David Ricardo

David Ricardo, nascut lo 19 d'abril de 1772 a Londres e mòrt l'11 de setembre de 1823 a Gatcombe Park, es un economista britanic e tanben un agent d'escambi e un deputat. Es considerat coma un dels economistas liberals dels mai influents de l'escòla classica als costats d'Adam Smith e de Thomas Malthus.

Biografia

Jovensa

David Ricardo es lo tresen de dètz e sèt enfants d'una familha borgesa de financièrs josieus (d'origina portuguesa), avent migrat als Païses Basses cap a l'Angletèrra just abans sa naissença.

A quatorze ans, David Ricardo rejonh son paire a la Borsa de Londres, ont comença a aprene lo foncionament de la finança.

Ricardo rebuta lo judaïsme ortòxe de sa familha e fugís a l'edat de 21 ans amb una quaker, Priscilla Anne Wilkinson, amb que ven de se maridar.

Sa maire, en tornas, jamai pus li parlarà. A aquela epòca, Ricardo ven tanben un unitarian.

Financièr: practician e teorician

La trencadura amb sa familha l'obiga a se metre a son compte venent agent d'escambi. Sos primièrs escrichs, suls problèmas monetaris de las guèrras napoleonianas, pareisson jos forma de tres articles publicats dins lo Morning Chronicle entre 1809 e 1810. Publica un an mai tard Enssag sul naut prètz del lingòt: pròva de la depreciacion dels bilhets de banca (1811), ont developa una tèsi quantitativista ont l'excès d'emission de bilhets contribuiguèt a despreciar la devisa anglesa pendent las guèrras napoleonianas. Aquel libre influencièt la redaccion del « Bullion Report » per la commission del meteis nom de la Cambra de las comunas.

Lo deputat

Los debats desencadenats per la publicacion dels sieus obratges monetaris menèron Ricardo a desvelopar sas coneissenças en economia.

En 1799 pendent de vacanças plan fastigosas passadas près de Bath, s'interessa a l'economia legissent Recercas sus la natura e las causas de la riquesa de las nacions (1776) d'Adam Smith.

Son emplec d'agent d'escambi lo fa pro ric per prene sa retirasa en 1814, a l'edat de de 42 ans. Muda a Gatcombe Park e partetja son temps entre la politica e l'economia.

Intrat al parlament britanic en 1819, après aver crompat un sèti de par representant de Portarlington, una pariá d'Irlanda, ocupa lo sèti fins 1823, l'an de sa mòrt.

Coma deputat, Ricardo defend lo liure ecanbi e l'abrogacion de las Corn Laws (leis sul blat), votadas en 1815.

L'economista

Ricardo es un autodidacte de la pensada economica. Correspond en apondent a Jeremy Bentham, Thomas Malthus e Jean-Baptiste Say, sus de subjèctes coma lo ròtle dels proprietaris terrencs dins la societat. Frequenta tanben lps mitan intellectuals londonencs, e ven membre del Club d'economia politica de Malthus (Malthus' Political Economy Club) e del Rei dels clubs (King of Clubs).

En 1815, Ricardo publica Ensag sus l'influéncia dels bas prètz del blat suls profièchs del capital (1815).

En 1817, se publica son òbra màger, Dels principis de l'economia politica e de l'impòt (1817) que modificarà le rèsta de sa vica. La segonda edicion sortís en 1819 e la tresena en 1821.

En 1820, David Ricardo escriu a Malthus unes ans abans sa mòrt:

Morís d'una otiti en 1823 a Gatcombe Park a l'edat de 51 ans, un an après aver fach una granda virada d'Euròpa.

A sa mòrt, sa fortuna èra de gaireben 725 000 £, una importanta soma per l'epòca.

Apòrts teorics

Works, 1852

Teoria de la valor

La valor d'escanbi d'un produch es pas foncion de son utilitat (valor d'usatge), la pròva n'es que de produchs fòrça utils coma l'aiga an oas cap de valor d'escambi. Se unas merças son naturalament limitadas, fòrça an lor volum en foncion del trabalh que se vòl consacrar a lor produccion. Alara es donc plan lo trabalh que fa la valor d'escambi de las merças. D'un autre costat, la quantitat de trabalh que demanda la produccion del ben compren tanben aquela que necessitèt la constitucion del capital fixe. Mai, Ricardo destria los bens reproductibles d'aqueles non reproductibles. La valeuor d'escambi d'aqueles darrièrs depend de lor raretat.

