Lo Capitòli (tren)
Lo Capitòli èra un tren que fasiá lo ligam París-Austerlitz a Tolosa- Matabuòu per la linha París-Tolosa que circulava dins los 1960 a 1990. Primièr ligam ferroviari regulièr a 200 km/h en França, demorèt un temps un dels florons del ralh francés, amb lo lo Mistral.
Istòria
[modificar | Modificar lo còdi]Lo 15 de novembre de 1960, la SNCF faguèt circular pel primièr còp un tren nomenat lo Capitòli entre París e Tolosa. Nomenat en referéncia al celèbre edifici mondin, lo tren circulava en serada tres còps en semana (levat dissabtes e dimenges) e mirava abans tot la clientèla d'afars. Parcorrisiá los 713 km en sèt oras amb quatre arrèsts intermediairis a Montalban, Caors, Briva e Limòtges. D'en primièr, lo Capitòli èra compausat pas que de quatre o cinc veituras de 1a classa, una veitura restaurant e un forgon ferroviari. La bassa d'activitat pendent l'estiu obliguèt la SNCF a interrompre la circulacion en julhet e agost 1961. Pasmens, lo servici pauc apauc venguèt al vam, subretot en fin de setmana, e segon servici del ser foguèt mes en plaça devendres, d'en primièr entre París e Limòtges puèi fins a Briva. En 1962, lo temps de percors passèt 6 h 45.
Lo 28 de mai de 1967, lo Capitòli inogurèt en França lo trafec ferroviari a 200 km/h. Una pichona seriá (dos, puèi quatre e sièis maquinas) de nòvas locomotivas BB 9200 es dotada de melhoracions especificas per la marcha de granda velocitat. Èra pintadas de l'especific roge de bende gris daufin amb de plaqcas esmatlhadas "CAPITOLE". En mai, una seriá especifica de veituras adaptadas a la granda velocitat, totas de primièra classa tanben roge e grisa, remplacèt las tradicionalas veituras verdas. L'ensemd circulava a 200 km/h entre les Aubrais e Vierzon e 140 km/h sus la partida Limòtges - Cauçada que la velocitat limita èra normalament de 120 km/h. La durada del percors mermèt alara a 6 h 00, amb una sortida pauc abans 18 h e arribada al terminus un pauc abans mièjanuèch, çò qu'es ja mai aviat que l'Intercités actual que pren 6h30 pel meteis camin.
Lo succès comercial venguèt subte e la SNCF metèt en service un Capitòli del matin. Sortant pauc aprèp 7 h 30 e arribava vèrs 13 h 30. Amb lo vam creissent, lo Capitòli foguèt alongat per des veituras pintadas de verd classic adaptadas pels 200 km/h e quitament la frequentacion doblava per las dimenjadas e grandas desparturas.
En 1970 apareguèron de nòvas locomotivas CC 6500 mai poderosas, e las veituras grand confòrt climatisada. Amb lo passatge a 200 km/h d'ua partida al nòrd des Aubrais, la durada passèt 5 h 56, una performança que melhorèt pas pus. A l'automne de 1970, la SNCF apondèt un tren suplementari regular divendres ser dempuèi París e dimenges ser dempuèi Tolosa. Amb lo succès, lo tren passèt s'onze a dotze veituras en 1974.
En 1980, la SNCF supprimèt los trens suplementaris de divendres e dimenges. Remplacèt lo Capitòli del matin dempuèi París e del ser dempuèi Tolosa per de trans aviats dubèrts a las dos classas. En 1982, una seriá de veituras grand confòrt foguèt modificada per l'usatge de la segonda classa suls trens. Le tren contunhèt la seuna carrièra coma tren aviat fins al començament dels ans 1990 abans de despareisser a la mesa en servici del TGV Atlantic que lo parcors es 5 h via Bordèu.
Totas las veituras foguèron remplaçadas per de veituras coralh en 1996 . Dempuèi 2004 lo servici foguèt assegurat per Téoz e en 2012 lo ligam es gropat dons l'ofra Intercités, los trens classics de la SNCF. Lo nom de Capitòli es doncas pas mai oficialament. L'apelacion demòra pasmens dins lo lengatge corrent per diferenciar lo servici TGV via Bordèu du dirècte per Limòtges e Fleury-les-Aubrais.
Attentat de 1982
[modificar | Modificar lo còdi]Lo 29 de març de 1982, lo Capitòli foguèt la victima d'un atentat a la bomba revendicat pel terrorista Carlos que faguèt 5 mòrts e 28 ferrits. Lo tren s'imobilizèt al PK 378,9 prèp d'un ancian passatge de nivèl e de l'ancian pòste semaforic, al luòc dich "Los Cossat" sus la comuna d'Embasac.
Vejatz tanben
[modificar | Modificar lo còdi]Articles conèxes
[modificar | Modificar lo còdi]Fonts
[modificar | Modificar lo còdi]- (fr)André Papazian. Les Trains célèbres. ETAI 2002. ISBN: 2-7268-8575-6