Auguste Comte
|
Auguste Comte
| |
|---|---|
 | |
| Naissença | 19 de genièr de 1798 Montpelhièr |
| Decès | 5 de setembre de 1857 París |
| País: | França |
| Escòla o tradicion: | positivisme |
| Interèsses principals: | istòria de las sciéncias, epistemologia, matematicas, fisica, biologia, filosofia politica, sociologia |
| Idèas remarcablas: | Lei dels tres estats, sociologia |
Isidore Marie Auguste François Xavier dich Auguste Comte (Montpelhièr, 19 de genièr de 1798 - París, 5 de setembre de 1857) foguèt un filosòf occitan que sa doctrina la sonan positivisme e un dels iniciadors de la sociologia.[1]
Lector de David Hume e Condorcet, foguèt influenciat decisivament per Henri de Saint-Simon —amb que collaborèt de 1817 a 1824. Visquèt modestament en donant de corses de matematicas a l'Escòla politecnica.[2]
Lo mai important dels corses que i dictèt donèt luòc a son òbra màger, Cours de philosophie positive (sièis volums, 1830-42), que las idèas principalas son resumidas dins lo Discours sur l'esprit positif (1844). Lo remembre de Clotilde de Vaux, que moriguèt dos ans après l'aver conegut, li inspirèt la "religion de l'umanitat". D'aquel periòde son lo Système de politique positive ou Traité de sociologie instituant la Religion de l'Humanité (quatre volums, 1851-54), lo Catéchisme positiviste (1852) e la Synthèse subjective (1856).
Son òbra màger es lo Système de politique positive (1851–1854).
Inventèt de mots coma altruisme e sociologia.
La lei dels tres estats
[modificar | Modificar lo còdi]Sa teoria fondamentala es la lei dita dels tres estats per los quals seriá passat l'umanitat: teologic (o fictiu), metafisic (o abstrach) e scientific (o positiu), caracterizats per sa forma d'explicacion dels fenomèns (entitats subrenaturals, naturas abstrachas, leis positivas) e qu'implican una cèrta organizacion sociala (teocracia monarquica e militara, crisi culminant a la revolucion, tecnocracia sciescientifica-industriala). Introdusiguèt tanben la tèsi de la "desconcentracion dels poders" que al nivèl regional, anava influenciar d'unas posturas politicas del Felibritge. Dins lo camp de la sociologia, l'objècte que ne seriá l'investigacion dels fenomèns socials ordenada a l'instauracion d'un òrdre novèl. Comte es un dels precurssor e l'inventor del nom. La darrièra evolucion de sa pensada foguèt l'establiment d'una distincion entre "positivisme" e "comtisme".
Lo progrès e l'evolucion segon Comte
[modificar | Modificar lo còdi]Òrdre e progrès: Comte es un autor de mal classificar a causa de sa vision de la societat basada sus l'estatica e la dinamica. Sa pensada es influenciada per divèrs corrents de pensada. Del tradicionalista Louis Gabriel De Bonald reculhís la concepcion del besonh d'òrdre social indefugible per tota societat, mentre que de Condorcet adòpta la nocion de progrès, aital coma la vocacion reformadoira de son mèstre, l'antiliberal (socialista utopic) Saint-Simon.
Lo desvolopament (l'evolucion) es basat sul progrès a travèrs de l'adaptacion de la societat a la sciéncia, que pòrta de nòvas tecnologias que melhoran las condicions de vida e un òrdre novèl de cresenças d'estil religiós basat suls precèptes de la rason. Per l'autor, existís pas de desvolopament possible sens una cèrta dòsi d'òrdre e de progrès "òrdre sens progrès mena a l'estagnacion, e progrès sens òrdre a l'anarquia".
Compte dona pas d'importància als dreches individuals, sempre al benefici de la comunautat. Son idèa de progrès es entre lo medievalisme e la tecnocracia (los scientifics e los tecnicians industrials devon èsser los dirigents de la nòva societat, basada sus la sciéncia).
Compte classifica en categorias sociologicas la seria de transformacions que l'espècia umana faguèt als desparièrs estadis de son evolucion (teologic/metafisic/positivista). Emai que sa pensada contenga d'elements paucs versemblants, fòrça de las questions que l'autor pausa sus la societat son presentas dins la sociologia del sègle XXI.
Òbras
[modificar | Modificar lo còdi]- Plan des travaux scientifiques nécessaires pour réorganiser la société (1822)
- Cours de philosophie positive (sièis volums, 1830-42)
- Discours sur l'esprit positif (1844)
- Système de politique positive ou Traité de sociologie instituant la Religion de l'Humanité (quatre volums, 1851-54)
- Catéchisme positiviste (1852)
- Synthèse subjective (1856)