Pluton (planeta nana)

Pels articles omonims, vejatz Pluton.

Pluton
Pluton vist per New Horizons, 13 de julhet de 2015.
Descobèrta	Clyde Tombaugh
Data de descobèrta	18 de febrièr de 1930
Caracteristicas orbitalas (Epòca )
Caracteristicas fisicas
Caracteristicas de l'atmosfèra

(134340) Pluton es una planeta nana. Abans 2006 pensavan qu'èra la novena planeta del Sistèma Solar, la pus pichoneta e la que mai s'alunha del Solelh. Foguèt descobèrt lo 18 de febrièr de 1930 per Clyde William Tombaugh (1906-1997) dempuèi l'Observatòri Lowell a Flagstaff (Arizòna, Estats Units), mas es tan luènh de la Tèrra que per ara n'avèm pas gaire d'informacion. Fins ara, es pas estat visitat per cap de mission espaciala. A cinc satellits coneguts, que tres an ja un nom e que lo pus grand es Caront.

Caracteristicas orbitalas[modificar | modificar la font]

En general, Pluton es mai alunhat del Solelh que totas las autras planetas, pasmens son orbita es fòrça excentrica, e pendent 20 de las 249 annadas que tarda per la recórrer, es mai pròcha del Solelh que Neptun. Se sarrèt mai del Solelh en setembre de 1989 e contunhèt dins l'orbita de Neptun fins al mes de març de 1999. Ara es a s'alunhar e tornarà pas traversar l'orbita neptuniana fins al mes de setembre de 2226.

L'orbita de Pluton tanben es la pus inclinada, amb 17º. Per aquesta rason i a pas cap de risca que se tròbe amb Neptun. Quand las orbitas se crosan o fan a ras dels extrèms de tal biais que, en verticala, son separats par una distància colossala.

Caracteristicas fisicas[modificar | modificar la font]

La composicion de Pluton es pas coneguda. Pasmens de mesuras de sa densitat (2030 kg/m³) indican qu'es format per 70% de rocalha e 30% de glaç. La superficia es probable que siá cobèrta d'azòt gelat amb de quantitats magras de metan e de monoxid de carbòni (en estat solid) e a l'interior deu aver un nuclèu de rocàs.

Pluton a una atmosfèra prima, formada per d'azòt, de metan e de monoxid de carbòni, que se gèla e tomba sus la superficia a mesura que s'alunha del Solelh. Lo metan gelat indica que la temperatura a la superfícia es inferiora a 70 K e probablament es a l'entorn de 50 K (-220 °C). La temperatura pòt variar bravament entre lo ponch de l'orbita mai a ras del Solelh e lo pus alunhat, vist que la diferéncia es de mai de 2,5 miliards de quilomètres.