Joan Jaurés

Joan Jaurés, 1904

Joan Jaurés (nascut lo 3 de setembre de 1859 a Castras, mòrt assassinat lo 31 de julhet de 1914 a París) foguèt un òme politic occitan e una granda figura del socialisme francés.

Biografia

Agregat de filosofia, trabalhèt a l'universitat de Tolosa. Foguèt deputat moderat de Tarn a 25 ans. Sostenguèt en 1892, la cauma dels carbonièrs de Carmauç e venguèt socialista. S'inspirèt del filosòf Karl Marx. Dins l'afar Dreyfus, Jaurés e los socialistas defendon Alfred Dreyfus. En 1904, fondèt lo jornal L'Humanité qu'existís encara uei. En 1905, participèt a la lei de separacion entre las glèisas de l'Estat. Durant un viatge a Lisbona en 1911, Joan Jaurés que parlava l'occitan declarèt que las lengas regionalas devián èstre ensenhadas dins las escòlas. Pacifista mas pas antimilitarista, Joan Jaurés apèla a la cauma generala abans la Primièra Guèrra Mondiala. Lo 31 de julhet de 1914, es assassinat a París per Raoul Villain, un nacionalista francés de doas balas de pistolet dins lo cap.

I aguèt plan manifestacions a sa mòrt.

Posteritat

Sas cendres repausan al Panteon dempuèi 1924. I a fòrça carrièras, plaças, estacions de metro e una universitat que pòrtan son nom en França.

Dins la Russia sovietica, Jaurés es vengut un prenom, Жорес, transcrich Zhores (Жарэс/Žares en bielorús). L'escriveire rus Zhores Medvedev (1925), lo fisician bielorús Žares Alfioròu (1930), lo jornalista rus Zhores Troshev (1926-2005) pòrtan aquel pichon nom.

Òbras

• Les Preuves
• Études socialistes
• Vers la république sociale
• Prefaci a “L’application du système collectiviste” de L. Deslinières (1898)
• Les Deux Méthodes (1900)
• Notre but (1904)
• La Révolution russe (1905)
• L’Alliance des peuples
• Conflit élargi (1912)
• L'Armée Nouvelle (1914)
• Discours de Vaise (1914)