Alèir (aiga)
| Alèir | |
|---|---|
 | |
| |
| Caracteristicas | |
| Longor | 145 km |
| Bacin | ? |
| Bacin collector | Léger |
| Debit mejan | 140 m3⋅s-1 |
| Riu | |
| S'escampa dins | Léger |
| Geografia | |
| Païses traversats | França, Occitània |
| Vilas principalas | Vichèi |
Alèir (var. Alièr, Alier, z-Alavièr; totas aquestas formas son ben atestadas en occitan auvernhat) (en francés l'Allier) es una aiga, un flume al sens occitan, d'Occitània e de França.
Geografia
[modificar | modificar lo còdi]Sa font se tròba au Morre de la Gardilha (1423 m) en Losera, a l'extrèm orient de la Marjarida. S'eschampa dins Léger au "bèc d'Alèir" prèp de Nivèrns, a la termèira entre Char e Nièvre. Es un daus darrèirs flumes sauvatges d'Euròpa. Le bacin idrografic d'Alèier se situa majoritariament dins lo Massís Central, cobrissent una granda part de l'anciana region Auvèrnhe (Naut Léger, Puèi de Doma e Alèir, Cantal essent la sol departament d'Auvèrnhe non percorregut per Alèir mas present sul bacin per son afluent l'Alanhon)[1] e tòca los departaments, d'amont cap aval, de Losera, Ardecha, Nièvre e Char.
Sa direccion generala es orientada dau sud au nòrd, amb qualques inflexions a Lengònha, Cornon d'Auvèrnhe, Limons e au Veurdre[1]. En amont, es delimitat netament per plusors massís montanhós :
- au sud, pels monts de Cevena e l'aigavèrs entre la mar Mediterranèa e l'Atlantic[1]
- a l'oèst, massifs de la Marjarida, dau Cantal, dau Sejalèir, daus Monts Dòr e d'una partida daus Monts Domas. Lo limit se perlonga pus en aval, long de las linhas de crèstas a travèrs lo replanat de Combralha[1],
- a l'èst, massís dau Devèrs, de Liuradés, de Forés, daus Bòscs Nèirs[1].
Au centre dau bacin idrografic, se tròba lo bacin daus limanhas. Òm pòt distinguir tres entitats dau bacin idrografic : lo couloir dau Naut Alèir, lo complèxe central daus monts e limanhas e las planas dau país bas[1].