Infèrn

L'infèrn dins l'Hortus deliciarum de Herrade de Landsberg (≈ 1180).

Autre vision de l'nfèrn.

L'Infèrn (en gascon: In·hèrn) es, segon de fòrça religions, un estat de sofrença extrèma de l'esperit uman après sa separacion del còrs, dolor experimentada après la mòrt per aqueles qu'an comés de crimes e de pecats dins lor vida terrèstre.

L'infèrn (o los infèrns) designa tanben lo sejorn dels mòrts o d'una partida d'entre eles. La definicion de l'infèrn e sas caracteristicas son variables d'una religion a l'autre e son a vegada subjèctas a diferentas interpretacions al sen d'una meteissa religion. Atal, segon lo bodisme, l'infèr es d'en primièr un estat d'esperit de l'individú somés als desirs e las passions.

Lo mot infèrn ven del latin infernus (qu'es al dejós).

Originas mesopotamianas

Las primièras traças de l'infèrn son mesopotamianas (≈ 2000 ans AbC): los Akkadians e los Sumerians cresián en l'infèrn, coma luòc ont s'encontran los mòrts. Lor dieu de l'infèrn es Nergal e lor divesa es Ereshkigal.

Dins la mitologia grèga

Dins la mitoologia grèga, los Infèrns (al plural) son lo reialme dels mòrts. Es lo luòc sosterranh ont regna lo dieu Ades e sa femna Persesefòna.

Segon lo judaïsme

Pels josieus ancians, coma al sen d'autras nacions semitas, l'existéncia dins lo sheol èra considerada coma una perpetuacion fantomatica de la vida terrèstra, pendent que los problèmas d'aquela vida terrèstra s'acabavan. Lo sheol èra concebut coma un luòd sosterranh ont los mòrts menavan una vida letargica. Mai, la prediccion del profèta del judaïsme Isaïas dins sa satira sus la mòrt del rei de Babilònia, s'adreiça atal al tiran: « Aquí siá sheol, dins las prigondors de l'abisme » (Isaïe 14 15), fa naícer l'idèa qu'existariá mai d'una prigondor al Sheol, segon lo gra de recompensa o de castig meritats. Que que siá, pels Josieus, la nocion d'eternitat en infèrn existís pas.

Dins lo judaïsme del periòde del Segond Temple, e dins la literatura intertestamentària, l'influéncia grèga pòt èsser vist dins las idèas josievas de la demora dels mòrts:

• L'Ades josieu - venguèt un luòc ont los mòrts poirián èsser conscients.
• Sen d'Abraam - una zona delimitada de l'Ades ont los justes atendon la resurreccion.
• Geena - lo fuòc del Darrièr Jorn dins lo Mishnà.

Segon lo cristianisme

Los primièrs escrivans crestians utilizavan lo tèrme « infèrn » per designar los limbes dels paires, ont las almas desl justes decedats abans l'aveniment del Crist espèran lor redempcion, e que son mencionats dins lo Simbòl dels Apòstols, « [Crist] davalèt als infèrns », lo purgatòri, luòc de purgacion dels pescats venials e que sempre mena al cèl, e fin finala lo luòc del castig de Satan e dels autres àngels descasuts e tanben totes los mortals mòrts sens s'èsser repentits de lors pescats. Aquela darrièra interpretacion es la mai acceptada uèi.

La cresença dins l'existéncia de las limbes pels joves enfants non batejats, ont gausirián d'una felicitat naturala mas ont lo bonaür suprèma de veire Dieu lor èran refusat, jamai foguèt oficializada per la Glèisa catolica abanns d'èsser rebutada lo 19 d'abril de 2007, coma contrari a l'universalitat de l'esalut ofèrt pel Crist a totes aqueles que lo vòlon.

La durada dels castigs en infèrn faguèt l'objècte de controvèrias dempuèi los primièrs temps del cristianisme. L'escrivan e teologian crestian del sègle III Origenes e son escòla, l'escòla d'Alexandria, ensenhavant qu'aqueles castigs avián per tòca de purificar dels pecats, e qu'èran proporcionals a l'importança de las pècas comesas. Origenes sostengavan qu'amb lo temps l'efièch purificator seriá obtengut per totes, quitament los marrits, que lo castig acabariá e qu'aqueles que se trobavan en infèrn poirián fin finala aver drech al bonaür. Aquela doctrina foguèt condemnada pel segond concili de Constantinòble en 553, e la cresença dins un castig eternal dins l'infèrn ven caracteristica de las Glèisas ortodòxa e catolica. Passa tanben dins los simbòls de las Glèisas reformadas, mas la doctrina de l'infèrn foguèt rebutada pels pensaires mai radicals de la Renaissença.

