Miklós Horthy

Miklós Horthy de Nagybánya (idem Vitéz nagybányai Horthy Miklós del sieu nom vertadièr segon l'us magiar d'emplec dels noms pichons e d'ostal, nascut a Kenderes, Ongria, en 1868, e mòrt a Estoril, Portugal en 1957) foguèt un amiral e òme politic ongrés.

La vida

Ministre de la Guèrra dins lo govèrn contrarevolucionari de Szeged, foguèt lo mai atissat dels adversaris de Béla Kun e de la Republica dels Conselhs qu'aiceste s'ensagèt d'instaurar en 1919.

Elegit Regent (n'acostumèt alara de se ne far apelar Vòstra Serena Majestat), instituiguèt un regim autoritari, reaccionari e rèireconservator.
Aliat amb l'Alemanha nazi d'Adolf Hitler e l'Itàlia faissista de Benito Mussolini, s'annexèt lo sud d'Eslovaquia, l'Ucraïna subcarpatica e bona part de Transilvània entre 1938 e 1940.

A la fin de la 2nda Guèrra mondiala, davant la desbranda de las tropas de l'Ais e l'avançada inexorabla, despietadosa, de l'Armada Roja sovietica, n'ensagèt solet en de badas de negociar un armistici separat amb l'URSS d'Estalin.

Ne foguèt alavetz embandit d'al poder pel movement faissista ongrés de las Croses Sagetadas, e obligat de daissar Ongria, se n'anèt refugiar dins lo Portugal (o Estado Novo en aquela epòca) del dictator António de Oliveira Salazar. Lai moriguèt en 1957, a Estoril.

L'accion politica

Citacions

Lo bilanç

Citacions

Bibliografia

Horthy Miklós: Emlékirataim (Memòrias), edicions László Antal, Budapèst, 1993 (en ongrés)
Miklós Horthy: Memorie: una vita per l'Ungheria, edicions Corso, Rolma, 1956 (en italian)
- Owen Rutter: Regent of Hungary:The Autorized Life of Admiral Nicholas Horthy, Londres, 1938 (en anglés)
- Thomas Sakmister: Hungary's Admiral on Horseback,... East European Monographs, Boulder, 1994 (id)