Abcaz
Aparença
Аԥсуа бызшәа — Аԥсшәа | |
Locutors | 190 000 |
---|---|
Classificacion lingüistica | |
Abcaz | |
Estatut oficial | |
Oficial de | Abcazia |
Estatut de conservacion | |
Classada coma lenga vulnerabla (VU) per l'Atlàs de las lengas menaçadas dins lo mond | |
Còdis lingüistics | |
ISO 639-1 | ab |
ISO 639-2 | abk |
ISO 639-3 | abk |
Ethnologue | abk |
Glottolog | abkh1244 |
UNESCO | 1076 |
IETF | ab |
L'abcaz (Аҧсуа бызшәа [apʰswa bɨzʃʷa] en abcaz) es una lenga caucasenca del nòrd-oèst parlada en Abcazia e dins la diaspora abcaza, dins la rèsta del Caucàs e en Turquia.
Classificacion
[modificar | Modificar lo còdi]L'abcaz es classificat dins la familha de las lengas caucasencas del nòrd-oèst, ont forma lo grop abcaz-abaza amb l'abaza.
Escritura
[modificar | Modificar lo còdi]L'abcaz s'escriu amb un alfabet cirillic espandit:
А а [a] |
Б б [b] |
В в [v] |
Г г [ɡ] |
Гь гь [ɡʲ] |
Гә гә [ɡʷ] |
Ҕ ҕ [ʁ/ɣ] |
Ҕь ҕь [ʁʲ/ɣʲ] |
Ҕә ҕә [ʁʷ/ɣʷ] |
Д д [d] |
Дә дә [dʷ] |
Е е [ɛ] |
Ж ж [ʐ] |
Жь жь [ʒ] |
Жә жә [ʒʷ] |
З з [z] |
Ӡ ӡ [d͡z] |
Ӡә ӡә [d͡ʑʷ] |
И и [j/jɨ/ɨj/i] |
К к [kʼ] |
Кь кь [kʼʲ] |
Кә кә [kʼʷ] |
Қ қ [kʰ] |
Қь қь [kʲʰ] |
Қә қә [kʷʰ] |
Ҟ ҟ [qʼ] |
Ҟь ҟь [qʼʲ] |
Ҟә ҟә [qʼʷ] |
Л л [l] |
М м [m] |
Н н [n] |
О о [ɔ] |
П п [pʼ] |
Ԥ ԥ [pʰ] |
Р р [r] |
С с [s] |
Т т [tʼ] |
Тә тә [tʼʷ] |
Ҭ ҭ [tʰ] |
Ҭә ҭә [tʷʰ] |
У у [w/wɨ/ɨw/u] |
Ф ф [f] |
Х х [x/χ] |
Хь хь [xʲ/χʲ] |
Хә хә [xʷ/χʷ] |
Ҳ ҳ [ħ] |
Ҳә ҳә [ħʷ] |
Ц ц [t͡sʰ] |
Цә цә [t͡ɕʷʰ] |
Ҵ ҵ [t͡sʼ] |
Ҵә ҵә [t͡ɕʼʷ] |
Ч ч [t͡ʃʰ] |
Ҷ ҷ [t͡ʃʼ] |
Ҽ ҽ [t͡ʂʰ] |
Ҿ ҿ [t͡ʂʼ] |
Ш ш [ʂʃ] |
Шь шь [ʃ] |
Шә шә [ʃʷ] |
Ы ы [ɨ] |
Ҩ ҩ [ɥ/ɥˤ] |
Џ џ [d͡ʐ] |
Џь џь [d͡ʒ] |
Ь ь [ʲ] |
Ә ә [ʷ] |
Dialèctes
[modificar | Modificar lo còdi]Coneis tres dialèctes:
- l’abzhywa, parlat dins lo Caucàs
- lo bzyb, parlat dins lo Caucàs e en Turquia
- lo sadz, parlat sonque en Turquia uèi
Literatura
[modificar | Modificar lo còdi]La literatura orala epica dicha nartica es presenta en abcaz. Los autors mai coneguts son lo poèta Bagrat Shinkuba, mòrt en 2004, e lo prosator Fazil Iskander, qu'escriguèt sustot en rus, çaquelà.