Vejatz lo contengut

Reialme de las Doas Sicílias

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
(Redirigit dempuèi Reiaume dei Doas Sicílias)
Cal melhorar l'escritura d'aquel article.
L’ortografia, la gramatica, lo vocabulari, la sintaxi o autres aspèctes lingüistics incorrèctes son de verificar. O podètz corregir o crear la discussion.
Reialme de las Doas Sicílias (oc)
Regno delle Due Sicilie (it)

8 de decembre de 1816 – 21 de febrièr de 1861

Bandièra Blason
Imne Inno al Re
Informacions generalas
Estatut Monarquia absoluda
Dirigent Ferdinand I
Francés I
Ferdinand II
Francés II
Capitala Nàpols
Lenga(s) italian e latin
Religion Catolicisme roman
Moneda ducat de las Doas Sicílias
Demografia
Populacion (1856) 9 117 050
Gentilici sicilian -a ─ napolitan -a
Superfícia
Superfícia 111 557 (1856)

Entitats precedentas :

Entitats seguentas :

Lo Reialme de las Doas Sicílias (var. Reiaume de las Duas Sicílias, Reiaume dei Doas Sicílias, Reiaume dei Doi Sicílias) foguèt una monarquia absoluda creada per l'union del Reialme de Nàpols e lo Reialme de Sicília. Existiguèt de sa formacion en 1816 a sa disparicion en 1861 pel projècte de l'Unificacion italiana, periòde apelat "Risorgimento" (la Renaissença).[1]

Lo reialme de Sicília, nascut en 1130, comencèt a èsser apelat Reialme de Sicília al delà del far (o ulterior) e Reialme de Sicília en deçà del far (o citerior), en referéncia al far de Messina qu'èra l'anciana denominacion de l'estrech de Messina. En 1268, Carles Ièr d'Anjau foguèt coronat pel papa Clamenç IV, rex Siciliae, tre que montèt sul tròne, desplacèt la capitala a Nàpols e comencèt una dura politica vexatòria contra los sicilians que culminèt en 1282 amb la Revolucion de las Vèspras sicilianas e la secession que ne resultèt. Sicília prendrà lo nom de Reialme de Sicília Mai luènh del Continent. Lo Parlament sicilian ofriguèt la corona de l'illa a Pèire Ièr de Sicília, l'eretièr legitim del rei Manfred, considerant Carles Ièr d'Anjau coma un usurpaire. Foguèt la debuta de la primièra fasa de la guèrra de las Vèspras qu'aguèt una trèva amb la patz de Caltabellotta, en 1302, e sancionèt la separacion en dos estats independents e distints. Segon los acòrdis, a la mòrt del rei Frederic III de Sicília, l'illa auriá degut tornar als anjavins, çò qu'en realitat s'es pas jamai produch.

La primièra mencion oficiala del toponim "Doas Sicílias" aguèt luòc quand Anfós V d'Aragon prenguèt lo títol en 1442 sens pasmens unificar lo reialme de Sicília e lo reialme de Nàpols, que demoravan de reialmes separats; la corona de Rex Utriusque Siciliae representava alara l'union personala dels dos reialmes omonims, de còps distinguits coma "citra pharum" (de Nàpols) e "ultra pharum" (de Sicília pròpriament dicha). Après la brèva parentèsi d'Alfonsina, los dos reialmes son tornats completament separats, l'un amb la capitala Nàpols, l'autre amb la capitala Palèrme.

Los franceses avián un primièr còp pel passat atench Itàlia en 1796 jols comandaments de Napoleon Bonaparte; aqueste avián aisidament capitat a prene lo dessús sus las armadas austrianas e los febles govèrns locals. Lo 22 de decembre de 1798, lo rei abandonèt lo reialme de Nàpols per se refugiar a Palèrme, daissant la vila de Nàpols practicament sens defensa.

Los franceses an portat un còp sevèr al patrimòni cultural napolitan. En 1799, amb l'arribada dels franceses a Nàpols e la brèva implantacion de la Republica napolitana, los degalhs son enòrmes: mantuna òbra d'art es saquejada e raubada, menada cap a França. Segon lo catalòg publicat dins lo Bulletin de la Societat de l'art francés de 1936, cap de las òbras d'art es pas jamai tornada en Itàlia.

