Vejatz lo contengut

Zèus

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Tematicas dins la Mitologia grèga
Dieus
Eròis
Tematica semblanta

Greek mythology portal
Modèl:Navbar

Zèus[1][2] (en grèc ancian: Ζεύς, transcrich: Zeús, de la racina indoeuropèa *dyēus, dieu del cèl) es lo rei dels dieus dins la mitologia grèga. Regna sul Cèl e a per atribut l'agla e lo tron. Filh de Crònos e de Rèa, es maridat a sa sòrre Èra. Malgrat son maridatge, Zèus aguèt una granda quantitat de relacions amb d'autras femnas (divencas o mortalas) e un bon nombre d'enfants coma per exemple Apollon e sa bessona Artèmis qu'aguèt amb una titanida Lèto. Zèus es famós per sas aventuras nombrosas e es tanben lo paire d'autres dieus importants coma Arès, Atena, Dionís, Ermès, Apollon, Artèmis e Afrodita e de fòrça eròis coma Eracles.

Son equivalent dins la mitologia romana es Jupitèr. Òm retròba tanben de divinitats equivalentas dins d'autres panteons: Taranis en çò dels galleses, Tòr e Odin dins la mitologia escandinava o encara Dyaus Pitar e Varuna per los indós.

Bust de Zèus al British Museum

Zèus foguèt lo darrièr dels enfants nombroses dels dieus Crònos e Rèa. Coma sos fraire e sòrres (Demetèr, Èra, Poseidon, Adés e Èstia) èra destinat a èsser devorat per son paire que los parents de Crònos, Gèa e Uran, avián anonciat que Crònos seriá destronat per son filh. Quand lo mainatge èra a mand de nàisser, Rèa demandèt conselh a sa sògra Gèa per elaborar un plan que salvèsse son filh. Rèa s'anèt amagar sus l'isla de Creta, ont enfantèt Zèus, al mont Ida segon cèrtas versions e segon d'autras sul mont Dicte. Puèi decidiguèt d'engulhar son marit Crònos, en li far engolir una pèira envirada de borrassas qu'aquel devorèt sens se mesfisar ges.

Vejatz tanben

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. Academia Occitana-Consistòri del Gai SaberDiccionari General de la Lenga Occitana (DGLO), 2008-2024, p. 65, 72, 77, 79, 85. 
  2. «Zeus» (en francés). Multidiccionari Occitan Dicodòc. Congrès permanent de la lenga occitana.