Acuèlh
Lutz sus...
Los Merovingians èran una familha germanica al cap de França, Belgica e una partida d’Alemanha entre los sègles V e VIII. Èran los descendents de Merovèu, cap militar franc, fondator de la dinastia. Clodovèu I (466 ? - 511) foguèt lo primièr monarca de la dinastia. A sa mòrt lo reialme franc foguèt dividit entre los seus filhs, segon la costuma dels francs. Un autre monarca remarcable de la dinastia es Dagobèrt I (?- 639) qu'aprèp d’annadas de division territoriala tornèt unir los reialmes francs jol seu govèrn. Aprèp Dagobèrt I lo poder dels merovingians se desagregèt e amb lo temps, los Majorals del palau acabèron per venir los vertadièrs dirigents del reialme. Los majorals del palau Carles Martèl, e lo seu filh Pepin lo Brèu (fondator de la dinastia Carolingiana), acabèron amb lo poder dels monarcas merovingians e Pepin detronèt lo darrièr rei, Childeric III, en se proclamar rei dels francs.
Imatge del mes
Vèrge negra de la Daurada, Tolosa, Occitània. |
Nòvas
- 12 d'abrial de 2024: Un Conselh presidenciau de transicion es installat al cap de l'estat d'Haití.
- 9 d'abril: Simon Harris ven cap del govèrn d'Irlanda. (imatge)
- 6 d'abriu: Peter Pellegrini que's guanha l'eleccion presidenciau en Eslovaquia.
- 1 d'abril: Alessandro Rossi e Milena Gasperoni venon capitanis regents de Sant Marin.
- 27 de març: Myriam Spiteri Debono es elegida presidenta de Malta.
- 25 de març: Alessandra Todde ven presidenta de Sardenha.
- 24 de març: Bassirou Diomaye Faye se ganha l'eleccion presidenciala de Senegal.
- 21 de març: Destituisson lo president vietnamita Võ Văn Thưởng. Võ Thị Ánh Xuân assegura l'interim.
- 14 de març: L'Oscar del film melhor va a Oppenheimer.
O sabiatz ?
- Un aristocrata d'Auvèrnhe, Gilbèrt dau Motier de La Faieta (imatge), foguèt un general dins las doas revolucions americana e francesa.
- Lo lògo de l’OGC Niça pòrta en occitan Despì 1904 solament despuèi 2013.
- La cançon Zombie dau grop The Cranberries foguèt escricha en memòria de Jonathan Ball e Tim Parry, tuats per l’Armada Republicana Irlandesa Provisòria au moment deis atemptats de Warrington. Ramenta lo Conflicte Nòrd-Irlandés emai fa referéncia a l’insurrecion de Pascas de 1916.
- Lo Monopoly foguèt inventat per una feminista americana.
- Lo davancier dau FBI es estat fondat per un rèire nebot de Napoleon Bonaparte.
- D'un biais indirèct, la vila de Marselha auriá donat son nom a l’ouzo.
- L’estau de la comuna d’Embèrt z-es redond.
Wikipèdia profiècha del sosten de la Wikimedia Foundation qu'albèrga sus sos servidors mantun projècte wiki liure, multilingüe e gratuit :
Meta-Wiki Coordinacion de totes los projèctes |
Wikiccionari Diccionari universal |
Wikinews Actualitats liuras | |||||
Wikilibres Ensemble de tèxtes pedagogics |
Wikiquote Recuèlh de citacions |
Wikisource Bibliotèca universala | |||||
Wikiversitat Comunautat pedagogica dobèrta |
Wikispecies Inventari del vivent |
Wikimedia Commons Banca de donadas multimèdia |