Ferdinand, se refugissent un segond còp a Palèrme en 1806 a causa de l'invasion francesa, i tròba una atmosfèra tot levat festiva, volent pas que lo pòble sicilian se someta a sa dominacion. Lo 12 de julhet de 1812, lo rei promulga la Constitucion siciliana, mentre que son filh Francés es nommat regent, e un govèrn novèl es installat amb los notables sicilians. Lo segond retorn de Ferdinand a Nàpols es pas estat marcat per de repressions. Lo sobeiran a mantengut la màger part de las reformas començadas pels franceses, e mai las disposicions del Còdi Napoleon adoptat pendent la decennia francesa, qu'es estat rebatejat "Còdi del Reialme de las Doas Sicílias".[2]

Naissença del reialme

[modificar | Modificar lo còdi]

La politica d'absolutisme reformista menada pel govèrn napolitan de Medicis condutz egalament a l'unificacion efectiva de las províncias napolitanas amb las de Sicília. Après lo Congrès de Viena e lo tractat de Casalanza (20 de mai de 1815), l'8 de decembre de 1816, Ferdinand IV amassèt los reialmes de Nàpols e de Sicília en un sol Estat amb lo nom de Reialme dels Doas Sicílias, abandonant lo nom d'el meteis de Ferdinand IV de Nàpols e III de Sicília e assumissent lo de Ferdinand I de las Doas Sicílias. Aquel acte aguèt, entre autres, per consequéncia de privar de fa Sicília de la Constitucion promulgada per Ferdinand el meteis en 1812.[3]

L'acte d'unificacion es estat considerat per la classa politica e nòbla siciliana coma un afront a çò qu'èra estat un reialme independent a totas fins utilas pendent mai o mens 600 ans. Una campanha anti-Borbon debuta quasi tanlèu, acompanhada d'una propaganda d'identitat siciliana, principalament per l'accion de las flors aristocraticas de Palèrme. La capitala del reialme novèl es egalament estada desplaçada a Nàpols, mentre que lo prince Francés es vengut lòctenent general de Sicília. Un ministèri dels Afars sicilians es estat creat dins lo govèrn en 1820.

Près dels Carbonari se trobavan egalament los elements Murat que, amb la politica de reconciliacion de las Médicis, avián réoccupé de nombroses pòsts dins l'administracion de l'Estat e de las fòrças armadas.

Constitucion de 1820

[modificar | Modificar lo còdi]
Division d'Itàlia après lo Congrès de Viena e Reiaume dei Doas Sicílias (jaune).

En Sicília, lo malcontentament creissent al respècte de las autoritats napolitanas (acompanhat del recent cambiament constitucional) provoquèt l'aviada d'una revòlta populara lo 15 de junh de 1820, mentre que Francés de Borbon, lòctenent general de Sicília, foguèt obligat lo 27 de junh de quitar Sicília per Nàpols.

Totjorn dins la region napolitana, aquela demanda creissenta de renovelament conduguèt, dins la nuèch del 1èr al 2 de julhet de 1820, al prononciat a Nola d'un grop de soldats de cavalariá, dirigit pels lòctenents Michele Morelli e Giuseppe Silvati. L'iniciativa del movement revolucionari dins la region napolitana foguèt presa seguida a la capitada de la revòlta constitucionala espanhòla de genièr de 1820. Lo còp d'estat dins lo Reialme dels Doas Sicílias foguèt menat amb l'ajuda dels carbonari e dels oficièrs superiors de las fòrças armadas, e mai Guglielmo Pepe, qu'a pres lo comandament de las fòrças revolucionàrias. Lo rei Ferdinand Ièr, avent constatat l'impossibilitat d'estofar la revòlta (que s'espandiguèt lèu dins de nombrosas províncias), acordèt lo 7 de julhet de 1820 la Constitucion espanhòla de 1812 e nommèt son filh Francés coma vicari. Lo 1èr d'octobre, debutan las òbras del novèl parlament napolitan elegit fin agost, dins lo qual prevalon los ideals borgeses espandits dins la decennia francesa. Demest los actes del parlament figuravan la reorganizacion de las administracions provincialas e municipalas e de las disposicions sus la libertat de la premsa e de culte.

