Osmòsi
L’osmòsi[1] (dau grèc antic ὠσμόςes, ôsmos «intensa»)[2] es un fenomèn de difusion de la matèria a travèrs una membrana semipermeabla entre doas solucions de concentracions diferentas. Lo transferiment globau de solvent se fa sempre de la solucion mens concentrada (mitan ipotonic), vèrs la solucion pus concentrada (mitan ipertonic), fins a l'equilibri (mitans isotonics).
Mencionat per lo premier còp en 1748 per l'abat Nollet, aqueu fenomèn foguèt estudiat dins lo corrent dau sègle XIX. Entre 1827 e 1832, René Dutrochet menèt una tiera d'experiéncias que li permetèron de definir una partida dau vocabulari. Lei progrès dins la fabricacion de membranas semipermeablas favorizèron son estudi e, en 1886, Jacobus Henricus van 't Hoff apliquèt lei lèis de la termodinamica a l'osmòsi. Establiguèt una lèi similara a aquela dei gas perfècts e recebèt lo Prèmi Nobel de Quimia per sei trabalhs en 1901. Puei, au començament dau sègle XX, leis efiechs de la membrana e dei caracteristicas de permeabilitat de divèrsei materiaus foguèron mesurats per A. Crum Brown, H. N. Morse e J. C. W. Frazer.
Aquelei trabalhs foguèron importants per lo desvolopament de la fisiologia que dèu sovent estudiar lei transferiments de matèria a travèrs de membranas semipermeablas d'origina cellulària. En industria, permetèron tanben l'invencion e lo melhorament de procès de purificacion de substàncias quimicas.
Bibliografia
[modificar | Modificar lo còdi]Articles connèxes
[modificar | Modificar lo còdi]Nòtas e referéncias
[modificar | Modificar lo còdi]- ↑ «Osmose» (en francés). Multidiccionari Occitan Dicod'Òc. Congrès permanent de la lenga occitana.
- ↑ (it) Osmòṡi sus Treccani.
