Vejatz lo contengut

Rijeka

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Rijeka
Fiume
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Geografia fisica
Coordenadas 45° 19′ 38″ N, 14° 26′ 33″ E
Superfícia 4 400 km²
Geografia politica
País Croàcia
Comitat Primorje-Gorski Kotar
Cònsol Vojko Obersnel
Geografia umana
Populacion
(?)
143 800 ab.
Autras informacions
Còde postal 51000
http//www.rijeka.hr

Rijeka, tanben coneguda jol nom italian de Fiume, es una vila e una municipalitat situada dins la baia de Kvarner, dins lo Comitat de Primorje-Gorski Kotar, en Croàcia. Al sens de 2001, la municipalitat comptava 144 043 abitants, que 80,39 % de Croats, 6,21 % de Sèrbes e 1,92 % d'Italians e la vila sola comptava 143 800 abitants. Es la principala vila portuària del país.

Una vila istoricament contestada

[modificar | Modificar lo còdi]
HNK Ivana pl. Zajca

Los seus abitants son a l'ora d'ara subretot Croats mas una comunautat italiena importanta a visquèt a Rijeka/Fiume fins a 1945. Gaireben totes la quitèron aprèp la cession de la vila a Iogoslavia e son nomenats en italian Esuli (« exiliats »). De 1919 a 1920, Gabriele D'Annunzio ocupèron la vila que fasián pas partida d'Ístria annexada per Itàlia e a creèt l'efemèra Regéncia italiana de Carnaro, seguit per l'Estat liure de Fiume. La vila foguèt annexada per l'Itàlia en 1924 aprèp la signatura d'un tractat amb Iogoslavia.

A la fin de la Segonda Guèrra mondiala la vila foguèt presa per las tropas iogoslavas de Josip Broz Tito. L'annexion a Iogoslavia foguèt formalizada pel tractat de París lo 10 de febrièr de 1947. Las execucions somàrias de ciutadans pròche del fascisme, de militaris mas tanben de civils (al mens 650 Italians foguèron tuats juste aprèp la fin de la guèrra[1]), forcèt la majoritat dels 40 000 Italians (70 % de la populacion residenta abans de 1945) e quitat la vila.

Malgrat las persecucions exercidas pel regime de Tito, una pichona minoritat italiana i demòra encora. A l'ora d'ara i a entre 6 000 e 8 000 Italians. Dispausan de quatre escòlas fondamentalas (primari + collègi) e d'un licèu. Dempuèi mai de 60 ans es publicat le quotidian en lenga italiana La Voce del Popolo fondat en 1885.

Significacion del toponime

[modificar | Modificar lo còdi]
  • Lo toponime croat « Rijeka » significa « riu » en croat.
    • En eslovèn, lenga eslava fòrça pròcha, la vila se nomena « Reka », mòt qu'a lo meteis sens (forma identica en sèrbe - qu'utiliza la forma « Rijeka » per la vila - e dins de dialèctes croats, qu'utilizan tanben Rika).
  • Lo toponime italian « Fiume » es identic al nom comun fiume, significa « riu » e ven du latin flumen.
  • Lo toponime alemand « Sankt Veit am Flaum » (o « Sankt Veit ») signifie « Saint-Guy sur le Flaum », que « Flaum » ven tanben del latin flumen.
  • En ongrés, la forma « Szentvit » foguèt remplaçada per « Fiume » dempuèi lo sègle XIX.

La municipalitat de Rijeka compta doas localitats: Rijeka e Sveti Kuzam.

Nòtas e referéncias

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. "Study" (it) (Sèrbocroat) Le vittime di nazionalita italiana a Fiume e dintorni (1943-1947) / Žrtve talijanske nacionalnosti u Rijeci i okolici (1939.-1947.) - Società di Studi Fiumana, Roma / Hrvatski Institut za Povijest, Zagrèb, Roma 2002 ISBN: 88-7125-239-X : Tablica ubijenima od 2. svibnja 1945. do 31. prosinca 1947: "Statistički podaci", stranice 206 i 207] PDF

Wikimedia Commons prepausa de documents multimèdia liures sus Rijeka.

Article connèxe

[modificar | Modificar lo còdi]

Ligams extèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]