Archipèla dau Prince Edoard
L’Archipèla dau Prince Edoard (var. Archipèla del Prince Edoard) es un ensemble de doas illas principalas situadas a 1 730 km au sud-èst de Sud-Africa. Possession sud-africana, assostan una estacion de recèrca que pòu acuelhir fins a 50 personas.
Geografia
[modificar | Modificar lo còdi]L'archipèla dau Prince Edoard es la partida emergida d'un important volcan bloquier, totjorn actiu[1], situat au bèu mitan de l'Ocean Indian. La cima pus auta de l'estructura es lo President Swart Peak (1 232 m). Lo clima es de tipe tondra amb de temperaturas mejanas situadas entre 5 e 8 °C durant tota l'annada. Lei vents, fregs e violents, e la nèu son frequents.
La vegetacion es pauc desvolopada e es principalament compausada de liquèns e de mofas. En revènge, leis aigas vesinas assostan un ecosistèma fòrça diversificat e leis illas son donc pobladas per de colonias importants d'aucèus e de mamifèrs marins. Pasmens, aquelei colonias son menaçadas per d'espècias invasivas (gat, rata...). Dins lo corrent deis ans 2010, un programa especiau permetèt l'exterminacion dei populacions de gats mai aquò a favorizat lo desvolopament dei ratas qu'atacan, en l'abséncia d'autrei fònts de manjar, lei nís d'aucèus.
Istòria
[modificar | Modificar lo còdi]L'archipèla foguèt vist en 1663 per lo navegaire olandés Barend Barendszoon Lam mai lei coordenadas foguèron pas corrèctament enregistradas. En consequéncia, foguèt impossible de tornar trobar leis illas. En genier de 1772, la fregata de Marc-Joseph Marion du Fresne tornèt donc descubrir l'archipèla (1724-1772)[2][3]. Puei, un grop de caçaires de fòcas francés i desbarquèt en 1799. Durant lo sègle XIX, lei doas illas foguèron donc utilizadas coma escala ò zòna de caça per divèrseis expedicions europèas mai la navegacion i èra perilhosa. En 1908, lei Britanics annexèron leis illas que passèron sota contraròtle sud-african en 1947-1948. Lo govèrn sud-africa i construguèt una estacion de recèrca.
En 1979, una importanta explosion foguèt detectada per un satellit d'observacion estatsunidenc. Dich incident Vela, aquel eveniment es probablament liat a un assai nuclear secrèt menat per Sud-Africa e Israèl[4]. Uei, l'archipèla assosta totjorn una estacion de recèrca. De trabalhs menats entre 2001 e 2011 an permés de la modernizar.
Annèxas
[modificar | Modificar lo còdi]Liames intèrnes
[modificar | Modificar lo còdi]Bibliografia
[modificar | Modificar lo còdi]- (en) W. E. Le Masurier e J. W. Thomson (dir.), Volcanoes of the Antarctic Plate and Southern Oceans, American Geophysical Union, 1990.
Nòtas e referéncias
[modificar | Modificar lo còdi]- ↑ D'erupcions foguèron observadas en 1980 e en 2004.
- ↑ Coma du Fresne notèt corrèctament la posicion deis illas, la descubèrta de l'archipèla li es sovent atribuïda dins la literatura.
- ↑ (en) Conrad Keller, « XXII – The Prince Edward Isles », Madagascar, Mauritius and the other East-African islands, S. Sonnenschein & Co, 1901, pp. 224–225.
- ↑ (en) Nic von Wielligh e Lydia von Wielligh-Steyn, The Bomb – South Africa's Nuclear Weapons Programme, Litera, 2015.