Granda Revòuta Irmandina
La Granda Revòuta Irmandina, « Gran Guerra Irmandiña » en galèc, es una revòuta populara majora que se debanèt en Galícia de 1467 a 1469. Foguèt entraïnada per una tiera de recòltas marridas e d'epidemias que toquèron la region dins lo corrent deis annadas 1460. L'insureccion gropèt fins a 80 000 òmes principalament eissits de la païsanariá, deis abitants dei vilas, de l'aristocracia bassa e dau clergat bas que foguèron comandats per Pedro de Osório, Alonso de Lanzós e de Diego de Lemos. Èra dirigida còntra l'aristocracia auta, sostenguda per lo clergat aut e lei monastèris, que dispausava de soudats professionaus e de castèus fortificats per se protegir.
Lei doas premiereis annadas dau conflicte foguèron favorablas ais insurgents que capitèron de destrurre aperaquí 130 castèus ò fòrts, çò qu'entraïnèt la fugida de la màger de la noblesa en Portugal. Pasmens, a partir de 1469, lo còmte de Caminha, Pedro Madruga, poguèt organizar una còntra-ofensiva ambé de tropas ben equipadas (armas de fuòc) e lo sostèn dei rèis de Castelha e de Portugal. Aquò li permetèt d'esquichar l'insureccion que sei caps foguèron capturats e executats.
La revòuta afebliguèt grèvament lo Reiaume de Galícia que poguèt pas s'opausar a la politica de centralizacion dei Rèis Catolics e perdiguèt tota son autonòmia avans la fin dau sègle XV. La justícia foguèt ansin plaçada sota l'autoritat d'una audiencia plaçada sota l'autoritat dau govèrn centrau, lei monastèris plaçats sota l'autoritat d'òrdres castelhans, la reconstruccion dei castèus destruchs foguèt enebida e lei senhors pus poderós de la region eliminats ò neutralizats[1].
Liames intèrnes
[modificar | Modificar lo còdi]Bibliografia
[modificar | Modificar lo còdi]- (en) Angus MacKay, Spain in the Middle Ages: From Frontier to Empire, 1000–1500, St. Martin's Press, 1977.
Nòtas e referéncias
[modificar | Modificar lo còdi]- ↑ L'assassinat es una ipotèsi permetent d'explicar la mòrt de Pedro Madruga en 1486 (l'autra es una malautiá). En revènge, un autre senhor galèc de premiera importància, Pero Pardo de Cela, foguèt ben arrestat e executat per la justícia reiala.