Hendrik Antoon Lorentz
| Hendrik Antoon Lorentz | |
 | |
| Naissença | 18 de julhet de 1853 Arnhem, Païses Basses |
|---|---|
| Mòrt | 4 de febrièr de 1928 Haarlem, Païses Basses |
| País d'origina |  Païses Basses |
| Distincions | Prèmi Nobel de fisica en 1902 |
Hendrik Antoon Lorentz (1853-1928) foguèt un fisician e matematician neerlandés premiat amb lo Prèmi Nobel de Fisica l'an 1902, amb Pieter Zeeman.
Biografia
[modificar | Modificar lo còdi]Hendrik Lorentz naissèt a Arnhem, Guèldres, filh de Gerrit Frederik Lorentz (1822-1893), un botiguièr, e Geertruida van Ginkel (1826 - 1861). En 1862, après la mòrt de la siá maire, lo sieu paire se maridèt amb Luberta Hupkes. De 1866 a 1869, assistiguèt a l'escòla segondària de Arnhem e en 1870, capitèt los examens de lengas classicas qu'èran çò requisit fondamental per èsser admés a l'universitat.
Lorentz estudièt la fisica e las matematicas a l'universitat de Lèida. La prigonda influéncia qu'exerciguèt lo sieu professor d'astronomia Frederik Kaises lo portèt a venir fisician. Quand se licencièt, trabalhèt en donant de classas de matematicas a l'escòla segondària de Arnhem, en tot conciliar lo trabalh amb los sieus estudis a Lèida.
En 1875, Lorentz recebèt lo doctorat jos la direccion de Pieter Rijke amb la tèsi: "Sus la teoria de la reflexion e la refraccion de la lutz", que, rafinava la teoria electromagnetica de James Clerk Maxwell.
En 1881, Hendrik se maridèt amb Aletta Catharina Kaiser, neboda de Frederik Kaiser. Ela èra la filha de Johann Wilhelm Kaiser, director de l'escòla de gravadura d'Amsterdam, professor de l'escòla de bèlas arts e dessenhaire del primièr sagèl olandés (1852). Posteriorament Kaiser foguèt lo director de la Galariá Nacionala d'Amsterdam. La filha ainada del matrimòni entre Hendrik Lorentz e Aletta Kaiser, Geerturida Luberta Lorentz, venguèt tanben fisiciana.
Mercés a son pòst a l'universitat, en 1890 se nomenèt Pieter Zeeman coma assitent personal, e estudièron l'efièch dels camps magnetics sus las fonts de lutz, en descobrint çò que se coneis uèi jol nom d'efièch Zeeman.
En 1902 li foguèt concedit lo Prèmi Nobel de Fisica, amassa amb lo sieu discipol Pieter Zeeman, per la siá investigacion conjoncha sus l' influéncia del magnetisme dins la radiacion, a l'origina de la radiacion electromagnetica.
Lorentz venguèt director d'investigacion a l'Institut Teyler, de Haarlem, entre los ans 1923 e 1928, an de sa mòrt.