Àustria-Ongria : Diferéncia entre lei versions

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Contengut suprimit Contengut apondut
Cornelhac11 (discussion | contribucions)
Lo gentilici es austriac-ongrés o austro-ongrés?
Jiròni (discussion | contribucions)
Cap resum de modificació
Linha 4 : Linha 4 :
}}
}}
<!--Article redigit en lengadocian-->
<!--Article redigit en lengadocian-->
L''''Empèri Austro-ongrés''' o simplament '''Àustria-Ongria''' (en [[alemand]] ''Österreich-Ungarn'', en [[ongrés]] ''Osztrák-Magyar Monarchia'') foguèt un estat dual existent en [[Euròpa]] entre los ans [[1867]] e [[1918]] fruit de l'union del [[Reialme d'Ongria]] e de l'[[Empèri d'Àustria]], jos la dominacion de la [[dinastia dels Habsburg]], que foguèron emperadors d'[[Àustria]] e reis d'[[Ongria]]. Aquesta monarquia se nomenava oficialament ''Los Reialmes e Territòris representats al Conselh Imperial e los Territòris de la Corona de Sant Esteve''. Èra coneguda tanben com la ''Monarquia Duala'' o ''Monarquia Imperiala e Reiala''.
{{esbòs}}
[[Imatge:Location-Austria-Hungary.png|thumb|200px|right|Àustria-Ongria en 1913]]
[[File:Partiment de l'Empèri d'Àustria-Ongria.png|thumb|Partiment de l'Empèri d'Àustria-Ongria après la [[Primièra Guèrra Mondiala]].]]


Aviá una extension de 420.000 km² e en [[1910]] comptava 52.000.000 abitants. La capitala, [[Viena (Àustria)|Viena]], passèt de 440.000 abitans en l'an [[1840]] a 2.200.000 pauc abans de l'esclatament de la [[Primièra Guèrra Mondiala|Granda Guèrra]], essent la quatrena vila pus granda d'[[Euròpa]]. Èra amb [[Budapest]], lo sèti del parlament.
'''Àustria-Ongria''' es lo nom d'un ancian Estat d'[[Euròpa Centrala]], governat per una dobla monarquia (Empèri d'Àustria e Reialme d'Ongria) de [[1867]] a [[1918]].


Àustria-Hongria se creèt en [[1867]] d'un compromés entre la noblesa d'[[Ongria]] e l'emperador [[Francés Josèp I d'Àustria]] per tal de mantenir l'ancian [[Empèri d'Àustria]], establit en [[1806]], aprés de l'abolicion del [[Sant Empèri Roman Germanic]] per [[Napoleon]]. Del temps dels sieus cinquanta ans d'existéncia, l'Emperi va viure una època de rapid creissement economic e de modernizacion, e tanben de reformas politicas liberalas. Lo principal problèma foguèt las reivindicacions nacionalas dels pòbles que lo formavan.
Lo [[gentilici]] es '''?'''


Los emperadors austroongreses foguèron:
Se compausava de divèrsas nacionalitats; l'Ostal dels Habsborg renhava sus aqueste Empèri. Desapareguèt en 1918, aprèp sa desfaita a la fin de la [[Primièra Guèrra Mondiala]].

[[Imatge:Austro-Hungary_1914.jpg|1914|thumb|none|370px]]
* [[Francés Josèp I d'Àustria]] ([[1848]]-[[1916]])
* [[Carles I d'Àustria e IV d'Ongria]] ([[1916]]-[[1918]])

L'Empèri Austroongrés desapareguèt amb la [[Primièra Guèrra Mondiala]], e actualament es repartit entre los estats europèus seguents: [[Àustria]], [[Ongria]], [[Txèquia]], [[Eslovàquia]], [[Eslovènia]], [[Croàcia]], [[Bòsnia e Ercegovina]], [[Sèrbia]] e [[Montenegro]]; e las regions: [[Bànat]], [[Província de Trento|Trentino]] ([[Itàlia]]) e [[Província de Bolzano|Alto Adige/Tirol del Sud]] ([[Itàlia]]), [[Transsilvània]] ([[Romania]]), [[Galítzia]] ([[Polònia]]) e [[Rutènia]] ([[Ucraïna]]).


[[Categoria:Ancian país d'Euròpa]]
[[Categoria:Ancian país d'Euròpa]]

Version del 23 genièr de 2014 a 17.03

L'Empèri Austro-ongrés o simplament Àustria-Ongria (en alemand Österreich-Ungarn, en ongrés Osztrák-Magyar Monarchia) foguèt un estat dual existent en Euròpa entre los ans 1867 e 1918 fruit de l'union del Reialme d'Ongria e de l'Empèri d'Àustria, jos la dominacion de la dinastia dels Habsburg, que foguèron emperadors d'Àustria e reis d'Ongria. Aquesta monarquia se nomenava oficialament Los Reialmes e Territòris representats al Conselh Imperial e los Territòris de la Corona de Sant Esteve. Èra coneguda tanben com la Monarquia Duala o Monarquia Imperiala e Reiala.

Aviá una extension de 420.000 km² e en 1910 comptava 52.000.000 abitants. La capitala, Viena, passèt de 440.000 abitans en l'an 1840 a 2.200.000 pauc abans de l'esclatament de la Granda Guèrra, essent la quatrena vila pus granda d'Euròpa. Èra amb Budapest, lo sèti del parlament.

Àustria-Hongria se creèt en 1867 d'un compromés entre la noblesa d'Ongria e l'emperador Francés Josèp I d'Àustria per tal de mantenir l'ancian Empèri d'Àustria, establit en 1806, aprés de l'abolicion del Sant Empèri Roman Germanic per Napoleon. Del temps dels sieus cinquanta ans d'existéncia, l'Emperi va viure una època de rapid creissement economic e de modernizacion, e tanben de reformas politicas liberalas. Lo principal problèma foguèt las reivindicacions nacionalas dels pòbles que lo formavan.

Los emperadors austroongreses foguèron:

L'Empèri Austroongrés desapareguèt amb la Primièra Guèrra Mondiala, e actualament es repartit entre los estats europèus seguents: Àustria, Ongria, Txèquia, Eslovàquia, Eslovènia, Croàcia, Bòsnia e Ercegovina, Sèrbia e Montenegro; e las regions: Bànat, Trentino (Itàlia) e Alto Adige/Tirol del Sud (Itàlia), Transsilvània (Romania), Galítzia (Polònia) e Rutènia (Ucraïna).