Constitucion del Reialme de las Doas Sicílias (1820)[4]
Preambul

Mentretant, lo 16 de julhet, un govèrn provisòri declarat independentista es establit a Palèrme, que demanda al govèrn revolucionari de Nàpols de restaurar lo reialme de Sicília, malgrat que totjorn jos la direccion de las Borbons, e son pròpri parlament. Lo govèrn napolitan a primièr enviat lo general Florestano Pepe en Sicília lo 30 d'agost, que, amb l'acòrdi Termini Imerese del 22 de setembre, a acordat als sicilians la possibilitat d'elegir lor pròpri assemblada de deputats, acòrdi qu'es pas estat ratificat pel parlament novèlament elegit de Nàpols. Ferdinando Primo per la gràcia de Dieu e per la Constitucion de la Monarquia Rei del Reialme de las Daos Sicílias, rei de Jerusalèm, etc. Infant d'Espanha, duc de Parma, Plaisance, Castro, etc., Prince eretièr de toscana, etc., sabon que lo Parlament del Reialme de las Daos Sicílias a decretat de cambiaments dins la constitucion politica d'Espanha per l'adaptar a la monarquia de las Daos Sicílias. Al nom de Dieu totpoderós, Paire, Fils e Sant Esperit, autor e legislator suprèm de la societat. societat. En consequéncia de las leis de las 7 e 22 de julhet de 1820, per las qualas la constitucion politica de la monarquia espanhòla es estada adoptada amb las modificacions (jos resèrva de las basas) que la representacion nacionala constitucionalament convocada prepausariá per l'adaptar a las circonstàncias particularas del reialme de las Doas Sicílias, lo parlament nacional avent tractat aquela question amb la mai granda maturitat e lo mai grand escrupul, e avent enquestat sus tot çò que concernís la monarquia de las Doas Sicílias. e escrupulós, e avent examinat tot çò que fa besonh per aténher l'objectiu grand de glòria, la prosperitat e lo ben de tota la nacion ; decreta de modificar, coma seguís, la constitucion politica pel bon govèrn e la bona administracion de l'Estat.

Borbons de las Doas Sicílias

[modificar | Modificar lo còdi]

Cap de familha europèa se pòt pas vantar d'una istòria tanben rica e illustra que llos Borbons. Los ducs de Borbon (qu'al fil dels sègles se van retrobar regnant sus Navarra, França, Espanha, Parma, Nàpols e Sicília) a l'Edat Mejana se dividissián en tres brancas. Lo principal, començat amb Pietro I (filh ainat de Loís I) en 1310, fusionat amb la branca cabdèta de las Borbons Montpensier quand Suzanne (nebot de Pèir Ièr) obtenguèt de rei de França, Loís XII, lo drech de Lo tresen linhatge es la de las Borbon-Vendôme que remonta a un nebot de Robert de Clarmont, Jean de Marcha qu'esposèt la sòrre del darrièr comte de Vendôme, Bouchad VII. Los linhatges collaterals menors èran la de las Borbon Condé, de las Borbon-Conti, de las Borbons de Vendôme-Mercoeur e aquela, considerada coma illegitima e non dinastica, de las Borbon-Busset.

A partir de Giovanni, l'istòria de l'Ostal de Borbon serà totjorn estrechament ligada a l'istòria de França e dels autres païses dins los quals los Borbons seràn apelats a governar. Ultra-catolics e plan fidèls a l'ostal de Valois, las Guisa contrastavan obèrtament amb la noblesa uganauda, o protestanta, que se referissiá precisament a l'ostal de Borbon e al duc Antonio.

