Langues Romanes e d'autras que foguèron reculhidas dins tres volums dirigits per Joan Maria Petit. La comuna de Lansargues inaugurèt lo bust de Langlada en 1901. Existís dins son vilatge de naissença, Lansargues, l'associacion Alexandre Langlade (creada en 1988) qu'ensaja de mantenir l'eiretatge del trabalh d'aquel felibre.
Bibliografia
[modificar | Modificar lo còdi]- La Viradòna (1873)
- L'estanc de l'ort (1876)
- Lou Garda-mas (1878)
- Lous las d'amour (1879)
- Mailhan e Daudet (1881)
- Paulet e Gourgas: Egloga (1882)
- André (1887)
- Souveni de la Pantacousta de 1891 (1891)
- Lou messiounari (1893)
- Fada serranèla
- Lou cant dau latin ; /La passioun ; /La mort e la renaissença de la França (1898)
La produccion de Langlada èra mai importanta mas un aigat s'emportèt fòrça documents coma es comentat dins lo recuèlh publicat per Petit.
Articles e òbras sus Alexandre Langlada
[modificar | Modificar lo còdi]-Hommage à Langlade (1901)
-Philippe GARDY "L'Estanc de l'Ort, ou le paysage miroir de la langue", Alexandre Langlade, 1820-1900. Poésies languedociennes, Lansargues, Association Alexandre Langlade et CIDO, 1989, II, 731-748.
-Poésies languedociennes de Langlade, Alexandre (1820-1900) / Ed. intégrale de l'œuvre parue de 1873 à 1906 augm. d'inédits / Association Alexandre Langlade : Centre International de Documentation Occitane / 1989.
Ligams extèrnes
[modificar | Modificar lo còdi]- Lo Garda-mas a Gallica.fr
- La Viradòna a Ciel d'òc
- a Ciel d'òc
- Sit de Joan-Frederic Brun sus la cultura montpelhierenca
- Lexic occitan-francés de "La fada serranèla" (1242 mots)
 Lengadòc |
