Naviri de guèrra

Aqueste article es redigit en provençau.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Tir de l'artilhariá d'un naviri de guèrra de tipe cuirassat.

Un naviri de guèrra ò naviri militar es un naviri que dispausa de sistèmas d'armas que li permèton d'atacar, de se defendre o de protegir d'autrei naviris. Fa generalament partida dei fòrças armadas d'un Estat mai existís de naviris de guèrra que son tenguts per d'Estats non reconeguts internacionalament, per de movements insurgents o per de proprietaris privats (corsaris).

Istòria[modificar | Modificar lo còdi]

Lei naviris de guèrra son apareguts durant l'Antiquitat Auta coma lo menciona de documents o de monuments ancians de Mesopotamia. Son istòria es devesida en quatre fasas principalas. Lo periòde dei galeras es la premiera epòca dei naviris de guèrras e durèt de l'Antiquitat Auta au sègle XIV. Relativament variadas, lei galeras èran de naviris propulsats gràcias a la fòrça d'un equipatge de remaires. Au combat, assaiavan d'aprefondar seis adversaris gràcias au tuert d'un esperon, a un abordatge o, pus tard, au tir de l'artilhariá. Certanei modèls foguèron equipats de catapultas, de balistas o de sistèmas incendiaris.

L'aparicion de l'artilhariá navala foguèt la causa premiera de la disparicion dei galeras. D'efiech, son estructura generala permetiá pas d'embarcar un nombre importants de canons car la plaça reservada ai pèças èra ja ocupada per lei remaires. A partir de la fin dau sègle XVI, perdiguèron donc sa valor militara au profiech de naviris de vela capables d'embarcar de desenaus de canons pesucs. Tirant lateralament, lei naviris d'aqueu periòde èran eficaç dins de formacions en linha que menèron a l'aparicion dau naviri de linha, unitat emblematica dau periòde. Pasmens, maugrat lo desvolopament de l'artilhariá navala, l'abordatge demorèt una tactica valabla.

La revolucion seguenta foguèt la consequéncia de l'aparicion de l'obús explosiu e de la maquina de vapor. Lo premier, capable de destrurre aisament un naviri de fusta a de distàncias de plusors quilomètres, entraïnèt l'aparicion de blindatges. Lo segond permetèt pauc a pauc d'abandonar lei velas, çò que liberèt l'espaci de la partida superiora dau naviri. Foguèron donc pauc a pauc imaginats de naviris blindats dotats d'una artilhariá fòrça poderosa capabla d'atacar un objectiu a 30 o 40 km. Lo cuirassat es lo naviri pus important d'aqueu periòde que conoguèt son apogèu entre la Guèrra de Secession e la Segonda Guèrra Mondiala.

L'aparicion de l'avion e lor utilizacion massisa durant lei batalhas de 1941-1945 marquèt lei limits dau modèl dau cuirassat. En despiech de son blindatge e de sa poissança de fuòc, èra vulnerable a un bombardament aerian menat per un avion leugier mandat per un pòrta-avions situats a plusors centenaus de quilomètres. De mai, lo sosmarin mostrèt sei capacitats per atacar lei linhas de comunicacion de l'enemic. La Segonda Guèrra Mondiala marquèt donc l'aparicion de flòtas novèlas basadas sus lo pòrta-avions, lo sosmarin e de naviris mejans coma lo destroièr o la fregata.

Aquela evolucion es a l'origina de l'aparicion dei flòtas modèrnas que se metèron en plaça durant la Guèrra Freja amb l'aparicion dau missil. Permetent a un naviri pichon de destrurre un naviri capitau, aquela arma a marcat una revolucion important dins lo combat navau en borrolant lei ròtles tradicionaus de cada naviri. Ansin, se lo pòrta-avions e lo sosmarin an gardat sei ròtles eissits de la Segonda Guèrra Mondiala, leis autrei vaissèus son venguts siá d'unitats especializadas dins un tipe donat de combat (lucha antiaeriana, lucha antisosmarina...) siá d'unitats polivalentas supausadas intervenir dins totei leis aspèctes d'una batalha.

