Reggae

Bob Marley pendent un concèrt en lo 1980.

Lo reggae es un genre de musica e de dança apareissut en Jamaica en lo 1967 a partir dau ska e dau rocksteady, doi musicas eissidi de la mescla entre li musicas tradicionali de l'isla e lo jazz e lo rhythm and blues difusat per li tropas d'ocupacion americani pendent la Segonda Guèrra Mondiala. Si caracteriza per una estructura ritmica de quatre temps e una utilizacion dau contratemps. Lu instruments principals dei grops de reggae son li guitarras electriqui e la bataria.

Lo reggae obtenguèt una reconoissença internacionala en lo 1974 gràcias au succès dau grop The Wailers e de Bob Marley, lo sieu membre pus conoissut. Lo reggae aguèt alora una influéncia considerabla e si difusèt dins mai d'un país en America, en Euròpa e en Africa. Totun, a la fin dei ans 1980, foguèt pauc a pauc concurrenciat per lo rap. Encuèi, lo reggae es un genre reconoissut qu'a donat naissença a mai d'un genre musical, mas la sieua popularitat a fòrça demenit despí la mòrt de Bob Marley en lo 1981. En lo 2018, lo reggae jamaican foguèt classat au Patrimòni Mondial de l'Umanitat per l'UNESCO.

Etimologia

Lo mòt reggae es un emprunt a l'anglés jamaïcan. Dins la version dau Dictionary of Jamaican English editada en lo 1967, lo tèrme es presentat coma una variacion ortografica de rege, un mòt que significava « estraça » ò « garrolha, disputa ». Foguèt utilizat per designar lo genre musical per lo promier còp en lo 1968 emb la cançon Do the Reggay de Toots and the Maytals. Lo succès auriá alora favorizat l'adopcion dau mòt. Totun, una etimologia concurrenta es estada prepausada per l'istorian Steve Barrow. Segon eu, reggae es eissit de la modificacion de streggae, nom argotic donat ai prostituidas jamaïcani, en reggae. Aquela ipotèsi èra partejada per lo musicològue Bruno Blum. Li ràdios jamaïcani aurian favorizat aquela transformacion car non volian emplegar lo mòt streggae a l'antena.

Istòria

Jimmy Cliff, autra figura majora dau reggae deis ans 1970.

Pendent la Segonda Guèrra Mondiala, Jamaica foguèt ocupada per de tropas americani. Aquò auria permés la difusion dau jazz e dau rhythm and blues dins l'isla. Li rescontrèron un substrat musical format per lo mento e lo calipso. Aqueli tradicions musicali entraïnèron la formacion de grops de jazz e, mai que mai, de rhythm and blues emb de trachs locals. Après l'independéncia, en lo 1962, donèron naissença au ska, un genre musical noveu basat sus lo contratemps. Lo tube My Boy Lollipop de Millie Small (1947-2020) es un bòn exemple d'aqueu genre. En lo 1966, lo ska evolucionèt vèrs lo rocksteady, una musica fondada sus un ritme de quatre temps e un tempo binari e pus lent. Lu coires i ocupavan una plaça mens importanta, mas lo cant e lo clavier li èran pus visibles. Encuèi, a causa d'aqueli caracteristicas e de la sieua disparicion rapida en lo 1968, lo rocksteady es considerat coma un sotagenre dau reggae en despièch de la sieua anterioritat.

Lo reggae apareissèt en lo 1967 a partir dau ska e dau rocksteady. Èra una musica dei ghettos ligada a la cultura « rasta » (lauda de la vida naturala, de la marijuana, de l'òme negre e de la cultura africana d'Etiopia). Si difusèt rapidament en defòra de l'isla e obtenguèt un promier succès internacional en lo 1973 emb la represa dau tròç I Shot The Sheriff de Bob Marley (1945-1981) per Eric Clapton. Aquò permetèt au reggae de s'impauar coma un genre major dins lo monde. Fòrça artistas jamaicans rescontrèron alora un important succès (Jimmy Cliff, Dennis Brown, Jacob Miller, Junior Murvin, Pablo Moses, Peter Tosh, Third World, Burning Spear, etc.). Totun, Bob Marley demorèt la figura principala dau reggae e venguèt la promiera estela internacionala eissida dau Tèrç Monde. Dins mai d'un país, de comunautats immigradi adoptèron la cultura dau reggae. Aquela musica acompanhèt donc mai d'un movement social dau periòde coma li luchas per lu drechs civics ai Estats Units. Inspirèt finda d'autru artistas coma lu grops punk (The Clash...) e de grops de rock (Police, lei Rolling Stones...).

