Dualisme : Diferéncia entre lei versions
Creacion de la pagina amb « thumb|250px|Representacion del dualisme per [[René Descartes. Las dintradas se transmeton pels organs sensorials de l'[[epi... » |
|||
Linha 12 : | Linha 12 : | ||
== Dualisme teologic == |
== Dualisme teologic == |
||
Lo dualisme |
Lo dualisme religiós apareis dins diferentas civilizacions anticas, coma [[China]] e [[Egipte]], mas subretot [[Empèri Pèrsa|Pèrsia]]. Sa religion, promoguda e reformada per [[Zaratustra]] vèrs lo sègle VI AbC., establís un principi divin del ben, Ormuz o [[Ahura Mazda]], e un altre del mal, [[Ahriman]]. Aquelas formas del dualisme se tornan trobar dins l'orfisme ([[sègle VI]] AbC.), dins lo [[gnosticisme]] ([[sègle II]] AbC.), dins lo [[maniqueïsme]], dins la doctrina gnostica-maniquèa de [[Priscillian]], e fins a l'[[Edat Mejana]], dins las doctrinas dels [[bogomils]] e [[catars]]. La mai influenta d'aquelas doctrinas, aprèp lo [[mazdeïsme]] de [[Zaratustra]], foguèt lo [[maniqueïsme]]. |
||
=== Traches comuns === |
=== Traches comuns === |
||
En linhas generalas, las doctrinas dualistas convergisson dins los traches |
En linhas generalas, las doctrinas dualistas convergisson dins los traches seguents: Lo principi del ''Ben'' es identificat amb la ''Lutz'' e ''l'Esperit''; lo principi del ''Mal'' per las ''Tenèbras'' e la ''Matèria'', o pel [[diable]] o demòni (maniqueïsme). La matèria es gratuita, marrida, e principi del mal; o alara creada per un [[demiürg]] diferent del Dieu bon (gnosticisme de [[Marcion]]), o pel diable, principi del mal ([[Priscillian]]) rigorista e extremista; o alara justifican la relaxacion: perque es pas possible de resistir al principi del mal que inclina a pecar, e es aquel principi, no pas la persona, qu'es responsable del pecat. |
||
== Vejatz tanben == |
== Vejatz tanben == |
Version del 23 decembre de 2011 a 16.54
Lo dualisme estima que l'origina de l'univers se pot trobar dins doas substàncias basicas o dos dieus. Tradicionalament, las religions dualistas evòcan una divinitat masculina e una feminina o ben un dieu benigne e un maligne (per exemple, lo maniqueïsme defend aquela tèsi).
Per extension, lo dualisme en filosofia es la cresença que prepausa que l'èsser uman a una partida fisica (còs) e una mentala o espiritala (arma). Platon e Descartes son lo representants caracteristics del dualisme tradicional .
Dualisme platonic
Segon Platon, l'òme es un èsser format d'una arma immortala e divina, e d'un còs mortal e imperfèit, qu'empresona l'arma. L'estat natural de l'arma es d'èsser separada del còs, de biais que lo còs sonque capita a la pertocar e la trebolar dins son desir de vertat e de saber.
Dualisme cartesian
Segon Descartes, l'òme es una combinason de ment (substància pensanta) e còs (substància espandida). La ment a lo pensament coma atribut essencial, qu'es liure e immaterial, en cambi lo còs, es subjècte a las leis de la matèria. Las substàncias son alara diferentas e independentas l'una de l'altra.
Dualisme teologic
Lo dualisme religiós apareis dins diferentas civilizacions anticas, coma China e Egipte, mas subretot Pèrsia. Sa religion, promoguda e reformada per Zaratustra vèrs lo sègle VI AbC., establís un principi divin del ben, Ormuz o Ahura Mazda, e un altre del mal, Ahriman. Aquelas formas del dualisme se tornan trobar dins l'orfisme (sègle VI AbC.), dins lo gnosticisme (sègle II AbC.), dins lo maniqueïsme, dins la doctrina gnostica-maniquèa de Priscillian, e fins a l'Edat Mejana, dins las doctrinas dels bogomils e catars. La mai influenta d'aquelas doctrinas, aprèp lo mazdeïsme de Zaratustra, foguèt lo maniqueïsme.
Traches comuns
En linhas generalas, las doctrinas dualistas convergisson dins los traches seguents: Lo principi del Ben es identificat amb la Lutz e l'Esperit; lo principi del Mal per las Tenèbras e la Matèria, o pel diable o demòni (maniqueïsme). La matèria es gratuita, marrida, e principi del mal; o alara creada per un demiürg diferent del Dieu bon (gnosticisme de Marcion), o pel diable, principi del mal (Priscillian) rigorista e extremista; o alara justifican la relaxacion: perque es pas possible de resistir al principi del mal que inclina a pecar, e es aquel principi, no pas la persona, qu'es responsable del pecat.