Gara de Tolosa Matabiau
La Gara de Tolosa Matabiau (Gare de Toulouse Matabiau en francés) es la principala gara ferroviària per viatjadors de Tolosa e de la region Occitània. Es l'element central del malhum ferroviari de Tolosa.
Situacion
[modificar | Modificar lo còdi]Dins Tolosa
[modificar | Modificar lo còdi]Se situa al centre de la vila, en bordadura nòrd-èst del centre istoric e del canal del Miègjorn, Le long del baloard Pierre-Sémard.
Amb l'estacion de mètro Marengo – SNCF e la gara rotièra, se tròba al centre dels transpòrts collectius.
Al centre del malhum ferroviari
[modificar | Modificar lo còdi]Tolosa Matabiau es Le centre d'una « estela » ferroviària de sièis brancas, constituidas per las linhas seguentas (dins Le sens de las agulhas d'una mòstra dempuèi Le nòrd):
- de Tolosa cap a Montalban (fins Montalban, Agen e Bordèu, puèi Paris), linha a doble via electrificada amb 1500 V ;
- de Tolosa cap a Sant Sulpici (fins a Albi puèi Rodés, o fins a Vilafranca de Roergue puèi Capdenac, o fins a Castras puèi Masamet), linha a via unica, non electrificada ;
- de Tolosa cap a Narbona (fins a Perpinhan o Marselha puèi Lion o Niça e l'Itàlia), linha a doble via electrificada amb 1500 V ;
- de Tolosa cap a Foish (fins a La Torre de Querol e l'Espanha), linha a via unica electrificada amb unité 1500 V ;
- de Tolosa cap a Tarba (fins a Lorda, Pau, Baiona e l'Espanha), linha a doble via electrificada amb unité 1500 V ;
- de Tolosa cap a Colomèrs (fins a Aush), linha dobla non electrificada dins l'aglomeracion tolosenca puèi a via unica.
Complèxe ferroviària connèxe :
- immediatament al nòrd, Le talhièr de Toulouse Rainal
- costat èst de la gara, Le depaus de Tolosa Periòla ;
- aperaquí quinze quilomètres al nòrd, Le triatge de Sant Jòri.
Istòria
[modificar | Modificar lo còdi]
Durant la primièra mitat del sègle XIX, Le biais pus rapid per anar de Bordèu a Seta èra de prene la diligéncia de Bordèu a Tolosa, en 18 oras, puèi de seguir Le canal del Miègjorn : total 28 oras.
A aquela epòca, Tolosa fosquèc en retard sus la revolucion industriala, e fòrça blaimèron Le cònsol Joseph de Villèle per aver refusat Le camin de fèrre al començament del sègle.
En 1853, Émile Pereire e Isaac Pereire fondèron la Companhiá dels Camins de Fèrre del Miègjorn. Dubriguèron tres ans pus tard la linha Agen - Tolosa, lèu completada par la linha Bordèu - Seta, en 1857. Per evitar tota concurréncia, la Companhiá compra Les dreches d'espleitacion del canal del Miègjorn.
L'edifici de la gara Matabiau fosquèc construit solament entre 1903 e 1905. Le nom del quartièr Matabiau ont la gara fosquèc erigida fa referéncia a l'ancian masèl de la vila de Tolosa (Mata buòu...).
L'edifici pels viatjaires qu'òm coneis uèi fosquèc dessenhat per l'arquitècte tolonenc Marius Toudoire, e fosquèc realizat en pèiras de Santonge. Las 26 principalas vilas servidas de Bordèu a Seta tenon lor blason sus la flaçada.
En 1938, la Companhiá dels Camins de Fèrre del Miègjorn es fusionada e nacionalizada amb las quatre autras grandas Companhiás nacionalas dels camins de fèrre (Companhiá dels Camins de Fèrre del Nòrd, Companhiá dels Camins de Fèrre de l'Èst, Companhiá dels Camins de Fèrre de París a Orleans, Companhiá dels Camins de Fèrre de París a Lion e a la Mediterranèa) per formar la SNCF.
L'edifici fosquèc restaurat en 1983, avans d'èsser declarat monument istoric.
Dempuèi 1990, recapta Les TGV venent de la LGV Atlantica, per reduire Le temps Tolosa – París a 5 h 30, contra 6 h o 7 h per la linha istorica passant per Orleans e Limòtges.
En 2004, la gara venent Le terminus nòrd de la Linha D del malhum de transpòrts en comun de Tolosa, una linha TER de Miègjorn-Pirenèus fosquèc cadenciada cap a Murèth en collaboracion amb Tisséo.
En 2005, fosquèc trevada per 8 000 000 viatjaires, siá 22 000 viatjaires quotidians.
Dessèrta
[modificar | Modificar lo còdi]nacionala
[modificar | Modificar lo còdi]- TGV Tolosa - Gara de París Montparnasse.
- TGV Tolosa - Gara de Lilla-Euròpa.
- TGV Tolosa - Gara de Lion Part-Dieu.
- TGV Tolosa - Gara de Dijon.
- TGV Tolosa - Gara de Marselha Sant Carles.
