Vejatz lo contengut

Votz

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Lo sonagrama de la votz umana revèla son ric contengut armonic.

La votz es l'ensemble dels sons produchs pel frejament de l'aire dels palmons suls plecs dellaringe de l'èsser uman. La votz inclutz la paraula, lo crit, lo rire e lo cant. Per extension en el son emés pels animals. Lo mot, etimologicament, ven del latin vox.

L'estudi dels sons produchs per la votz se nomena la fonetica. Es una de las brancas de la lingüistica. Dins lo domèni de la medecina, l'estudi de la fisiologia e de la patologia de la votz e los sonhs de santat que li son donats son tractat dins la foniatria.

L'aparelh vocal o aparelh de la fonacion (ensemble dels organs que realizan la produccion vocala) realiza diferentas estapas permetent la conversion del buf en sons: la bufariá alimentada per l'aparelh respiratòri (contraròtlat e regulat pels sostens e le sistèma muscular abdominodiafragmatic); l'emission per l'aparelh de produccion sonor constituit pel laringe, cavitat mobila al tèrme de la traquèa ont s’encontran las còrdas vocalas que la vibracion modula fòrça rapidament lo debit (e la pression) d'aire, alara que los muscles larinjat permeton d'ajustar la nautor del son e dins una cèrta mesura le timbre (contengut armonic) ; l'amplificacion realizada per de resonators (faringe, cavitat buccala, las cavitats cranianas, la massa ossosa) ; l'articulacion, mercé al tèrme de la lenga, del vel de palais, de las gencivas superioras, de la incisivas superioras e dels dos pòts. Las cavitats bucalas e nasalas altèran lo timbre de la votz e un pauc la nautor : favorizan unas frequéncias pulsèu que d'autras segon lor forma e dimensions, e reagisson amb la cavitat larinjada.

La votz es un instrument a l’encòp dins sa foncion fisicoacostica de comunicacion amb l'autre, e dins sa foncion psicologica o de ligam a l'autre e a se meteis, donc dins sa foncion pragmatica e identitària.

Los tipes de voses e las còrdas vocalas

[modificar | Modificar lo còdi]
Diagrama anatomic de las còrdas vocalas.

Los òmes e las femnas an de còrdas vocalas de talhas diferentas; los òmes adults an mai sovent una votz mai greva e de còrdas vocalas mai longas, o, entre 17 e 25 mm mesurat verticalament sus l’esquèma çai costat. Aquelas de las femnas se situisson entre 12,5 e 17,5.

De factors genetics son a l'origina de la diferéncia de talha de las còrdas vocalas al sen d'un meteis sèxe, d’aquí ven lo classament de las voses dels cantaires per tessitura. S’encontra par exemple pels òmes las bassas, baritons e tenors e per las femnas las contraltos, mezzo-sopranos e sopranos. La talha de las còrdas vocalas es pas la sola font de diferéncia entre las voses d'òmes e de femnas. La cavitat resonanta (traquèa, bouca…) es mai sovent mai granda pels òmes, çò qui favoriza tanben los sons grèus de biais independent de las quita còrdas vocalas.

Fisiologia e timbre vocal

[modificar | Modificar lo còdi]

La votz es unica, a causa de la forma e de la talha de sas còrdas vocalas, mas tanben del rèste del còrs de la persona. Los umans pòdon destibar o sarrar lors còrdas vocalas, o cambiar lor espessor, e tenben cambiar la pression d'aire transferida. La forma del pecho e del còl, la posicion de la lenga, e la tension de fòrça muscles pòdon èsser alteradas en produsent un efièch sus la nautor, lo volum e lo timbre del son produch. Le son fa reson tanben en diferentas partidas del còrs ; la talha e l’estructura ossosa d'un individú pòdon tocar sa votz.

Los cantaires pòdon aprene a trabalhar sus la respiracion, lo posicionament de la garganta e la dobertura de la boca per produire de registres diferents. Un cambiament de las cavitats de resonança poirà donar una « votz de pecho » o al contrari una « votz de tèsta ».

Mecanismes vocals

[modificar | Modificar lo còdi]

Se destria quatre biais d'emetre de sons vocals, dichs mecanismes[1] :

  • lo mecanisme 0 dich Fry o strowbass : subretot accessible als òmes, sembla a un gargarisme sins aiga ;
  • lo mecanisme I dich votz de pecho : es lo mecanisme mai frequent per un òme. Permet de produire de sons de frequéncia fondamentala compresa entre 80 e 400 Hz ;
  • lo mecanisme II dich vòtz de tèsta : es lo mecanisme mai frequent per una femna. Permet de produire de sons de frequéncia fondamentala compresa entre 300 e 1500 Hz ;
  • lo mecanisme III dich vetz de fiulet : es una votz destimbrada, comparabla a una sirèna o un cruissiment de greda.

Registres vocals

[modificar | Modificar lo còdi]

Un registre vocal es l'ensemble de las frequéncias emesas amb un reson identic, es a dire la partisa de l'espandida vocala ont lo cantaire emet de nautors amb un timbre gaireben identic. Los artistas de cant classic utilizan diferents regitres vocals en modificant lo son emés per diferents resonators de lor còrs (cavitat orala, fòssas nasalas...) per omogeneïzar lo timbre de lor votz. Per exemple, lo tenor liric pòt pujar fins al contra-ut, a 528 Hz, en mecanisme de pecho[2].

Fonetica de la votz parlada

[modificar | Modificar lo còdi]

La fonetica es la disciplina scientifica qu’estudia los sons produchs per la votz en vista de la comunicacion verbala.

Patologias de la votz

[modificar | Modificar lo còdi]

La votz pòt patir de fòrça disfoncionaments ; se pòt notar la decas de prononciacion, e los damatges de la còrdas vocalas. Lo fach de parlar tròp longtemps o tròp fòrt pòt menar a una fatiga dels organs de la paraula. Los atudaments de votz pòdon taben èsser lo resultat d'una malautiá infeciosa.

Un atudament de votz que dura mai de doas setmanas es lo simptòma d'un problèma de fons e demanda una consultacion en ORL.

  • Bernard Baas, La voix déliée, collection Le Bel Aujourd'hui, Éditions Hermann, 2010
  • Michèle Castellengo, « 5. La voix humaine - Les mécanismes, les variations de la qualité vocale 1968-2001 », dans Laboratoire d'Acoustique Musicale Jussieu - Présentation des recherches 1963-2002, 2002 (lire en ligne)
  • Cécile Fournier, La voix un art et un métier : anatomie, physiologie, acoustique, phonétique, technique de la voix professionnelle, Seyssel, Comp'act, 1999, 2e éd..
  • Dr Yves Ormezzano, Le Guide de la voix, Modèl:Éd. O. Jacob, 2000

Articles connèxes

[modificar | Modificar lo còdi]
  • Fonetica

Ligams extèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]
    1. Bernard Roubeau, « Étude des mécanismes de production de la voix humaine » dans Castellengo 2002.
    2. Menin-Sicard e Sicard 2016.