Ferran Delèris
Ferran Delèris (en francés Ferdinand Deleris - Vòrs e Bar, Roergue, lo 23 de julh, de 1922 - La Sanha, Var, lo 19 de febrièr de 2009), es un escrivan roergàs d'expression occitana e francesa.
Nascut en Roergue dins una familha de bordièrs, fugiguèt en Espanha durant l'ocupacion alemanda. Arrestat per las autoritats franquistas, foguèt liberat mercé a l'edat faussa marcada sus sos faus papièrs. Aital poguèt persègre sa fugida fins en Marròc ont junhèt las fòrças francesas liuras e finiguèt la guèrra coma paracasudista.
Après la guèrra trabalhèt en Indochina (ont coneguèt sa molhèr amb qui aguèt dos filhs e una filha) entrò la fin de la preséncia francesa puèi a Madagascar al moment de son independéncia (èra conselhaire del primièr president Tsiranana).
Escriguèt primièr en francés, de romans e de libres sobre Madagascar. Son primièr roman en occitan foguèt l'Aucon (1992), seguit per dos autres : Pèire e Maria (1996) e Los Crocants de Roergue (2000).
L'Aucon tracta de la segonda guèrra mondiala dins lo contèxte occitan amb un fons d'istòria de Mafia. Pèire e Maria parla de la Primièra Guèrra Mondiala. Los Crocants de Roergue conta l'istòria de Joan Petit (devengut famós amb la cançon tradiconala e tanben amb la cançon de Los de Nadau : Auròst tà Jan Petit) e tanben la dels crocants de 1643.
Escriguèt tanben una autobiografia, Memòris qu'i contèt son istòria occitana, militara, indochinesa e malgasha.
Moriguèt en 2009 e es sepelit dins sa vila nadala de Vòrs, en Roergue.
Bibliografia
[modificar | Modificar lo còdi]En francés
[modificar | Modificar lo còdi]- Madagascar 1995 : le Marais. París : L’Harmattan, 1996.
- Le vazaha (l'étranger). París : L’Harmattan, 1995.
- Madagascar 1991-1994 : dans l'œil du cyclone. París : L’Harmattan, 1994.
- Chroniques d'une âme errante : nouvelles d'ici, d'ailleurs et d'au-delà . París : L’Harmattan, 1990.
- Le tire-lune. Paris : Pygmalion, 1987.
- Ratsiraka : socialisme et misère à Madagascar. París : L’Harmattan, 1986.
- Les marais de Tan-Thoï. París : L’Harmattan, 1985.
En occitan
[modificar | Modificar lo còdi]- Memòris. Camins, pensaments e dolors d'un enfant de Bòrs. Castras : IEO, 2002.
- Los Crocants de Roergue. Castras : IEO, 2000.
- Pèire e Maria. La Plana : IEO, 1996.
- L'Aucon. Puèglaurenç : IEO, 1992.
- Memòris. IEO, 1999.
Roergue  |