Denominacions apreissent dins los tèxtes biblics

Dins L'Ancian Testament (dins la religion catolica):

• Sheol: Genèsi 37 35, 42 38, 44 29, 44 31, etc.
• Innom: Jeremias 196, etc.

Dins lo Nòu Testament:

• Ades: Evangèli de Matèu 11 23, 16 18. Evangèli de Luc 10 15. Actes dels Apòstols. 227-31. 1 Corintians 15 55. Apocalisi 1 18, 6 8, 20 13-14
• Geena: Evangèli de Matèu 5:22,29,30, 10:28, 18:9, 23:15,33. Evangèli de Marc 9:43,45,47, Lucas 12:5, Epistòla de Jaume 3:6.

Representacions artisticas medievalas

L'Infèrn, tampa drecha del triptic Lo Jardin dels délicis de Jeròni Bosch.

Une vision de l'infèrn (bas-relèu del portal del Jutjament Darrièr de la catedrala Nòstra Dòna de París).

Las representacions iconograficas de l'Infèrn son presentas dins las glèisas (timpans, capitèls, frescas…), dins los manuscrits e las pinturas. L'infèrn apareis coma un luòc de tortura, bolhissent e caud, ont s'activan de desenas de demònis. Es un tèma recurrent de l'iconografia piosa de l'Edat Mejana, subretot dins lo catolicisme.

La representacion literària mai detalhada d'aquel periòde es la primièra partida de la Divina Comèdia de Dante Alighieri, l'Infèrn.

Concepcions segon los movements crestians

La nocion d'un infèrn ont brutlam per sempre es tirada de l'interpretacion al primièr gra d'uunes passatges del Nòu Testament. Pasmens, de movements se dison crestians (coma l'adventisme, una declinason del protestantisme, o los Testimònis de Jehovà), mai sovent eissit de doctrinas de William Miller (1782–1849), partejan pas aquelas cresença.

Dins le catolicisme

Sus basa de las Escrituras e del rasonament rebaton la Tradicion catolica, lo Catequisme de le Glèisa catolica (1992) afirma l'existéncia de l'infèrn e son eternitat (article 12, partida IV, paragrafes N° 1 033 a 1 037). Se referís a l'Evangèli, ont Jèsus parla sovent de la « geena », del « fuòd que s'atuda pas ».

Alara sembla s'opausar a l'amor, l'infèrn seriá al contrari dins la quita logica de l'amor. Se Dieu es amor, respècte la libertat de l'òme, sens que i a pas d'amor, e accèpta que l'òme posca lo refusar e causís de n'èsser separat.

Segon lo Catequisme, aquí i a pas cap de fatalisme: « Dieu predestina pas degun a l'infèrn; cal per aquò una aversion volontària de Dieu » e sol un refús, volontari, liure e plenament conscient de Dieu e de l'amor del propdan mèna en Infèrn de meteis que sola la causida de Dieu, de l'amor del propdan mèna al Paradís: « a la fin de vòstra vida, se vos demandarà compte de vòstre volontat e de vòstre amor » (Sant Joan de la Crotz, Senténcias, Modèl:Numéro). Es sus aquel punt, coma sus aquel de l'incompatibilitat entre far lo mal e declarar causir Dieu, qu'insistís lo Catequisme :

Sant Pau escrich dins son Epistòla als romans « Mas, per ton endurciment e per ton còr impenitent, amassas un tresaur de colèra pel jorn de la colèra etde la manifestacion del just jutjament de Dieu, que tornarà a cadun segon sas òbras; reservant la vida eternala a aqueles que, per la perseverança de far ben, cercan l'onor, la glòria ee l'immortalitat; mas l'irritacion e la colèra a aqueles que, per esperit de disputa, son rebèls a la vertat e obeïssent à l'injustícia » (Modèl:Réf Bible). Atal, cossí los benastrucs del cèl son tractats sefon la diversitat de lor meriti, n'es del meteis biais pels damnats.

