Guèrra dau Pacific
La Guèrra dau Pacific (ò Guèrra dau Saunitre) es una guèrra qu'opausèt Chile a Peró e Bolívia de 1879 a 1884. L'enjòc dau conflicte èra dau departament bolivian dau Litorau e de la region peroviana de Tarapacá. Fòrça investisseires chilens avián desvolopat la region, en particular lei minas de saunitre e de güano, de matèrias premieras qu'èran indispensablas a la fabricacion d'explosius e d'engrais. Aquela importància dei marchands e industriaus chilens foguèt percebuda coma una menaça per lei Perovians e lei Bolivians e de mesuras foguèron presas per redurre lor influéncia. Sostenguts per lei Britanics, lei Chilens prenguèron alora l'iniciativa dau conflicte en ocupant lo pòrt d'Antofagasta. Après aver eliminat la flòta peroviana, ataquèron dins lo desèrt d'Atacama onte lei tropas bolivianas e perovianas foguèron batudas. Bolívia abandonèt la guèrra tre 1881, mai Peró assaièt de resistir, comprés après la casuda de Lima. Aquò menèt a una perseguida dau conflicte qu'entraïnèt una guèrra civila en Peró e Chile aprofichèt la situacion per impausar un tractat de patz favorable a seis interès.
A l'eissida dau conflicte, Chile conquistèt 200 000 km² de territòris novèus. Aquela guèrra demòra una importanta fònt de tensions en America dau Sud. En 1929, sota la pression deis Estats Units, Chile deguèt ansin restituïr la vila de Tacna a Peró. Pasmens, lo problema pus grèu engendrat per lo conflicte es la pèrda de son unic accès a la mar per Bolívia. D'efiech, s'un tractat foguèt signat en 1904 per ofrir divèrseis avantatges a Bolívia per son comèrci exterior, lo govèrn dau país contunia de revendicar un accès sobeiran a la mar.
Liames intèrnes
[modificar | Modificar lo còdi]Bibliografia
[modificar | Modificar lo còdi]- (fr) Pierre Razoux, Le Chili en Guerre, París, Economica, 2005.
Nòtas e referéncias
[modificar | Modificar lo còdi]