Vejatz lo contengut

Oromo

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Infotaula de lengaOromo
oromo
afaan oromoo, oromiffa
Parlat enEtiopia, Kenya
Locutors25 milions de
Tipologiacap
Classificacion lingüistica
Oromo
Estatut oficial
Oficial deEtiopia
Còdis lingüistics
ISO 639-1om Modifica el valor a Wikidata
ISO 639-2orm Modifica el valor a Wikidata
ISO 639-3orm Modifica el valor a Wikidata
Ethnologueorm Modifica el valor a Wikidata
Glottolognucl1736 Modifica el valor a Wikidata
ASCL9206 Modifica el valor a Wikidata
IETFom Modifica el valor a Wikidata
Mòstra
Article primier de la Declaracion dei Drechs Umans.

Qabxii 1

Namooti hundinuu birmaduu ta'anii mirgaa fi ulfinaanis wal-qixxee ta'anii dhalatan.

Sammuu fi qalbii ittiin yaadan waan uumamaan kennameef, hafuura obbolummaatiin walii-wajjin jiraachuu qabu.

L’oromo (en oromo oromiffa o afaan oromoo) es una lenga coshitica parlada per unes 25 milions de personas en Africa (Etiopia, Kenya).

Los pòbles parlaoromo

Es la lenga mai parlada pel pòble oromo, mas foguèt tanben adoptada per d'autres pòbles. Segond d'unes, es una familha de lengas, e la nòrma ISO 639 ne destria cinc:

  • gax – oromo de Borana–Arsi–Guji–Walagaa
  • hae – oromo oriental
  • orc – orma
  • gaz – oromo del centre oèst
  • ssn – waata

Alfabet e pronóncia

[modificar | Modificar lo còdi]

Après un emplec a l'encòp de l'alfabet latin e del sillabari sabean (de l'amharic), l'alfabet latin foguèt adoptat definitivament en 1991.[1] Las cinc vocalas de l'oromo (dubbachiiftuu: a, e, i, o, u) pòdon èsser cortas o longas. Se son longas, son dobladas dins l'escritura (aa, ee, ii, oo, uu). L'oromo a tanben 21 consonas (las de l'alfabet latin basic, dubbifamaa) e sièis digrafs (qubee dachaa: ch, dh, ny, ph, sh, ts).

Alfabet oromo

Per separar una vocala longa d'una autra tanhenta, s'utiliza l'apostròfa (hudhaa, ex. taa'i, "plegatz la cama"). Se doas consonas se seguisson dins l'escritura, una vocala implicita (a) s'ausís (irra butaa, ex. sirna [sirana]).

Qualques mots

[modificar | Modificar lo còdi]
Revirada Mot oromo
tèrra lafa
cial/ceu waakha
aiga bishaan
fuòc ibidda
òme nama
femna naddheen
manjar/minjar nyaaccuu
beure dhuguu
grand/beu guddaa
nuech/nueit alkan
jorn guyyaa

Referéncias e nòtas

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. Joan Francés Blanc, Lexic oromo-occitan e occitan-oromo, Edicions Talvera, 2010, ISBN 979-10-90696-04-4 (en linha)