Per la filosofia e la teologia catolicas, aquó a pas d'un costa vindicatiu o una gelosia de Dieu, mas s'agís de la consequéncia de çò qu'i a pas de bens independents mas una unicitat du Ben. Lo Ben e Dieu se confondon. Dieu es tot; Dieu es Amor donc tot çò qu ven de l'Amor ven de Dieu. Causir l'un es causir l'autre, quitament de biais inconscient al començament: aquel que vòl lo Ben pòt pas que lo reconéisser del moment que compren Dieu. Que cercant lo Ben vertadièr e absolut, fa gaug de lo trobar en Dieu, e corrís cap a el. Al contrari aquel que ditz vòl lo ben mas fa pas gaud d'o trobar en Dieu mas désire vivre separat de el en parallèl, s'interessa mai a el qu'al ben e cerca la sieuna glòria. Tomàs d'Aquin escriu per exemple al subjècte de l'Infèrn dins la Soma Teologica que « Dins la damnacion dels reprovats la misericòrdia apareis; non pas, a la vertat, que Dieu lor lèva tota pèna, mas que lor aleujar aquela pèna, lo punissent mens que lo meritan » (Ia, q.21, a.4, ad 1).

Atal, aquel que ditz aver cercat lo ben mas refuza de reconéisser que lo trobarà pas qu'en Dieu se separa d'el coma aquel que cerquèt pas que lo mal e refusèt Dieu, dempuèi lo començament.

« La pèna principala de l’infèrn consistís dins la separacion eternala d’amb Dieu en qual sol l’òme pòt aver la vida e lo bonaür per que foguèt creat e als quals aspira. ».

Segon la Teologia catolica, Dieu essent l'Amor, la Vertat, la Vida, aquel que lo rebuta, rebuta tot aquò torna dins l'Òdi, la Mensorga e la Mòrt.

Find finala los catolics de l'Antiquitat al meteis temps qu'una granda majoritat d'autres confessions crestians distingavan "l'infèrn" dels "infèrns". « L'infèrn » es lo luòc de la damnacion, lo luòc eternal sens Dieu. Al contrari, « los infèrns » son lo sejorn dels mòrts, que se nomena tanben los Limbes, ont aqueles que son defuntats abans lo Crist esperavan sa venguda. L'expression « los infèrns » es pas mai utilizada pel catolicisme contemporanèu per evitar tota confusion a l'excepcion del Credo, que gardèt la formulacion antica. Alara segon los Credo orientals e romans, dire que lo Crist davalèt als infèrns, significa qu'es davalat liberar aqueles qu'avián vecut abans el dins la justícia e que l'esperanvan.

Pels Adventistas del seten jorn

Los Adventistas del setene jorn creson pas que los marrits patisson per l'eternitat dins l'infèrn, mas ensenha que los mòrts son inconscients e que l'alma umana es pas immortala. Acceptant la mòrt de Jèsus-Crist, los individús son de nòu connectats a Dieu a auràn la vida eternala. Aqueles que causisson d'èsser pas réconciliats amb Dieu, considerat coma la font de vida, causiguèron la mòrt per pèca. Los Adventistas del seten jorn creson que las descripcions dins la Bíblia parlant d'una punicion pels marrits pel fuòc descrivent de fach lo destin final dels pecaires après l'aveniment del Crist.

A l'aveniment, lo Crist ressuscitarà los justes que son mòrts e los manarà al cèl. Dieu destruirà los marrits, daissant solament Satan e los sieus àngels caiguts sus tèrra. Après lo millèni, lo Christ tornarà sus tèrra. Puèi, Dieu destruirà de biais permanent Satan, sos àngels, e los umans, après un temps de jutjament pendent que lo castig a donar per cada reprovat es fixat. Lo punt de vista dels Adventistas sus l'infèrn ese designat soventpel tèrme d'anniilacionisme.

Pels Tesimònis de Jehovà

Los Testimònis de Jehovà rebutan l'idèa d'un infèrn de fuòc que seriá un luòc de sofriment eternal après la mòrt. Per eles, la Bíblia ensenha que los mòrts son inconscients e que l'alma umana es pas immortala. Citan sovent al subjècte los passatges d'Ecclesiast 9 : 5, 10 e d'Ezequièl 18 : 4. Atal, dins lor doctrina, los injustes coma los bons van dins lo sheol. Seran dins lo sheol fins al jorn dels jutjament divin (de Jehovà). Mai, segon eles l'existéncia d'un infèrn de fuòc ont los umans serián tormentats après lor mòrt es incompatible amb la qualitat dominanta de Dieu: l'amor (1 Joan 4:8).

Segon l'islam

L'Infèrn, nomenat Jahannam, a set pòrtas e es destinat subretot als mescresents coma castig suprèma.

