Jèp de Montoya
 Jèp de Montoya a son burèu | |
| Biografia | |
|---|---|
| Naissença | 13 de setembre de 1959 Les  |
| Donadas personalas | |
| Nacionalitat | espanhòla |
| Activitat | |
| Profession | escrivan |
|
| |
Jèp de Montoya Parra (Les, Val d'Aran, 13 de setembre de 1959)[1] es un escrivan e erudit occitan de la Val d'Aran[2]. Es president de l'Institut d'Estudis Aranesi (dempuèi lo 10 de mai de 2007) e de l'Associacion Prefigurativa a l'Organisme de Regulacion de la Lenga Occitana (APORLÒC), dempuèi lo mes de genièr de 2009. Tanben es membre del Grop de Lingüistica Occitana, de l'Institut d'Estudis Araneses-Acadèmia Aranesa de la Lenga Occitana e de mantuna institucion aranesa.
Son ostal, Çò de Jèp de Montoya, qu'es un dels mai ancians de Les, es estat classificat dins l'Inventari del Patrimòni Arquitectonic de Catalonha.
Biografia
[modificar | Modificar lo còdi]Jèp de Montoya entamenèt sa carrièra literària plan jove e se ganhèt en 1976 lo primièr prèmi de pròsa de jovent dins lo concors literari aranés de la Fondacion deth Musèu Etnologic dera Val d'Aran. Tre aquel moment,sa produccion quitèt pas de créisser e recebèt divèrsas recompensas a la Val d'Aran e tanben dins lo demai del territòri occitan. Participèt a l'Escolo deras Pireneos, una institucion felibrenca e publiquèt mantas òbras e trabalhs dins un bèl nombre de revistas occitanas coma per exemple la Bouts dera Mountanho, la Revue de Comminges, la revista Aran que ne foguèt cofondador. Son òbra màger es lo Vademecum Aranense, un recuèlh de tèxtes de las tèrras aranesas del sègle xii fins al sègle xx. En 2000 recebèt lo Prèmi Jean Marie Grangé de l'Acadèmia dels Jòcs Florals de Tolosa. Participa activament dins mantuna produccion de promocion lingüistica del Grop de Lingüistica Occitana, e amb Miquèu Segalàs a elaborat un Vocabulari bàsic català occità, que publiquèt la Generalitat de Catalonha en 2010. A mai a collaborat al libre Comminges et Val d'Aran vus du ciel, publicat en 2002.
Amassa amb d'autres occitanistas, lo 21 d'abril de 2010 Jèp de Montoya compareguèt al Parlament de Catalonha coma President de l'Institut d'Estudis Aranesi dins l'encastre del debat sus la Lei de l'aranés.[3]
Salvagarda, recuperacion e renovacion del patrimòni aranés
[modificar | Modificar lo còdi]Dempuèi fòrça temps Jèp de Montoya ten una implicacion constanta dins la mesa en valor del patrimòni de la Val d'Aran, qu'un dels exemples mai notables es son quite ostal, Çò de Jèp de Montoya. Aital, entre 2009 e 2015 participèt a l'estudi e inventari de vestigis de la preistòria, amassa amb l'istoriana e escrivana Isaure Gratacòs, trobats dins mantes endreches del país (Beret, Vaquèira, Vacivèr, Marimanha, Bonaigua, Porera e Horcalh). Collaborèt tanben a la restauracion dels relòtges ancians del campanals de Garòs, Escunhau, Arró, Betren, Vilac e Les amb lo fisician anglés Howard Bradley e sa femna Wendy de 2011 a 2015.
Òbras
[modificar | Modificar lo còdi]- 1999: Vademecum Aranense: Era Val d'Aran a trauèrs era sua lengua
- 2010: Vocabulari bàsic català occità amb Miquèu Segalàs
Referéncias
[modificar | Modificar lo còdi]- ↑ «Presentacion de Jèp de Montoya Parra» (en occitan). www.institutestudisaranesi.cat.
- ↑ «Jep de Montoya Parra» (en catalan).
- ↑ «Proclamació de la Llei 35/2010, de l'1 d'octubre, aranès a l'Aran, al Parlament de Catalunya» (en catalan).