Dafnís e Alcimadura
Dafnís e Alcimadura, opèra en occitan escrivuda e compausada per Joan Josèp Cassanea de Mondonvila e interpretada peu purmèr còp davant la cort de Loís XV de França a Fontainebleau lo 24 d'octòbre de 1754.
Istòria, interpretacions e criticas
[modificar | Modificar lo còdi]Mondonvila qu'estampè Dafnís e Alcimadura dab la mencion: "Pastorale languedocienne". Que ho un projècte panoccitan per au mens duas rasons ; en purmèr, per'mor lo prològ de l'autor que conda ua istòria de la lenga en explicant que lo latin que balhè ua lenga comuna (Mondonvila que l'apèra l'ancienne langue provençale) qui la lenga de Tolosa e la soa (lo lengadocian de Narbona) e'n demòran pròches. La dusau rason qu'ei que los interprèts e vienevan de diferents parçans d'Occitània : Pèir de Jeliòt de Bearn, Maria Fèl de Gasconha e Latour (Jean-Paul Spesoller) probablement de Carcassona (en 1764 Antòni Trial de Provença).
A la fin deu sègle XX, Dafnís e Alcimadira que ho interpretat davant una delegacion chinesa a l'escadença de l'embessoatge de Montpelhièr dab ua vila de China. Ua orquèstra barròca enregistrè dus aires e ua aria dens un CD suber la musica deus Estats deu Lengadòc.
Dafnís e Alcimadura que ho ua escaduda de las granas, interpretat durant mantuas annadas en un sarròt de vilas, de París a Montpelhièr en passant per Versalhas. Que ho tradusit, imitat, parodiat e criticat, çò qui balhè a l'occitan lo parat d'estar valorizat e laudat (per Grimm, per exemple e peu Mercure de France ).
Se Dafnís e Alcimadura qu'ei de segur l'opèra occitan mes important deu sègle, ne ho pas lo sol ni tanpauc lo purmèr, e que cau ací mentàver qu'abans Mondonvila, un aute compositor occitan, Joan-Josèp Moret, que botè en musica lo libret de La Font de Las Fèstas de Talia (Les Festes de Thalie) dab ua entrada en provençau.
Sinòpsi
[modificar | Modificar lo còdi]Acte purmèr
[modificar | Modificar lo còdi]Dafnís qu'ei un ric pastor amorós d'Alcimadura, mes era, que s'arrefusa ad eth per'mor de non pas créder a la soa sinceritat. Janet, lo son hrair, que's perpausa de provar a la soa sòr aquesta quita sinceritat de Dafnís.
Acte dusau
[modificar | Modificar lo còdi]Janet que's deguisa en sordat e que se'n va trobar Dafnís qui'u conda qu'ei malurós per'mor deu son amor. Entà impressionar lo pastor, que's vanta d'aver hèit mantuas guerras ; que'u conda tanben que's va maridar dab Alcimadura après aver aucit un pastor qui la corteja. Dafnís no's muisha pas brica pauruc e que ditz que non cambiarà pas d'amor. Alavetz, que s'enten Alcimadura a cridar per'mor qu'ei perseguida per un lop. Dafnís que la sauva en tuant la bèstia. Qu'ei reconeishenta, mes non pòt tostemps pas l'aimar.
Acte tresau
[modificar | Modificar lo còdi]Janet qu'essaja de convéncer Alcimadura d'esposar Dafnís après qu'agi muishat la soa valor. Era que s'arrefusa totjorn per'mor que non vòu pas estar encadenada a l'amor. Per'mor deu son refús, Dafnís que la deisha en miaçant de's tuar. Janet que la vien condar la mort deu pastor. Còp sec, Alcimadura que desira la pròpia soa mort, muishant atau lo son amor per Dafnís. Urosament, la mort de Dafnís be èra pas qu'ua farça de Janet, e Alcimadura non pòt pas mei denegar ni arrefusar lo son amor.
Bibliografia
[modificar | Modificar lo còdi]- Per lo libret :
- Fize, Micolau e Mondovila, Joan Josèp Cassanea de. Dafnís e Alcimadura e l'Operà de Frontinhan. Montpelhièr : A Tots - IEO, 1981.
- Enregistrament :
- Musique aux Etats du Languedoc.
Ligams extèrnes
[modificar | Modificar lo còdi]- (oc) Dafnis e Alcimadura, opèra occitan - Occitanica eAnem / CIRDOC
- Escotatz Dafnís e Alcimadura
- Lo libret sus Gallica.bnf.fr
- Lo libre dins la coleccion A Tots 67 als edicions IEO
- Cronica critica e contemporanèa deu Mercure de France
Autors
Bearn : Pèir d'Esbarrebaca • Ciprian Desporrins • Teofil de Bordèu
Lengadòc : Mondonvila • Abat Fabre• Fabre d'Olivet
Roergue : Peiròt
Provença : Còia • d'Agevila • Germain • Gròs • Pelabon
Velai : Clet
Obras
Roman : Istòria de Joan-l’an-pres
Opèra : Dafnís e Alcimadura
Teatre : Lo Nòvi parat • Manicla
Sermon Burlesque : Lo Sermon deu Curé de Vidèren
Antologia e critica
J.F. Achard : Lo Boquet provençau