Considerar lo trabalh coma font unic de la valor menarà mai tard Karl Marx, dins sa teoria de la lucha de las classas, a considerar lo profièch dels capitalistas coma essent un resultat de l'expleitacion de la fòrça de trabalh dels proletaris. E Marx cita sovent Ricardo dins lo Capital e torna la nocion de « bens reproductibles » de Ricardo jol nom de « merças ».

Oposicion al protectionisme

L'importacion del blat, interdicha per de leis proteccionistas (las « Corn Laws »), sembla èsser una solucion permetent la restauracion dels profièchs (Ensag sus l'influéncia dels bas prètz del blai suls profièchs du capital). De fach, un lobby de filatièrs britanics, l'Anti Corn Laws League, obtendrà lor abrogacion en 1846.

Ricardo avança tanben la teoria de « l'avantatge comparatiu » (apondent a la teoria de l'avantatge absolut d'Adam Smith): a saber que cada nacion a interés a s'especializar dins la produccion ont ten l'avantatge mai naut o le desavantatge mens marcat al respècte de las autras nacions.

Teoria de l'avantatge comparatiu

David Ricardo montrèt que totes los païses, quitament los mens competitius, tròban dins unas condicions teoricas (concurréncia perfiècha, sens pressions politicas donc), un interés a intrar dins lo jòc del comèrci internacional s'especializant dins la produccion ont tenon l'avantatge relatiu mai important o lo dessavantatge relatiu amb consequéncias mendre.

Dins lo capítol VII dels Principis de l'economia politica e de l'impòst, Ricardo desvelopa l'exemple dels escambis de vin e de drap entre Angletèrra e Portugal. Amb un nombre d'oras de trabalh donat, Portugal produch 20 mètres de drap o 300 litres de vin alara qu'Angletèrra produch 10 mètres de drap o 100 litres de vin. Angletèrra es donc desavantatjada dins ambedoas produccions. Ricardo mòstra pasmens qu'Angletèrra a interés a s'especializar dins la produccion de drap, ont ten un avantatge relatiu, car amb 10 mètres de drap, obtiendrà 150 litres de vin portugués (contra 100 a çò d'ela). A contrari, Portugal deurà s'especializar dins la produccion vinicòla que l'escambi amb Angletèrra de 300 litres de vin portugués li permetrà d'obtenir 30 mètres de drap anglés puslèu que 20 mètres de drap portugués. Angletèrra a un avantatge comparatiu dins la produccion de drap alara que Portugal ten un avantatge absolut.

L'analisi de Ricardo mòstra atal que l'especializacion basada suls avantatges comparatius permet un aument simultanèu de la produccion de vin e de drap. Dins son modèl, existís sempre una combinason de prètz ont lo liure escanbi es aprofechable a cada país, en comptant lo mens productiu; s'agís d'un jòc de soma positiva.

Per arribar a la concluson David Ricardo dona quatre ipothèsis: la valor du trabalh es egala al prètz multiplicat per la quantitat de trabalh; la concurréncia deu èsser perfiècha; deu i aver imobilitat dels factors de produccion al nivèl internacional (selas las merças circulan) e fin finala la productivitat deu èsser constanta.

Dins la realitat, aquelas condicions teoricas son pas jamai complidas, e l'aplicacion practica de la teoria de l'avantatge comparatiu pausa un cert nombre de problèmas que cal examinar.

En efièch un país que s'especializa sus una produccion ven dependent, per las autras produccions, del mercat internacional. Aquò implica que pòt èsser somés a de pressions politicas. La recipròca es pasmens tanben veraia: pòt tanben, a son torn, sometre lo autres païses que dependon d'el a de pressions politicas. Se pòt tanben dire qu'aquò  provòca, dins l'ensemble, una dependéncia aumentada dels païses engatjats dins l'escambi los uns al respècte dels autres, çò que pòt aver coma consequéncia un interés comun al manten de la patz. En efièch, la guèrra venent interrompre los escambis, totes los participants i a quicòm de perdre. Mancaram pas de soslinhar qu'es la quita idèa que se basa la creacion de la CECA - CEE - Union Europèa.

Un exemple de consequéncia: l'especializacion d'un país paure dins una cultura destinada a l'exportacion pòt un moment provocar que merme la disponibilitat sus plaça dels produchs alimentaris de basa dins aquel país. Seguís una auça dels prètz locals d'aquels produch alimentaris de basa, e de riscs de famina. Al lo long tèrme pasmens, se de condicions de govèrn intèrne son complidas (diminucion de la corrupcion), la posicion del quita país coma font d'exportacion d'un produch alimentari donat ten a crear de sortidas pels productors e estimula en consequéncia l'apapelh productiu lo fasent atal mai solid.

