Vejatz lo contengut

Quercus ilex

Aqueste article es redigit en provençau.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Euse
Descripcion d'aqueste imatge, tanben comentat çaiaprèp

Quercus ilex

Classificacion
Règne Plantae
Sosrègne Tracheobionta
Division Magnoliophyta
Classa Magnoliopsida
Sosclassa Hamamelidae
Òrdre Fagales
Familha Fagaceae
Genre Quercus
Òrdre Fagales
Familha Fagaceae

Reparticion geografica

Descripcion d'aqueste imatge, tanben comentat çaiaprèp

En irange: Quercus ilex rotundifolia. En verd: Quercus ilex ilex.

L'euse (Quercus ilex) es un aubre de fuelhatge persistent de la familha dei Fagaceae. Susceptible d'agantar una autor de 30 m, es un aubre emplematic de la garriga e de la seuva mediterranèa qu'es adaptat ai regions caudas e eissuchas. Fins au periòde industriau, èra fòrça utilizat per lo caufatge e per la fabricacion de pèças de fusta pichonas. Uei, es sustot destinat au reboscatge e a la creacion de rabassieras.

Elements d'identificacion

[modificar | Modificar lo còdi]

L'euse es un aubre que pòt agantar d'autors situadas entre 20 e 30 m d'aut. Lo tronc es generalament cort e tortuós. Lei fuelhas son altèrnas, tilhosas e pichonas. Sa forma es variabla (entièra, dentada ò espinosa) amb un pecol cort e verd sorn. La forma de la fuelha despend de la quantitat d'aiga disponibla e vèn pus espinosa dins lei regions eissuchas. La coloracion es lusenta sus la partida superiora e pubescenta e blanquinosa sus la partida inferiora. Coma l'euse es una planta monoïca, lei flors son unisexuadas. Leis aglans son bruns, d'una longor que varia entre 1 e 3 cm. La longevitat de l'euse si situa generalament entre 200 e 2 000 ans.

Plusors sosespècias existisson. La principala es Quercus ilex ilex qu'es l'espècia tipe. Es egalament aquela presenta en Occitània. La segonda es Quercus ilex rotundifolia que foguèt lòngtemps considerat coma una espècia distinta. Seis aglans son l'objècte d'una cultura per la consumacion umana en Magrèb car an un gost doç.

Reparticion e ecologia

[modificar | Modificar lo còdi]

L'euse es una espècia termofila, xerofila e eliofila qu'es capabla de resistir au freg e qu'es adaptada ai sòus cauquiers. Es un aubre emblematic de la seuva mediterranèa situada au nòrd de la mar e en Magrèb. Li es un aubre dominant de la garriga e dau maquís. Dins aquelei mitans, es una espècia postpioniera que necessita l'ombra producha per lo fuelhatge d'autreis aubres, coma lo pin d'Alèp en Provença, per si desvolopar. De mai, se l'euse presenta una certana resisténcia a l'incendi, la seuva dèu pas cremar per permetre sa creissença complèta.

En causa dau rescaufament climatic, l'airau de reparticion s'estend pauc a cha pauc vèrs lo nòrd, especialament la vau de Léger. Sa preséncia es tanben atestada dins leis Illas Britanicas ont es considerat coma una espècia invasiva.

L'euse foguèt lòngtemps utilizat per produrre de fusta. A un color roja e una textura dura e compacte que pòt prendre l'aspècte d'un maubre après aliscatge. Dins aquò, en causa de sa duretat e de sa compacitat, aqueu trabalh es lent e malaisat. En causa de sa talha generalament corta, la fusta d'euse permetiá pas de fabricar de pèças lòngas. En revènge, èra utilizat per fabricar de pèças pichonas per de fustatges, de maquinas ò de naviris. Uei, aqueleis usatges an dispareissut mai un usatge en ebenistariá ò en marquetariá pòt perdurar en certaneis endrechs.

La fusta d'euse èra tanben apreciada per lo caufatge. Leis aglans de Quercus ilex ilex èran una fònt de manjar per leis animaus e aquelei de Quercus ilex rotundifolia son consumats per de populacions umanas, magerament en Magrèb. De mai, amb Quercus pubescens e Quercus petraea, l'euse es un dei tres aubres que permet la truficultura. La creacion de rabassieras es donc un deis usatges actuaus importants de l'euse. Pasmens, gràcias a sa resisténcia au fuòc, es egalament sovent chausit per lo reboscatge dei seuvas destruchas per un incendi.

Liames intèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]

Nòtas e referéncias

[modificar | Modificar lo còdi]