Fòrça passatges de l'Alcoran descrivon l'infèrn; per exemple:

• Sorata 78, versets 21 a 26 : « L'Infèrn demora a l'agach, refugi pels transgressors. I demoran pendent de sègles de contunh. I tastaràn ni frescor ni beure, levat una aiga bolhissenta e un poire coma retribucion equitable. »
• Sorata 15, versets 43 a 44 : (43. Et l'Infèrn serà de segur lor luòc de rendetz-vos a totes [aqueles que cometèron l'injustícia].)(44. I a set pòrtas; e cada pòrta a sa partida determinada.)
• Sorata 39, verset 71 : « E aqueles qu'avián mescregut seràn menats per de grops a l'Infèrn. Puèi quand arrivaràn, sas pòrtas se dubriràn e sos gardians lor diran: "De messatgièrs [causits] d'entre vosaltres son pas venguts a vos recitant los versets de vòstre Senhor e vos avertissant de l'encontra de vòstre jorn qu'es aquí?" Diran: se, mas lo descret del castig s'averèt just contra los mescresents. »

Los noms dels diferents gras de la demora de perdicion son totes citats dins l'Alcoran mas escampilhats dins mai d'unas soratas e de desenas de versets segon lor contengut. Lor òrdre seriá benlèu atal, del mai naut gra (castig mendre) al mai bas gra (castig enòrme) segon Al-Dahhak :

1. lo Fuòc de la Jahannam a destinacion provisòria dels musulmans pecaires,
2. lo Brasièr a destinacion provisòria dels crestians pecaires,
3. lo Otama a destinacion provisòria dels josieus pecaires,
4. lo Fuòc ardent a destinacion dels renegats, d'Iblis (Satan) e dels sieus partisans, e dels djinns mescresents
5. lo Saqar a destinacion dels magues, dels mascs e aqueles que se prostèrnan debant los astres.
6. lo Fornàs a destinacion dels mescresents,
7. l'Abisme a destinacion dels ipocritas, de Faraon e dels sieus companhs, e dels gents qu'an mescregut après lo miracle de la taula d'Isa (Jèsus).

Segon lo bodisme

Dins la tradicion bodista transmesa pels Tibetans, los infèrns son un dels sièis mòdes de l'esfèra de las passions. La cosmologia tradicionala descriu 16 infèrns: 8 infèrns brutlants, 8 infèrns glaçats, d'infèrns periferics e d'infèrns efemèrs. S'i dich de las renaissença dins aqueles estats infernals son induchas per d'actes negatius produchs jos l'influéncia de la colèra.

Per qui e cossí son produchas Las armas dels abitants dels infèrns? Qui fa lor sol de metal brutant ? E d'nt venon lors brasièrs ? Lo boda ensenha que totes aqueles fenomèns Son la produccion d'un esperit en presa a las passions Shantideva, Bodhicaryâvatâra .

Yanluowang (閻羅王) (lo rei Yanluo) es un dieu chinés d'origina bodista, gardian e jutge de l'infèrn. Es una divinitat segondària tanben presenta al Japon jol nom de Enma.

Lo mèstre bodista zen Taisen Deshimaru diguèt: « L'infèrn se trapa pas dins un autre mond, existís dins nòstre esperit.»

Segon l'indoïsme

Selon Jean Herbert, indianista francés, « Infèrn e paradís son considerats dins l'Índia sonque coma de luòcs de demorança temporaris ont anam de còps qu'i a per prene la retribucion de la nòstras accions bonas o malas qu'an pas encara portat lor fruch » « Un paradís que seriá eternal es una una contradiccion " [segon Vivekananda], e del meteis per l’infèrn. Aqueles tèxtes, prises literalament (per exemple la Bhagavad-Gita, I, 44), semblan indicar lo contrari, mas totes los commentators e, çò qu'es mai important, totes los savis son categorics. Aquel caractèr non eternal s’explica subretot a causa de doas consideracions d’òrdre logic. La primièra, es que se aqueles sejorns an un començament, devon, coma tot çò qu'a un començament, aver tanben una fin. La segonda, es que las accions qu'es capable l'òme essent necessàriament limitadas, amn una fini, e podent pas èsser infinidas, lors consequéncias pòdon pas aver lo caractèr d’infinitat qu'ellas meteissas an pas. La durada dels castigs e prèmis d'aqulas accions umana es dons de segur limitada e proporcionala » Jean Herbert, Spiritualité hindoue, Albin Michel, 1972, p. 108-109.

