Joan Giraud d'Astròs
| |
Biografia | |
---|---|
Naissença | 1594 Sent Clar |
Mòrt | 9 d'abril de 1648 (53/54 ans) |
Donadas personalas | |
Nacionalitat | Francesa |
Religion | Catolicisme |
Activitat | |
Profession | poèta |
|
Joan Geraut d'Astròs (nascut en 1594 a Jandordís, prèp de Sent Clar, mòrt en 1648) foguèt un rector e poèta gascon, vicari de Sent Clar.
Son òbra
[modificar | Modificar lo còdi]D'Astròs es l'autor del Trimfe de la lengua gascoa publicat en 1642 per J. Boudo a Tolosa. Es un recuèlh de doas òbras en vèrs. En primièr lo Trimfe meteis es un debat entre las quatre sasons gasconas que defendon caduna la sua valor abans qu'un « arrèst » plan biaissut balhe la victòria a totas (la prima es « la mès bèra », l'estiu « lo mès òp », l'autona « la mès richa » e l'ivèrn « lo mès aisat »). En segond lo « Plaidejat deus elements » ont vesèm aqueste còp lo Huec, l' Aire, l' Aiga e la Tèrra faire rampèl d'arguments per convéncer qu'es lo mai fòrt a un « pastor de Lomanha » que ditz finalament aquest « arrèst »: « Cadun es mèste en son ostau ». Los mèstres de d'Astròs son Virgili e Deu Bartàs ; escriu en octosillabs dins un gascon que recòrda la lenga mondina de Godolin.
Extraits
[modificar | Modificar lo còdi]Que la Tèrra no'm fache tròp,
Ja l'èi negada un aute còp.
Que lo Huec tròp non m'arrodòle,
Jo m'estoni qu'eth non tremòle,
E non se bremba pas benlèu
Deus destupèris que jo'u hèu.
Mes parle Huec, e parle Tèrra,
Me haça l'Aire mala guèrra,
Jo vòli que lor libertat
Lor haça véser la vertat,
E voi sur eths, l'òra presenta,
Trimfar per rason non per crenta.
«Plaidejat de l'Aiga» dens lo «Plaidejat deus Elements»
Defensor del gascon
[modificar | Modificar lo còdi]Dins son adreça al « legidor gascon », al començament del seu libre, d'Astròs defend vigorosament la siu lenga contra aquels que ja ne son vergonhoses :
« Torna, torna, frair, e demòra ;
N'ajas honta d'augir ton frair
Parlar la lengua de ta mair. »
Bibliografia
[modificar | Modificar lo còdi]- Astròs, Joan Geraut d'. Lou Trimfe de la Lengouo Gascouo. Tolosa : Jan Boudo, Reprint en linha sus la Bibliotèca Nacionala Francesa, 1642.
- Lou Trimfe de la Lengouo Gascouo foguèt editat dins sa grafia originala en 1980 per S. Thiolier-Méjean al n°2 de las Annales de l'Institut de langue et de littérature d'òc de l'Universitat de París-Sorbona. En mai de l'òbra i a una introduccion, un lexic e una bibliografia.
- Astròs, Joan Geraut d'. Lo trimfe de la lengua gascoa. Ortès : Per Noste, 2007. Lo tèxt complet en grafia classica normalizada parescut en cò las edicions Per Noste [1].
- Podèm trobar un long estudi sus d'Astròs dins « Poètes gascons du Gers depuis le XVIe siècle jusqu'à nos jours » (Poètas gascons de Gers del sègle XVI fins ara) de J. Michelet, publicat en 1904 en çò de T. Bouquet a Aush.
Ligams extèrnes
[modificar | Modificar lo còdi]Autors
Auvèrnhe : Cordat
Bearn : Fondevila
Gasconha : Adèr • Astròs • Giraud Bedot • Dugay • Bertran Larada • Andriu du Pré
Guiana : Francés de Corteta
Lengadòc : Godolin
Provença : Brueis • Zerbin • Micolau Sabòli • Pèire Chabèrt • Joan de Cabanas • Tronc de Codolet
Obras
Teatre : La Pastorala deu Paysan
Poesia : Lo Ramelet Mondin • Lo Gentilhòme gascon • La Margalida Gascoa
- Portal:Gasconha/Articles ligats
- Portal:Literatura/Articles ligats
- Wikipedia:VIAF Articles amb un identificant
- Wikipedia:ISNI Articles amb un identificant
- Wikipedia:BNF Articles amb un identificant
- Wikipedia:GND Articles amb un identificant
- Wikipedia:LCCN Articles amb un identificant
- Wikipedia:GEC Articles amb un identificant
- Literatura occitana
- Escrivan gascon
- Poèta gascon
- Escrivan occitan del sègle XVII
- Literatura gascona
- Naissença en 1594
- Decès en 1648