Vejatz lo contengut

Jabir Ibn Hayyan

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
(Redirigit dempuèi Jabir ibn Hayyan)
Representacion de l'alquimista Jabir Ibn Hayyan realizat dins un libre europèu dau sègle XII.

Jabir Ibn Hayyan (vèrs 721, Tus - 815, Kufa) foguèt un alquimista iranian de la segonda mitat dau sègle VIII e dau començament dau sègle IX. Son nom complèt èra Abu Musa Jabir ibn Hayyan Al-Azdi. En Euròpa, es subretot dich Geber qu'èra la forma latinizada de son nom. Foguèt lo premier alquimista que desvolopèt de metòdes scientifics d'experimentacion e es donc considerat coma lo fondator de la quimia modèrna. L'objectiu de sei recèrcas èra la creacion artificiala de la vida a partir d'una teoria de la numerologia eissida de Platon. Fòrça famós, foguèt nomat premier alquimista de la Cort dau califa Harun ar-Rachid.

Premier alquimista que generalizèt l'observacion dei fenomèns e de l'experimentacion, es lo fondator d'una escòla scientifica installada dins la vila abbassida de Kufa en Iraq. Ambé seis estudiants, es l'autor d'un centenau de tractats scientifics. Vint-e-dos regardan l'alquimia e permetèron de sistematizar unei procès quimics fondamentaus coma la cristallizacion, la destillacion, la calcinacion, la sublimacion ò l'evaporacion. De mai, devinèt en partida lo principi de la lèi dei proporcions definidas per Joseph Louis Proust en 1794 aperaquí un millenari avans la descubèrta. L'invencion d'uneis aparelhs de laboratòri (alambic) ò la descubèrta de substàncias fondamentalas (acid cloridric, acid nitric, acid citric, acid tartaric) li es tanben atribuida. Enfin, prepausèt una nomenclatura dei substàncias quimicas e melhorèt divèrsei procès metallurgics (produccion d'acièr, proteccion còntra la corrosion).

Dins lo corrent de l'Edat Mejana, son òbra foguèt traducha en latin e venguèt la referéncia deis alquimistas europèus. Pasmens, la màger part de son trabalh, que regardava tanben la medecina e l'astronomia, es perdut. De mai, la traduccion deis òbras totjorn conegudas es malaisada car Jabir Ibn Hayyan e seis estudiants utilizavan un còdi secrèt per leis escriure afin d'empachar sa lectura per lei personas que fasián pas partida de son escòla.

Liames intèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]
  • (fr) Pierre Lory, Alchimie et mystique en terre d'Islam, Lagrasse, Verdier, 1989.

Nòtas e referéncias

[modificar | Modificar lo còdi]