Vejatz lo contengut

Mistral (vent)

Aqueste article es redigit en lengadocian.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Los vents de la Mediterranèa[nòta 1]

Lo mistral (var. mistrau),[1][nòta 2] apelat terral o cèrç[2] en Lengadòc, es un vent de nòrd-oèst (NW) a nòrd (N), fresc o freg e sovent violent, que concernís lo nòrd del bacin de la Mediterranèa Occidentala; es lo meteis vent que pòt bufar fins al sud de las illas Balearas e aténher lo nòrd de Tunisia.

Causas del mistral

[modificar | Modificar lo còdi]
Corredors del mistral

L'aparicion del mistral (e de la tramontana) es ligada a l'arribada d'un flux maritim fresc d'origina atlantica, o d'un flux freg continental, qu'arriba en Mediterranèa pel còl de Lauragués e lo corredor Ròse-Sòna.

Las causas de desenclavament del mistral son :

  • Establiment d'una dorsala anticiclonica sul sud-oèst (SW) de França
  • Depression relativa sus la Mediterranèa Occidentala
  • Preséncia d'aire caud dins la zona de la depression
  • Alimentacion en aire freg

Es pas indispensable qu'aquestas quatre condicions sián acampadas.

La preséncia de cirrus, sustot se son nombroses e localizats vèrs l'Oèst pòt èsser un signe anonciator del mistral, mas es pas sistematic.

Efèctes del vent

[modificar | Modificar lo còdi]
Arbres desraiçats pel vent
Preguiera dins lo pòrt de Carrò destinada a protegir lei marins durant lei brefoniás de mistrau.

Un exemple de sa fòrça foguèt visible pendent la partida FrançaSud-Africa pendent la Copa del Monde de Fotbòl 1998, ont l'equipa atacant contra lo vent aguèt de dificultats e far avançar lo balon per de tirs longs. Un autre efièch del mistral es visible dins la valada de Ròse, particularament al sud de Valença: sa fòrça e sa persisténcia influisson sus la creissença dels arbres isolats que son fòrtament inclinats vèrs lo sud.

  1. Aquels vents èran utilizats pels navigators sus la mar Mediterranèa. Los noms dels vents pòdon variar en foncion de las regions (per ex. tramontana en Lengadòc).
  2. En francés: mistral; en catalan: mestral; en italian: maestrale.
  1. «Mistral» (en francés). Multidiccionari Occitan Dicodòc. Congrès permanent de la lenga occitana.
  2. «Cers» (en francés). Multidiccionari Occitan Dicodòc. Congrès permanent de la lenga occitana.