Definicion e organizacion d'un naviri de guèrra modèrne[modificar | Modificar lo còdi]

Definicion e drech internacionau[modificar | Modificar lo còdi]

A l'ora d'ara, la definicion pus utilizada d'un naviri de guèrra es aquela donada a l'article 29 de la Convencion dei Nacions Unidas sus lo drech de la mar :

« [...] Un naviri fasent partida dei fòrças armadas d'un Estat, portant lei marcas exterioras distintas dei naviris militars de sa nacionalitat[1]. Es plaçat sota lo comandament d'un oficier de marina, oficier inscrich sus la lista deis oficiers o un document equivalent e au servici d'aquel Estat. L'equipatge d'aqueu naviri es somés ai règlas de la disciplina militara ».

En drech internacionau, un naviri de guèrra es considerat coma una partida dau territòri de l'Estat que correspònd a sei marcas distintivas. En consequéncia, son intrada dins un pòrt o dins leis aigas territòrialas d'un autre Estat es somesa a una autorizacion diplomatica. Dins aquò, un « drech de passatge inofensiu » dins seis aigas territòrialas es generalament acceptat per la màger deis Estats. D'autra part, lei lèis dau país d'acuelh s'aplican pas a bòrd dau vaissèu.

Lo comandant[modificar | Modificar lo còdi]

Un naviri de guèrra es comandat per un oficier de marina o per un oficier marinier (equivalent a sosoficir dins leis autreis armadas) qu'es dich « comandant » que que siegue son grade. Es ajudat per un comandant o un oficier en segond qu'es sovent « segond ». Dins la màger part deis Estats, la direccion d'un naviri de guèrra es fisada per una autoritat governamentala e formalizada per una letra de comandament.

L'autoritat dau comandant es generalament totala. Assegura la gestion umana, materiala, administrativa e financiera dau bastiment. A tanben de poders judiciaris per tractar d'infraccions eventualas. Pasmens, dins certanei marinas, parteja son poder amb un oficier politic plaçat sus una autra linha ierarquica. Per exemple, èra lo cas dei naviris sovietics qu'èran dirigits per un comandant e per un comissari politic.

Lo ròtle principau d'un comandant es de preparar son unitat ai missions que pòdon li èsser atribuïda, de mantenir lo bòn foncionament de son naviri e d'assegurar lei missions fisadas. Per aquò, es generalament plaçat sota l'autoritat d'un comandamnt de fòrças maritimas. Dèu tanben seguir leis òrdres donats per leis autoritats dei pòrts d'escala de l'unitat.

L'equipatge[modificar | Modificar lo còdi]

Dins la màger part dei marinas de guèrra, l'equipatge d'un vaissèu militar comprèn au mens quatre categorias de marins : lo personau qu'assegura la conducha dau naviri, lo personau que s'ocupa de la mesa en òbra deis armas, lo personau en carga de la gestion de la propulsion e dei sistèmas d'energia e lo personau administratiu o encargat de la gestion dei besonhs de la vida vidanta.

L'efectiu es generalament calculat per permetre a l'equipatge d'assegurar l'ensemble de sei missions amb un nombre minimom de marins. L'interès es de redurre la talha dei naviris. L'equipatge es generalament devesit en tres tèrç que son dichs « quarts » per de rasons istoricas. Un sistèma de rotacion entre lei quarts permet de mantenir lo naviri operacionau en permanància sus un teatre d'operacions.

Liames intèrnes[modificar | Modificar lo còdi]

Bibliografia[modificar | Modificar lo còdi]

Nòtas e referéncias[modificar | Modificar lo còdi]

  1. Segon lei país, generalament per de rasons istoricas, lei marcas distintivas de nacionalitat pòdon èstre diferenta dau drapèu nacionau (Russia, Reiaume Unit...).