La Branca de Guisa, a la noblesa francesa a presentat a Enric de Navarra una proposicion oficiala d'èsser coronat rei de França. Pasmens, los franceses aurián pas jamai consentit a l'installacion d'un sobeiran protestant sul tròne de Carlesmanhe e de Loís IX lo Sant e es aital qu'en 1594, après una intensa espròva espirituala e personala, acceptèron la conversion al catolicisme. Per la gràcia de Dieu, los Borbons èran venguts reis de França. Marie de Médicis, reina doarièra, o faguèt per son filh Loís XIII encara menor e, quand se moriguèt en 1643, es sa femna Anna d'Àustria que deteniá l'Estat per son filh d'a pena cinc ans, Loís XIV que, ajudat per l'accion del cardinal Mazarin, vendrà lo mai grand e lo mai important sobeiran de la França modèrna.[5]

Los Borbon a Nàpols

[modificar | Modificar lo còdi]

Felip V venguèt Rei d'Espanha, contemporanèament, prenguèt possession dels domenis italians: reialme de Nàpols e de Sicília, e lo ducat de Milan. Dos ans après son arribada en Espanha, Felip IV visitèt sos Estats italians. Lo 16 d'abril de 1702, arriba a Nàpols ont es recebut amb totes los onors pel marqués de Vigliena, vicerei de Nàpols. Carles de Habsborg aviá desbarcat en Espanha mas, podent pas aténher Madrid, establiguèt sa cort a Barcelona e s'i proclamèt rei d'Espanha ne concurréncia amb Philippe.

Los Borbons se batèron en Itàlia e als Païses Basses. A aquel moment, Carles de Habsborg deguèt quitar Espanha per assumir lo tròne de Viena e la corona imperiala. Amb l'intencion de balhar pas Euròpa a las Habsborg, lo Reialme Unit e Olanda comencèron de far pression sus Carles per que s'ausisca amb Loís XIV en renonciant a sas pretensions sus Madrid. Espanha.

La peninsula iberica e las colonias americanas demorèron a la disposicion de Felip V de Borbon que foguèt reconegut coma lo sobeiran legitim d'Espanha. Carles de Habsborg, renonciant a sas pretensions sus Madrid, s'apoderèt dels Païses Basses, del ducat de Milan e del reialme de Nàpols e de Sicília. Vicereis qu'aquel còp recebèron d'òrdres de Viena. De 1714 a 1720, l'illa de Sicília passa a Savòia e torna a las Habsborg d'Àustria en escambi de Sardenha que ven accessibla a Vittorio Amedeo de Savòia, que consèrva la dignitat reiala obtenguda per son engatjament dins lo conflicte.

La branca de las Borbons de Nàpols a per origina lo rei d'Espanha Felip V que, demorat veuse, esposa, en 1715, Elisabetta Farnese, eretièra del ducat de Parma e Plaisance. Aquela union balhèt naissença al futur rei d'Espanha, Carles III. En 1734, es coronat rei de Nàpols e de Sicília. A la mòrt de Ferdinand VI (10 d'agost de 1759), Carles III ven rei d'Espanha, transmetent, lo 6 d'octobre de 1759, lo tròne de Nàpols a son tresen filh Ferdinand, annadit d'uèch ans.

En 1806, Ferdinand IV foguèt obligat de fugir tornarmai a Palerme. Josèp Bonaparte prenguèt sas foncions e foguèt remplaçat per Joaquin Murat. Après l'execucion d'aquel darrièr, qu'aguèt luòc al castèl de Pizzo Calabro, Ferdinand IV poguèt tornar a Nàpols, èra lo 17 de junh de 1815. En 1816, l'union dels Reialmes de Nàpols e de Sicília balha naissença al Reialme dels Dos Sicílias. Ferdinand IV amb la Lei Fondamentala del Reialme sancionèt aquela union, e amb lo nom de Ferdinand I venguèt son rei.

En julhet de 1820, lo rei deguèt afrontar la situacion dificila que se presenta amb lo soslevament liberal, abans lo qual a acceptat d'acordar la Constitucion espanhòla de 1812. A la debuta de 1821, participèt al Congrès de Ljubljana, ont s'opausèt pas a la decision de las poténcias europèas de restablir l'òrdre a Nàpols amb una intervencion armada d'Àustria. Ferdinand I se moriguèt a Nàpols, dins la nuèch del 3 al 4 de genièr de 1825. Francés Ièr li succediguèt, dont lo regne es estat caracterizat per una continuitat substanciala amb lo precedent.[6]

Lista dels sobeirans

[modificar | Modificar lo còdi]
Ferdinand I (1751–1825) 12 de decembre de 1816 (1) Maria Carolina d'Àustria