Segon l'esoterisme modèrne

Segon los esoteristas modèrnes, coma lo teosofisme d'Helena Blavatsky, l'antroposofia de Rudolf Steiner, Omraam Mikhaël Aïvanhov e plan d'autes, reincarnacionistas, i a, après la mòrt del còrs fisic, survivença d'unes còrs esubtils, puèi infèrn e paradís, fin finala reincarnacion..

Segon Aïvanhov

Aïvanhov escriu: a la mòrt, « quitatz los diferents còrs que devètz vos liberar los uns après los autres: d'en primièr lo còrs fisic, puèi, pauc de temps après, una setmana o doas, lo còrs eteric; enseguida, lo còrs astral, e, là, es fòrça mai long, que, dins lo plan astral, son amolats la passions, los cobejança, totes lo sentiments inferiors. E aquí es l'Infèrn: lo plan astral e lo mental inferior [lo còrs mental] ont se deu demorar lo temps per se purificar. Enseguida, vos liberatz del còrs mental, e es aquí que comença lo Paradís, amb lo primièr cèl, lo segond cèl, lo tresen cèl... La tradicion ne dona set. E es après èsser completament escorgat que se dintra nud dins lo seten cèl; 'tot nud' es a dire purificat, sens travas. E es lo retorn de l'òmes ss tèrra, la naissença de l'enfant. Se vestís d'en primièr dels còrs subtils (astmic, bodic, causal), puèi dels còrs mental, astral, eteric, e fin finala dels còrs fisic »(L'homme à la conquête de sa destinée, Éditions Prosveta, 1981, p. 161-162).

Segon Allan Kardec

Segon le fondator de l'espiritisme, l'infèrn es pas un luòc circonscrit. L'infèrn designa l'estat de sofriment ont los esperits imparfièchs se trapan en rason de las sieunas mancas personalas qu'an pas encara corrigits. Aquel estat es pas eternal e depend de la volontat dels sieus esperits de progressar. Los spirits utilizan puslèu lo tèrme « bas astral » (puslèu qu'« infèrn ») per designar aquel estat de sofrença per que passan los esperits pauc evoluits.

Referéncias literàrias

Tème recurrent en literature, l'infèrn inspirèt fòrça escrivans.

• Dante Alighieri descriu l'Infèrn (Inferno) dins la Divina Comèdia (Comedìa) (escricha entre 1308 e 1321).
• John Milton descriu la descasuda dels àngel e lors creacion de l'infèrn, governat per un Satan tot poderós dins son poèma epic publicat en 1667, Lo Paradís perdut.

Annèxes

Bibliografie

• Article « Enfer » dans le Dictionnaire de théologie catholique, Paris, Letouzey, 1913.
• Article « Enfer » dans le Dictionnaire de théologie chrétienne, Paris, Desclée de Brouwer, 1977.
• Marcel Hulin, La Face cachée du temps. L'imaginaire de l'au-delà, Paris, Fayard, 1985.
• Jean Delumeau, Le Péché et la peur. La culpabilisation en Occident (XIII-sègle XVII), Paris, Fayard, 1983.
• Jacques Le Goff, La Naissance du purgatoire, Paris, Gallimard, 1993.
• Jérôme Baschet, Les justices de l'au-delà. Les représentations de l'enfer en France et en Italie (Modèl:XIIe-Modèl:XVe siècle) (« Bibliothèque des Écoles française d'Athènes et de Rome », 279), préface de Jacques Le Goff, Paris, De Boccard, 1993, XVI-700 p., ill.
• Enfers et damnations dans le monde hispanique et hispano-américain, Actes du colloque international, 15-17 novembre 1994 (Université Paris IV-Sorbonne), publiés sous la direction de Jean-Paul Duviols et Anne Molinié-Bertrand, Paris, PUF, 552 p. ISBN 2-13-047486-1
• Georges Minois, Histoire de l'enfer, Paris, PUF, coll. « Que sais-je ? », Modèl:Numéro, 1994; Histoire des enfers, Paris, Fayard, 1991.
• Xavier Kawa-Topor et Pierre Lançon (sous la direction de), Enfer et Paradis : l'au-delà dans l'art et la littérature en Europe, Actes du colloque international de Conques, 22-23 avril 1994, Les Cahiers de Conques, n^o , CEACM, 1995, 426 p. (ISSN 1250-6168)
• Giordano Berti, « Enfer », dans Les Mondes de l'Au-Delà, Paris, Gründ, 2000.

Ligams extèrnes

• Article Enfer du Dictionnaire de Théologie Catholique, sur jesusmarie.free.fr
• Écrits de saints et d'exégètes catholiques sur le nombre de gens qui vont en enfer, sur jesusmarie.free.fr