A partir dau 1980, una novèla generacion reggaemen remplacèt lu precursors dei ans 1970. La mòrt de Bob Marley en lo 1981 accelerèt probablament la transicion. Lo trio de Black Uhuru es un dei grops emblematics d'aquela epòca. D'estelas internacionalas apareissèron finda en defòra de Jamaica coma Alpha Blondy en Còsta d'Evòri e Lucky Dube en Sud-Africa. Totun, la disparicion de Bob Marley avia privat lo reggae de la sieua estela. Aquò entraïnèt un declin progressiu dau reggae que foguèt concurrenciat per lo rap coma vector d'expression privilegiat dei comunautats negri radicali. Lo reggae perdèt ensinda la sieua importància pendent lu ans 1990. Mas inspirèt d'autru genres coma lo raggamuffin, eissit dau reggae e dau rap, qu'es representat en Occitània per lo grop marselhés Massilia Sound System. En lo 2018, lo reggae jamaican foguèt inscrich au Patrimòni Mondial de l'UNESCO.

Estile e caracteristicas

Exemple de skank.

Lo reggae es una musica aguent una estructura ritmica de quatre temps pauc emplida, mas qu'es fòrça trencanta. La sieua caracteristica principala es lo « skank » (ò « skanking ») qu'es constituit per un acòrdi placat jogat per una guitarra ritmica ò un clavier. Aquelu acòrdis accentuan lo segond e lo quatren temps per una cròcha ò per doi cròchas dobli. Aquò es sovent completat per una bataria, que marca lo tresen temps d'un còp de caissa clara, e per una bassa, mens anguloa, qu'assegura lo fondament melodica dau ritme.

Li guitarras son electriqui. En mai de la guitarra ritmica e de la bassa, una guitarra principala juèga un motiu cort basat sus la repeticion rapida d'una mema nòta. Pòu aver una linha pròpria ò repilhar la linha de basa. Un òrgue es sovent utilizat per renforçar lo skank e accentuar la dinamica ritmica. Pòu èsser remplaçat per de coires qu'intervènon de maniera sincronizada.

Lu temas principals dau reggae son eissits dau movement rastafari. Son donc marcats per d'influéncias cristiani fòrti, per divèrsi luchas sociali (lucha còntra l'apartheid, combat còntra lo racisme, anticolonialisme, anticapitalisme, nacionalisme negre, lucha còntra lo « sistema », etc.) e per la critica dau materialisme. Totun, de temas pus leugiers son finda presents coma l'amor. Enfin, la promocion de la consomacion de marijuana es fòrça frequenta, cen que s'explica per l'importància dau canabis dins la cultura rasta.

Annèxas

Bibliografia

• Lloyd Bradley, This Is Reggae Music. The Story of Jamaica's Music, Penguin Books Ltd, 2000.
• Jérémie Kroubo Dagnini, Les origines du reggae: retour aux sources. Mento, ska, rocksteady, early reggae, L'Harmattan, coll. Univers musical, 2008.
• Jérémie Kroubo Dagnini, Vibrations jamaïcaines. L'Histoire des musiques populaires jamaïcaines au XXe siècle, Camion Blanc, 2011.
• Colin Larkin, The Virgin Encyclopedia of Reggae, Virgin, 1998.
• Isabelle Leymarie, Du tango au reggae: musiques noires d'Amérique latine et des Caraïbes, Flammarion, 1996.
• Michael de Koningh e Marc Griffiths, Tighten Up - The History of Reggae in the UK, Sanctuary Publishing, 2003.