Vejatz lo contengut

Maurici Sarraut

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Maurici Sarraut (en francés Maurice Sarraut; Bordèu, 22 de setembre de 1869 - Tolosa, 2 de decembre de 1943) èra un politician occitan que foguèt senador d'Aude de 1913 a 1932.

Maurici Sarraut nasquèt a Bordèu en 1869 dins una familha borgesa. Èra lo filh de l'ancian cònsol de Carcassona, Omèr Sarraut e son fraire Albèrt s'avodèt tanben a la politica. A mai se la carrièra parlamentària de Maurici foguèt mai modèsta que la de son fraire Albèrt, sa vida politica semblèt mai prigonda segon sos contemporanèus. Se fondava sus sas foncions a la Dépêche de Tolosa, grand jornal radical d'Occitània. I foguèt bèl primièr lo director dels servicis parisencs e puèi ne venguèt codirector en 1920. Cap a 1932 finalament arribèt a n'ésser director. Pro diferent de son fraire e plan mens agradiu fisicament, Maurici Sarraut agiguèt coma lo capitani de l'equipa que formavan totes dos e intervenguèt durant gaireben un quart de sègle coma lo cap vertadièr de la politica de la part occidentala d'Occitània. Foguèt elegit al Senat lo 14 de decembre de 1913 pr'amor d'i remplaçar lo pintor Du Jardin-Beaumetz e ganhèt son adversari Ernèst Ferrolh. En 1914, interveniá dins las comissions del budgèt e dels tribunals.

Quand espetèt la Primièra Guèrra Mondiala s'engatgèt coma oficièr de ligason en qualitat de luòctenent d'estat major dans una division d'infantariá. Lo 3 de decembre de 1916, foguèt citat a l'òrdre de l'armada.

Acabada la guèrra tornèt al Senat tre 1918. S'impliquèt dins las questions que concernissián las contribucions indirèctas e las pensions abans de s'integrar a las comissions sus l'alcoòl, los sanatòris e los fosfats, demest d'autras tematicas... Lo 9 de genièr de 1921 foguèt elegit tornarmai d'un biais plan contundent e contunhèt d'intervenir suls aspèctes economics: camins de fèrre, lei suls loguièrs, e subretot sul regim de las pensions e l'alcòl industrial. En 1924, venguèt raportaire de la lei sus l'emplec dels mutilats de guèrra e d'aquela dels liquids alcolics. En 1925, se preocupèt dels dreches pausat per Alemanha sus l'importacion del rasim fresc, En 1926, lo fisc e encora l'alcòl industrial ; la lei monetària en 1928; lo sucratge e le molhatage dels vins en 1929. Foguèt reeligit lo 20 d'octobre de 1929 per 618 vòtes sus 724 exprimats, a egalitat amb son fraire. En 1930, parlèt dels aigats du Sud-Oèst, du mercat dels vins, du l'estocatge dels blats e farinas. En 1931, son intervencion sul monopòli de l'alcòl industrial, coma president de la commission de l'alcòl, foguèt son cant del cicne. En efècte, per letra del 29 de març de 1932, demissionèt de son mandat: «per me consacrar exclusivament als devers que fins alara partajavi a la direccion del jornal La Dépêche amb mon eminent e fòrça regretat amic, Arthur Huc». Effectivament ne demorèt lo director al meteis temps que lo director de consciença politica de son fraire.

Albert Sarraut li rendèt publicament aquel testimòni: «Se flaquissiá, s'èra tentat de flaquir, s'èra pujat a quina que siá conversion cap a la drecha, un òme que coneissètz totes e qu'amatz se mastava dabans ieu per me barrar lo camin s'escridant: pas aquò, o pas tu!».

Entre autres distincions, èra estat vice president de la premsa departamentala e republicana. Foguèt, amb Léon Bourgeois, l'un dels fondadors del partit republican radical e radical-socialista. En 1926, foguèt president del partit radical e radical-socialista. En 1924, venguèt delegat de França a la Societat de las Nacions.

Moriguèt assassinat lo 2 de decembre de 1943 davant son ostal a Tolosa.