Periòde Edo
Lo periòde Edo (江戸時代 Edo jidai) o periòde Tokugawa (徳川時代 Tokugawa jidai) es la subdivision tradicionala de l'istòria de Japon que comença vèrs 1600, amb la presa de poder de Ieyasu Tokugawa pendent de la batalha de Sekigahara, e s'acaba vèrs 1868 amb la restauracion Meiji. Èra dominada pel shogunat Tokugawa qu'Edo (ancian nom de Tōkyō) èra la capitala.
Istòria[modificar | Modificar lo còdi]
Lo shogunat contrarotlava lo poder politic, administratiu e mai tard economic. Existissiá tanben un emperaire mas aquel possedava pas que de foncions esperitalas de grand prèstre e es lo simbòl del « engèni nacional ». Aprèp las fòrças guèrras feudalas que se passèron de per avant, los Tokugawa cerquèron a tornar organizar l'Estat e garantir la patz dins lo país. Pr'amor, instituiguèron un sistèma encara fòrça ierarquizat e rigid mercé que podèron contraròtlar en totalitat del país. Atal, aquel darrnièr èra divisat en feus governats per de senhors, los daimyos, eles meteisses jos l'autoritat del shogun. Aqueles qu'avián fach aleujança als Tokugawa avant 1600 se nomenavan los « daimyos de l'interior » e aqueles que l'aviá fach aprèp los « daimyos de l'exterior ». Pasmens, per poder mantenir aqueles jos la seuna autoritat, lo shogun instituiguèt un sistèma de demoranças alternadas, lo sankin-kotai, que los daimyos devián demorar a Edo, residéncia shogunala, e aquò un an sus dos. De mai, los daimyos devián daissar la lor familha a Edo coma d'ostatges.
Aquel periòde se caracteriza subretot per una tencadura del país sus el meteis, nomenada sakoku. Lo Japon conservèt sonque qualques ligams diplomatics amb Corèa e seulas la China e las Províncias Unidas aguèron lo privilègi de mantenir de relacions comercialas amb el. Los Europèus èran pas admeses sul sol japonés jos pèna de mòrt. Pasmens, aqueles darrièrs cerquèron pasmens a mantenir de relacions comercialas amb lo país. Aquela pression faguèt quitament apareisser e renforçar un corrent nacionalista dins tot le Japon. Foguèt sonque en 1854 que le comodor estatsunian Matthew Perry acompanhat de naus de guèrras capitèt a « convéncer » lo bakufu. Aquel darrièr, per paur de la perspectiva de dintrar en guèrra en cas de refís (coma foguèt lo cas pel vesin chinés amb las guèrras de l'òpi) signèt forçat la convencion de Kanagawa. Aquela daissava dubèrts los pòrts de Shimoda e Hakodate pels Estats Units d'America. Seriá de meteis un pau mai tard per Russia, la Grand Bretanha, los Païses Basses e França. Una primièra division s'efectuèt alara entre los partesans de la dubertura e los xenofòbs. En 1858, la noblesa puslèu xenofòba reprochava al shogun d'aver cedat a la paur dels estrangièrs e d'aver pas demandat l'autorizacion de l'emperaire. Aquela division marquèt lo començament de la casuda del bakufu.
Atal se preparèt un afrontament entre los daimyos ereditàriament creadas pels Tokugawa al sègle XVII e los daimyos de l'oèst que se metèt del costat de l'emperaire e s'opausèron atal als estrangièrs e al shogun. Los feus mai poseroses d'aqueles son Chōshū e Satsuma. Aqueles son entraïnats dins la rebellion contra lo bakufu: de batalhas comencèron vèrs 1866 mas las armadas shogunalas capitèron pas a dintrar dins lo territòri de Chōshū. D'alianças comencèron enter Chōshū, Satsuma e Tosa que los caps prepavan un còp d'Estat. E, lo 3 de genièr de 1868, en preséncia de bushis, foguèt proclamat a Kyōto « lo retorn de l'anciana monarquia » e la fin del bakufu.
Lo periòde Edo s'acaba doncas en 1868 amb la restauracion del poder imperial per l'emperaire Mutsuhito e l'abdicacion del quinzen e darrièr shogun, Yoshinobu Tokugawa.
Cronologia[modificar | Modificar lo còdi]
|
|
Teatre[modificar | Modificar lo còdi]
Es a aquel periòde que foguèt creat lo teatre kabuki dins la region de Kyōto per la dama Okuni. En 1605, montèt amb de femnas una tropa de dança grotesca que coneguèt un grand vam. En 1629, los femnas èran enebidas dins las representacions teatralas perqu'aquò èra considerat coma un factor de prostitucion important. Los ròtles femenins èran doncas jogats un temps per d'efèbs mas, en 1649, los adolescents foguèron proscrits per la meteissa rason. D'òmes prenguèron alara la plaça de las femnas, creèron la novèla profession d'onna gata. En 1660, los enfants foguèron tanben enebits, totjorn per causa de prostitucion.
Vejats tanben[modificar | Modificar lo còdi]
Nòtas e referéncias[modificar | Modificar lo còdi]
Bibliografia[modificar | Modificar lo còdi]
- (fr)Françoise et Mieko Macé, Le Japon d'Edo, ed. Les Belles Lettres, París, 2006
- (fr) Dale Furutani, La Promesse du Samouraï, Vengeance au Palais de Jade e Menaces sur le Shogun, trilogia de romans istorics pareguts en 1998 ISBN 9782264040756, 1999 ISBN 9782264040749 e 2000 ISBN 9782264040411
- (en)James L/ McLain, Japan: a modern history, Ed. W.W. Norton & Company Inc., 2002 ISBN 0393041565}}
- (fr)Philippe Pons, D’Edo à Tokyo : Mémoires et Modernités, Ed. Gallimard, 1988 ISBN 2-07-071193-3Error d'escript : lo modul « check isxn » existís pas.
Articles connèxes[modificar | Modificar lo còdi]
- Shogunat Tokugawa
- ukiyo-e, l'art grafic popular de l'epòca Edo
- Gokaidō, las cinc rotas majoras de Japon
Ligams extèrnes[modificar | Modificar lo còdi]
- (fr)La nostalgia d'Edo (article) : Istoriografia japonesa per aquel periòde