- Trens Téoz : Gara de Bordèu Sant Joan - Gara de Tolosa Matabiau - Gara de Narbona - Gara de Montpelhièr Sant Ròc - Gara de Marselha Sant Carles - Gara de Niça Vila
- Trens Téoz : Gara de Tolosa Matabiau - Gara de Montalban Vila Borbon - Gara de Caors - Gara de Limòtges Benedictins – Gara d'Orleans Les Aubrais - Gara de París Austerlitz
- Trens Téoz : Gara de París Austerlitz - Gara de Tolosa Matabiau - Gara de Narbona - Gara de Perpinhan - Gara de Cervera
Regionala
[modificar | Modificar lo còdi]TER de Miègjorn-Pirenèus
[modificar | Modificar lo còdi]Vesètz TER de Miègjorn-Pirenèus
Linha D
[modificar | Modificar lo còdi]Vesètz Mètro de Tolosa
Matabiau – Gara SNCF En 2004, ven Le terminus nòrd de la Linha D del malhum de transpòrts en comun de Tolosa, una linha TER de Miègjorn-Pirenèus cadenciada cap a Murèth en collaboracion amb Tisséo. Coma la Linha C del malhum de transpòrts en comun de Tolosa cap a Colomièrs, se deuriá integrar a la tarificacion Tisséo, mas o es pas encara.
| Direccion precedenta | Gara precedenta | Tren | Gara seguenta | Destinacion seguenta | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Cap de linha | Cap de linha | TGV inOui | Montalban Vila Borbon | París Montparnasse | ||
| Lion Part Dieu o Barcelona Sants |
Carcassona | TGV inOui | cap de linha | cap de linha | ||
| Cap de linha | Cap de linha | TGV Ouigo | Montalban Vila Borbon o Agen o París Montparnasse |
París Montparnasse | ||
| Portbou o Cervera de la Marenda |
Castèlnòu d’Arri | intercité de nuèch (dimenjada e vacanças) | Montalban Vila Borbon | París Austerlitz | ||
| Cap de linha | Cap de linha | intercité de nuèch (setmana) | Montalban Vila Borbon | París Austerlitz | ||
| Cap de linha | Cap de linha | intercité | Lesinhan de las Corbièras | Portbou o Cervera de la Marenda | ||
| Marselha Sant Carles Nimes |
Carcassona | intercité | Cap de linha o Montalban Vila Borbon |
Cap de linha o Bordèu Sant Joan | ||
| Hendaia Baiona |
Lanamesan o Montrejau Gordan e Polinhan Sent Gaudenç |
intercité | Cap de linha | Cap de linha | ||
| Cap de linha | Cap de linha | TER d'Occitània Linhas nº17 18 e 19 Tolosa <-> Montalban Vila Borbon <-> Briva Tolosa <-> Montalban Vila Borbon <-> Bordèu Sant Joan |
Lacortensort Castèlnau d'Estretasfonts |
Agen o Briva | ||
| Cap de linha | Cap de linha | TER d'Occitània Linha nº1, 2, 3 e 4 Tolosa <-> Sant Somplesi <-> Fijac e Auriac Tolosa <-> Sant Somplesi <-> Rodés |
Sant Somplesi | Carmauç o Rodés o Auriac o Clarmont-Ferrand | ||
| Cap de linha | Cap de linha | TER d'Occitània Linha nº1, 2, 3 e 4 Tolosa <-> Sant Somplesi <-> Fijac e Auriac Tolosa <-> Sant Somplesi <-> Rodés |
Montastruc e la Conselhièra | Auriac | ||
| Cap de linha | Cap de linha | TER d'Occitània Linha nº1, 2, 3 e 4 Tolosa <-> Sant Somplesi <-> Fijac e Auriac Tolosa <-> Sant Somplesi <-> Rodés |
Granhaga Monrabe |
Albi Vila Carmauç o Rodés | ||
| Cap de linha | Cap de linha | TER d'Occitània Linha nº9 Tolosa Matabiau <-> Masamet |
Monrabe | Masamet | ||
| Nimes o Porbou o Cervera de la Marenda o Perpinyà o Narbona o Carcassona o Castelnòu d’Arri |
Tolosa Montaudran | TER d'Occitània Linha nº6 e 10 Tolosa Matabiau <-> Nimes Tolosa Matabiau <-> Cervera de la Marenda |
Cap de linha | Cap de Linha | ||
| Perpinyà o Narbona |
Labeja Inopòl | TER d'Occitània Linha nº25 Tolosa Matabiau <-> Narbona <-> Perpinyà |
Cap de linha | Cap de Linha | ||
| Pau Lorda Tarba Montrejau Gordan e Polinhan Bossens |
Tolosa Sent Anha | TER d'Occitània Linha nº14 e 15 Tolosa Matabiau <-> Pau |
Cap de linha | Cap de Linha | ||
| Aush L’isla de Baish |
Tolosa Sent Anha | TER d'Occitània Linha nº16 Tolosa Matabiau <-> Aush |
Cap de linha | Cap de Linha | ||
| La Tor de Querol - Enveitg Ax Fois Pàmias |
Tolosa Sent Anha | TER d'Occitània Linha nº11 Tolosa Matabiau <-> La Tor de Querol-Enveitg |
Cap de linha | Cap de Linha | ||
| Murèth | Tolosa Sent Anha | TER d'Occitània Linha nº12 Tolosa Matabiau <-> Murèth |
Cap de linha | Cap de Linha | ||
