Vejatz lo contengut

Avelanièr comun

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
(Redirigit dempuèi Avelana)

L'avelanièr [1] (Corylus avellana) es un arbre silvèstre o cultivat per sos fruches secs, las avelanas.[2] Aperten a la familha dels betulacèas. I a una desena d'espècias dintre del genre Corylus. Totes son d'arbres caducifòlis que demòran dins l'emisfèri nòrd e dins de climas temperats.

L'avelanièr a de fuèlhas redondas simplas e ressegadas. Las flors son de pollinizacion anemofila e los mascles començan de se desvolopar a la fin de l'estiu e contunhan de créisser fins a l'ivèrn seguent. Las flors femes son pus tardivas e pauc visiblas e sonque los pichons estils roges s'i remarcan. Los fruches de 1 a 2 cm de diamètre, son parcialament dintre d'una bractea de color verda al començament e marron a maduracion. Coma arbre silvèstre forma las avelanièras de nauta montanha e a mendre altitud se tròba pròche dels rius.

Avelanas

L'avelana es una notz comestibla, fruch de l'avelanièr comun (Corylus avellana L.). A una forma esferoïdala e son diamètre sòl èsser de 10 a 15 mm. Ten una clòsca fibrosa extèrna que envolopa un cobèrt lis ont s'amaga la grana; aquesta clòsca se seca pendent la maturacion.

Avelana
Valor nutricionala
mejana per 100 g
Aiga 5 g
Valor calorica 646 kcal
Protids
Glucids
Lipids
13 g
10 g
62 g
Provitamina A
Vitamina B1
Vitamina B2
Vitamina B6
Vitamina C
Vitamina PP
mg
mg
mg
mg
1 mg
1,1 mg
Fèrre
Calci
Magnèsi
Fosfòr
Potassi
Sòdi
mg
145 mg
mg
mg
630 mg
mg
Fibras
7 g

Lo nogalh de la grana es comestible e se pòt emplegar cru o cuèch (entièr o en pasta). La pèl fosca que cobrís la grana a un gost amar, çò que fa sovent es tirat quand se deu consumir. S'emplega l'avelana per far un òli de gost fòrt e caracteristic per un emplec alimentari mas subretot per èsser barrejada amb de chocolat.

Las avelanas silvèstras son tanben comestiblas mas lors arbres son pauc productius. Se cultiva sens o amb asagatge, e a besonh de vent pendent la pollinizacion que se produtz en ivèrn.

Nòtas e referéncias

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. (var. avelanier, auglanièr, aulanhièr, aulanhier, aulanheir, aulanier, aulaniera, aulanèir, averan(h)èr, averanèra, averaèr, auraèr, averèr, averoèr, averau; nosilhier, nòsilhier, nosilhiera, nòsilhiera, nosilha?; vaissa; caura f., còure m.; cachon)
  2. (var. auglanas, auganhas, auglanhas, aulanhas, aulanas, averans, aulans, aurans; nosetas, nosilhas; vaissas)