Boièr (constellacion)

Constellacion dau Boièr.

Lo Boièr (Bootes segons la terminologia latina de l'Union Astronomica Internacionala) es una de las 88 constellacions modèrnas, que ja figurava dins la lista de las 48 constellacions ptolemèas. Lo mai aisit biais de trobar aquela constellacion dins lo cèl es perlongar la linha que forman las estelas de la coa de la Granda Orsa. Dins aquela constellacion i a un objècte del cèl prigond NGC 5466. Las galaxias d'aquela constellacion son pichonas e pauc brilhantas. Se pòt observar unas 90 estrelas de simpla vista. Se destaca Arcturus, la tresena estela mai brilhanta del cèl nocturne.

Mitologia

Lo Boièr dins l'Uranographia de Johannes Hevelius

Aquela constellacion es intimament associada al mite de las orsas (Granda Orsa e Pichona Orsa). Se se considèran coma de carris, o coma d'orsas, Boötes pren la personalitat del Boièr (conductor d'un carri tirat per de bòus), o lo gardian de las orsas. Pels arabs Boötes seriá un lancièr. De totes biais Boötes es associat a una figura protectitz e vigilanta, çò que fa pensar en un mite anterior comun a totes los autres. Pels sumerians aquela constellacion es la representacion d'Enlil, filh del dieu del cèl, Anu. Enlil tengava la Tauleta del destin, amb que decretava los destins dels òmes e lo dieus. Èra l'unica constellacion mesopotamiana d'importància qu'apartenián pas al Camin de la Luna.

Bootes (lo boièr) es una constellacion ligada a las orsas. De legendas ancianas contan que se tròba prèp de Polaris, e atal seriá l'òme que supòrta lo cèl (Atlàs). Los seus grops de sèt filhas serián las pichonas constellacions de sèt estelas: las Esperidas (Pichona Orsa), las Eiadas (las banas de la constellacion actuala del Taure) e las Pleiadas (tanben dins l'actuala constellacion del Taure). Actualament se dich que lo Boièr es lo «Gardian de las Orsas». Una segonda version d'aquel mite seriá considera lo gigant Gerion, d'ont vendriá lo nom donat a la constellacion: lo Boièr, acompanhat, a l'epòca modèrna, dels cans de caça.