Romaní

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Romaní

Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Parlat en Euròpa Centrala, Euròpa Occidentala, e de pertot dins lo mond
Familha lingüistica lengas indoeuropèas
 indoiranian
  indoarian
   centre
    domari
Estatut oficial
Lenga oficiala de lenga officiala en la comuna de Chouto Orizari (Macedònia)

reconeguda coma lenga minorizada en:
Bandièra: Macedònia del NòrdMacedònia del Nòrd
Flag of Serbia.svg: Serbia
Flag of Slovenia.svg:Eslovènia
Flag of Hungary.svg Ongria
Bandièra: AlemanhaAlemanha
Bandièra: RomaniaRomania
Bandièra: RussiaRussia
Bandièra: NorvègiaNorvègia
Bandièra de Suècia Suècia
Flag of Finland.svg:Finlàndia

ISO 639-2 rom (en)
ISO 639-3 rom (en)
ISO 639-6 rom (en)
Parent rmni (en)

Lo romaní o gitano, cingaro o tzingarin, o ròm (en romaní: Romani chib) es una lenga indoeuropèa de la branca indoiraniana, mai precisament indoariana. Es la lenga del pòble gitano (ròms), originari del nòrd d'Índia, qu'entreprenguèt una migracion massiva cap a la debuta del millenni II a la seguida d'una invasion turca gaznevida puèi seldjokida per colonizar l'Asia Menora.

Lo romaní se desvolopèt a partir d'una sola lenga populara o prakrit parlada dins la val mejana del flume de Ganges e que sa forma sabenta èra lo sanscrit.

Pendent lo long sejorn dels sieus locutors (1071-1381) dins lo Sultanat de Rom, jos dominacion seldjokida en Asia Menora, e ont la lenga oficiala èra lo persan e las lengas vernacularas lo grèc e l'armenian, lo romaní s'es enriquit de fòrça mots d'aquelas tres lengas.

Los manlèus a las divèrsas lengas europèas que lo romaní costegèt son posteriors al sègle XIV.

L’esfòrç de codificacion de la lenga es pro recent. Demèst los linguistas mai engatjats i aviá Marcèl Cortiada.

Dialèctes[modificar | modificar la font]

Derivats[modificar | modificar la font]

Lo postrolhàs a maites manlèus al romaní dins lo vocabulari.