2 filhs e 5 filhas (2) Lucia Migliaccio Aucun

Filh de Carles VII

(Eretièr de Napoli e Sicilia) fin al 1816 Ferdinand IV (Nàpols) & III (Sicília)

[7]
4 de gennaio de 1825
Francés I (1777–1830) 4 de genièr de 1825 (1) Maria Clementina d'Àustria

1 filha (2) Maria Isabela d'Espanha 6 filhs, 6 filhas

Filh di Ferdinand I [8]
8 de novembre de 1830
Ferdinand II (1810–1859) 8 denovembre de 1830 (1) Maria Cristina de Savòia

1 filh (2) Maria Teresa d'Àustria 5 filhs e 4 filhas

Filh de Francés [9]
22 de mai de 1859
Francés II (1836–1894) 22 de mai de 1859 Maria Sofia de Baviera

1 filha

Filh de Ferdinand II [10]
13 de febrièr de 1861

Subdivisions administrativas

[modificar | Modificar lo còdi]
Subdivisions administrativas

Domenis reials deçà del Far

[modificar | Modificar lo còdi]
  • I Província de Nàpols (capluòc: Nàpols)
  • II Terra di Lavoro (capluòc: Casèrta, fin a 1818 Càpoa)
  • III Principato Citra (capluòc: Salèrn)
  • IV Principato Utra (capluòc: Avellin)
  • V Basilicata (capluòc: Potença)
  • VI Capitanata (capluòc: Foggia)
  • VII Terra di Bari (capluòc: Bari)
  • VII Terra d'Otranto (capluòc: Lecce)
  • IX Calabria Citeriore (capluòc: Cosença)
  • X Calabria Ulteriore Prima (capluòc: Reggio)
  • IX Calabria Ulteriore Seconda (capluòc: Catanzaro)
  • XII Contado di Molise (capluòc: Campbas)
  • XIII Abruzzo Citeriore (capluòc: Chieti)
  • XIV Abruzzo Ulteriore Primo (capluòc: Teramo)
  • XV Abruzzo Ulteriore Secondo (capluòc: L'Aquila)

Domenis reials delai lo Far

[modificar | Modificar lo còdi]
  • XVI Província de Palèrme (capluòc: Palèrme)
  • XVII Província de Messina (capluòc: Messina)
  • XVIII Provínci di Catania (capluòc: Catània)
  • XIX Província de Girgenti (capluòc: Girgenti)
  • XX Província de Noto (capluòc: Noto, fin a 1837 Siracusa)
  • XXI Província de Trapani (capluòc: Drapena)
  • XXII Província de Caltanissetta (capluòc: Caltanissetta)

Nòtas e referéncias

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. « Risorgimento » sur Enciclopedia Treccani
  2. Gabriele De Rosa, Storia Contemporanea, Minerva Italica
  3. PDF BREVE STORIA DELLE DUE SICILIE (Istituto di Ricerca Storica delle Due Sicilie A.D. MMXIII) DAI LONGOBARDI AI BORBONE
  4. PDF COSTITUZIONE DEL REGNO DELLE DUE SICILIE (1820) ─ tèxt complèt
  5. PDF I Borboni nel Regno delle Due Sicilie di Michele de Sangro ─ Firenze, lì 12 giugno 1884 2 Michele de Sangro Duca di Casacalenda
  6. Archivio di Stato di Napoli, seria: familha, còda: 0000000276 : Borbone, Re del Regno di Napoli, poi delle Due Sicilie, Napoli (1716 – 1894).
  7. ^ De Maio, Sivlio, FERDINANDO I di Borbone, re delle Due Sicilie, in Dizionario Biografico degli Italiani, vol. 46, Treccani, 1996.
  8. ^ De Maio, Silvio, FRANCESCO I di Borbone, re delle Due Sicilie, in Dizionario Biografico degli Italiani, vol. 49, Treccani, 1977.
  9. ^ Scirocco, Alfonso, FERDINANDO II di Borbone, re delle Due Sicilie, in Dizionario Biografico degli Italiani, vol. 46, Treccani, 1996.
  10. ^ Scirocco, Alfonso, FRANCESCO II di Borbone, re delle Due Sicilie, in Dizionario Biografico degli Italiani, vol. 49, Treccani, 1997.