Vejatz lo contengut

Joan Giraud d'Astròs

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
(Redirigit dempuèi Joan Geraut d'Astròs)
Infotaula de personaJoan Giraud d'Astròs
lang=oc
Modifica el valor a Wikidata
Biografia
Naissença1594 Modifica el valor a Wikidata
Sent Clar Modifica el valor a Wikidata
Mòrt9 d'abril de 1648 Modifica el valor a Wikidata (53/54 ans)
Donadas personalas
NacionalitatFrancesa
ReligionCatolicisme Modifica el valor a Wikidata
Activitat
Professionpoèta Modifica el valor a Wikidata
Primièra pagina del Trimfe de la Lenga Gascoa

Joan Geraut d'Astròs (nascut en 1594 a Jandordís, prèp de Sent Clar, mòrt en 1648) foguèt un rector e poèta gascon, vicari de Sent Clar.

D'Astròs es l'autor del Trimfe de la lengua gascoa publicat en 1642 per J. Boudo a Tolosa. Es un recuèlh de doas òbras en vèrs. En primièr lo Trimfe meteis es un debat entre las quatre sasons gasconas que defendon caduna la sua valor abans qu'un « arrèst » plan biaissut balhe la victòria a totas (la prima es « la mès bèra », l'estiu « lo mès òp », l'autona « la mès richa » e l'ivèrn « lo mès aisat »). En segond lo « Plaidejat deus elements » ont vesèm aqueste còp lo Huec, l' Aire, l' Aiga e la Tèrra faire rampèl d'arguments per convéncer qu'es lo mai fòrt a un « pastor de Lomanha » que ditz finalament aquest « arrèst »: « Cadun es mèste en son ostau ». Los mèstres de d'Astròs son Virgili e Deu Bartàs ; escriu en octosillabs dins un gascon que recòrda la lenga mondina de Godolin.

Que la Tèrra no'm fache tròp,
Ja l'èi negada un aute còp.
Que lo Huec tròp non m'arrodòle,
Jo m'estoni qu'eth non tremòle,
E non se bremba pas benlèu
Deus destupèris que jo'u hèu.
Mes parle Huec, e parle Tèrra,
Me haça l'Aire mala guèrra,
Jo vòli que lor libertat
Lor haça véser la vertat,
E voi sur eths, l'òra presenta,
Trimfar per rason non per crenta.

«Plaidejat de l'Aiga» dens lo «Plaidejat deus Elements»

Defensor del gascon

[modificar | Modificar lo còdi]

Dins son adreça al « legidor gascon », al començament del seu libre, d'Astròs defend vigorosament la siu lenga contra aquels que ja ne son vergonhoses :
« Torna, torna, frair, e demòra ;
N'ajas honta d'augir ton frair
Parlar la lengua de ta mair. »

  • Astròs, Joan Geraut d'. Lou Trimfe de la Lengouo Gascouo. Tolosa : Jan Boudo, Reprint en linha sus la Bibliotèca Nacionala Francesa, 1642.
  • Lou Trimfe de la Lengouo Gascouo foguèt editat dins sa grafia originala en 1980 per S. Thiolier-Méjean al n°2 de las Annales de l'Institut de langue et de littérature d'òc de l'Universitat de París-Sorbona. En mai de l'òbra i a una introduccion, un lexic e una bibliografia.
  • Astròs, Joan Geraut d'. Lo trimfe de la lengua gascoa. Ortès : Per Noste, 2007. Lo tèxt complet en grafia classica normalizada parescut en cò las edicions Per Noste [1].
  • Podèm trobar un long estudi sus d'Astròs dins « Poètes gascons du Gers depuis le XVIe siècle jusqu'à nos jours » (Poètas gascons de Gers del sègle XVI fins ara) de J. Michelet, publicat en 1904 en çò de T. Bouquet a Aush.

Ligams extèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]