Pasmens i a d'exemples que mòstran los avantatges de l'especializacion: l'especializacion de China dins la produccion de tèrras raras li balhèt un poder de pression sus l'ensmble dels païses consomators d'aqueles materials.

Una analisi equilibrada ten a mostrar que, pasmens se l'especializacion compta de riscs, quand es pas pojada a l'excès e que los riscs son preses en compte en amont de biais que cal, lo contèxte real dels escambis entre païses pòt s'aprochar del contèxte teoric ideal e tanben crear las condicions d'un jòc a soma positiva.

Lo teorician de l'escandalh-aur

Dins lo Bullion Report donat a la Cambra de las comunas en 1810, Ricardo denóncia l'emission excessiva dels bilhets de banca, font segon el de l'inflacion.

Preconiza que l'emission de moneda siá limitada per la resèrva d'aur, per ne garantir la valor.

La teoria de la renda de la tèrra

La riquesa se repartís entre tres composantas que son los salaris, los profièchs e la renda. Per Ricardo, l'evolucion de la populatcon mena de segur a l'aument del prèt de las subsisténcias (de fach dels rendements descreissents de la tèrra) e a aquel de la renda fonsièra (a la seguida del besonh aumentat de tèrras cultivablas). Lo resultat d'aquela inflacion, que patisson de trabalhadors ja dins la misèria, es de far necessari una auça dels salaris per assegurar la subrevida d'aqueles. Atal la creissença demografica provocarà de segur un aclapament dels profièch per la renda, e per consequéncia la fin de l'investiment productiu, çò que Ricardo nomena « l'estat estacionari » de l'economia, estat que pòt èsser frenat pel progrés tecnic. Ricardo rejonh donc lo punt de vista de Thomas Malthus e critica las ajudas socialas donadas als indigents que crean la pauretat sul long tèrme favorisant de naissenças non desirablas.

Representacion grafica de la distribucion dels revenguts

La reparticion dels revenguts entre los proprietaris fonsièrs, los capitalistas e los travabalhadors depend de la fertilitat de las tèrras agricòlas, dels capitals disponibles (fons de salari) e del nombre de trabalhadors. Los primièrs recebon la renda, los segonds lo profièch e los trabalhadors lo salari.

Se pòt presentar graficament la reparticion dels revenguts utilizant las corbas de rendement mejan e de rendement marginal de las tèrras agricòlas. Lo fons de salari servís a pagar los trabalhadors. Lo taus de salari depend del nombre de trabalhadors. La renda se dona per la diferéncia entre lo rendement mejan e le rendement marginal. Lo profièch es çò lo rèste après aver remunerats los proprietaris fonsièrs e los trabalhadors. A cort tèrme auram alara lp nombre de trabalhadors $L_{o}$ e lo salari $w$.

Lo profièch aumenta lo fons de salari per l'an seguent. D'un autre costat, se los trabalhadors recebon un salari superior al salari de subsisténcia, la populacion aumenta (lei de Malthus). A long tèrme, auram un estat estacionari amb un salari egal al salari de subsisténcia ($w_{s}$) e un profièch nul.

L'equivaléncia ricardena

L’« equivaléncia ricardena » o la « neutralitat ricardena » es une teoria economica tanben nomenada « efièch Ricardo-Barro » o « teorèma d'equivaléncia de Ricardo-Barro », enonciat d'en primièr per David Ricardo, economista classic del sègle XIX e utilizat per Robert Barro en 1974.

Segon aquel teorèma, auriá, amb unas condicions, equivaléncia entre l'aument del deute public uèi e l'aument dels impòsts demandat deman pel remborsament d'aquel deute e lo pagament dels intereses. Se los agents economics se compòrtan de bais racional, una politica de relanç (distribucions de revenguts financiada pel deute public) lo incitarà pas a consomir, mas puslèu a estalivar (aument dels taus d'esparnha), en prevision de las auças d’impòsts futuras.

La validitat de l'« equivaléncia ricardena » foguèt longtemps – e encora es – discutida. Lo teorèma enonciat sonque dins de situacions plan precisas, limitadas per d'ipotèsis nombrosas.

Òbras

• The High Price of Bullion, a Proof of the Depreciation of Bank Notes (1810)
• Essay on the Influence of a Low Price of Corn on the Profits of Stock (1815)
• On the Principles of Political Economy and Taxation (1817)

Bibliografia

• (de) Alfred Amonn, Ricardo als Begründer der theoretischen Nationalökonomie, 1924

Autres libres

• (fr) Éric Pichet, David Ricardo, le premier théoricien de l'économie, Les éditions du siècle, 2004