Vejatz lo contengut

Salinitat

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Cristals de sal.

La salinitat designa la quantitat de sals dissolgudas dins un liquid, per exemple dins l'aiga qu'es un poderós solvant per fòrça minerals.

Cal pas confondre la salinitat amb la  duretat de l'aiga qu'es relativa a son dosatge en calci e magnèsi.

Proprietats quimicas

[modificar | Modificar lo còdi]

Las sals dissolgudas modifica las proprietats de l'aiga, d'en primièr sa capacitat de dissolucion, sa densitat, mas tanben sa compressibilitat, son punt de congelacion e d'ebullicion, sa conductivitat electrica, sa duretat e tanbne sa viscositat o sa corrosivitat, e fòrça leugièrament sa capacitat a transportar los sons e la lutz. La quantitat de sals dissolguda dins un liquid modifica la pression osmotica d'aquesta.

Concentracion massica

[modificar | Modificar lo còdi]

A una temperatura donada, la salinitat pòt passar un lindal de concentracion massica, al delà de que lo liquid pòt pas pus dissòlvre de sal e de cristals se forman, al fons de l'aisina o en periferia de la superfícia.

Lo lidal de concentracion massica aumenta amb la temperatura, çò que fa que l'aiga fòrça cauda pòt conténer plan ma de sal dissolguda que l'aiga freja.

Aumenta tanben amb la pression. La salinitat apròcha per exemple 300 g/litre dins le foratge petrolièr-gasièr prigons d'Elgin-Franklin en mar del Nòrd, çò que pausa de problèmas de formacion rapida de tartre dins las installacions.

Evaluacion de la salinitat

[modificar | Modificar lo còdi]

La salinitat es dificilament estimabla (es vertadièrament pas mesurabla qu'i a pas de mòstra a aque comparar una mòstra) per analisi quimica dirècta, es a dire per secatge, a temperatura nauta, e pesada del rèste solid, que de compausats presents coma los ions carbonat s'evapòran en fin de secatge. Savent que las proporcions dels constituents màger de l'aiga de mar son gaireben constantas, lo sol dosatge de l'un d'entre eles permet de deduire lo taus de totes los autres, e una evaluacion de la salinitat. Los ions clòr, bròme e iòde son aisidament dosables, per exemple per precipitacion permetent un titratge al nitrat d'argent. Sufison a las analisis. Aquò es pas valable per las zonas situadas a proximitat dels pòls o dels estuaris, en aval de las usinas de dessalament, de la fonts marinas d'aiga doça o de la pujadas d'aigas salinas d'origina volcanica que la proporcion dels diferents ions i es modificada al respècte a aquesta de l'aiga de mar « normala ».

La salinitat es dempuèi 1978 oficialament mesurada a partir de la conductivitat electrica de l'aiga a una dicha temperatura e pression. La salinitat (S) d'una mòstra d'aiga es donada al respècte de K de la conductivitat electrica d'aquesta mòstra d'aiga de mar a 15 15 °C e a la pression atmosferica normala, amb la conductivitat d'una solucion de clorur de potassi (KCl) ont la fraccion en massa de KCl es 0,0324356, a la meteissa temperatura e meteissa pression. S'aqueste rapòrt K es egal a 1 se dich que la salinitat es de 35. La salinitat es mai presentada coma un rapòrt de massa. S'exprimís sens unitat, coma lo pH, mas s'encontra encora de salinitats exprimidas en ‰, en g/kg o en psu (practical salinity unit).

Salinitat dels oceans

[modificar | Modificar lo còdi]
Salinitat annalla en superfícia dels oceans mondials segon lo World Ocean Atlas 2001 (USA).

L'aiga dels oceans es una solucion que conten en mejana 35 g/kg de sals diferentas (clorur de sòdi subretot), amb un pH plan estable de 8,2 (leugièrament alcalin), mas que tend a s'acidificar en dissolvant lo dioxid de carbòni d'origina antropica en excès dins l'aire. La Mar Mòrta conten fòrça mai de sals, çò qu'explica que s'i flota sens esfòrt, alara que la Mar Baltica ne conten fòrça mens, çò qu'explica que gèla mens aviat. Pasmens, levat dins las mars tancadas, foguèt montrat al començament del sègle XX que la proporcion dels compausants mai importants demora gaireben constanta, çò que far pensar que dempuèi de milions d'annadas e mai de segur, los oceans an perfièchament mesclats per la circulacion termoalina, amb l'ajuda d'unas espècias de plancton que per lors movements quotidians e sasonièrs contribuisson a omogeneïzar los jaces termics e salins.

Aquò indicava, qu'en mai de las circulacions particularas a cada ocean, l'aiga circulava entre los diferents oceans, çò foguèt confirmat per la correntologia.

Quantitats: lo volum dels oceans es estimat a 1 370 milions de quilomètres cubs. Contendrián donc unes 48 milions de miliards (o 4,8× 1016) de tonas de sals per una massa oceanica totala de 1,4 miliard de miliards (o 1,4× 1018) de tonas. Aquò representariá 95 t/m2 se s'espandissiá aquesta sal sul glòbe entièr (unes 510 milions de kilomètres carrés), ou encore 320 t/m2 se se l'espandissiá que sus las partidas actualament emergidas (près de 150 milions

de quilomètres carrats).

Principals sals dissolguts per una aiga de mer de salinitat 35 g/kg
Anions (en g/kg) Cations (en g/kg)
Chlorur (Cl) 18,9799 Sòdi (Na+) 10,5561
Sulfat (SO42−) 2,6486 Magnèsi (Mg2+) 1,2720
Idrogenocarbonat (HCO3) 0,1397 Calci (Ca2+) 0,4001
Bromur (Br) 0,0646 Potassi (K+) 0,3800
Fluorur (F) 0,0013 Estronci (Sr2+) 0,0135

Salinitat e climat

[modificar | Modificar lo còdi]

Una aiga fòrça salada es mai densa e « raja », o cabuça, sota una aiga mens densa. Dins les regions polaras, jos l'efièch del freg, se forma d'en primièr de glaç doç (cristals desprovesir de sal) l'aiga demora donc mai concentrada e mai densa çò que la fa cabuçar cap als grands fons marins. Aqueste fenomèn provesís la circulacion termoaalina, que jòga un ròtle important dins la regulacion climatica, la mescla de las sisas oceanicas e l'ecologia planetària.

Vejatz tanben

[modificar | Modificar lo còdi]

Articles connèxes

[modificar | Modificar lo còdi]

Ligams extèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]

Nòtas e referéncias

[modificar | Modificar lo còdi]