Guilhèm de Tudèla

Guilhèm de Tudèla
	;
Biografia
Naissença	sègle XII ; Tudèla
Mòrt	1214
Activitat
Profession	escrivan, poèta, oficial e canonge

Guilhèm de Tudèla (Tudèla, c.1199-1214) es l’autor de la primièra partida de la Canson de la Crosada, un poèma epic en occitan fasent un recit contemporanèu de la crosada contra los Catars.

Biografia

Segon las informacions que dona sus el meteis dins las primièras linhas de son poèma, Guilhèm nasquèt a Tudèla en Navarra. Se presenta coma mèstre e clerg, indicant atal que faguèt d'estudis e que recebèt los òrdres menors. Precisa que tanben estudièt la geomancia.

Vèrs 1199, Guilhèm de Tudèla venguèt a Montalban ont visquèt 11 ans. Afirma que la seuna coneissença del futur pel biais de la geomancia, lo menèt en 1210 a Borniquèl, que veniá de venir en lèg a Baudoin, fraire del Comte Raimon VI de Tolosa e en desacòrdi amb el. Lo resultat d'aquel cambi de demorança (e benlèu l’un dels seus objectius) es que Guilhèm dintrèt al servici de Baudoin. Venguèt canonge a Sant Antonin de Roergue (plaça que Simon IV de Montfòrt aviá capturada pendent la Crosada dels Albigeses e aviá balhada a Baudoin).

Son òbra

Guilhèm alara comencèt a compausar la Canson de la Crosada Albigesa. L’òbra que la primièra partida del poèma comença en 1210, sembla que foguèt estat acabat per Guilhèm en 1213, pel mens dins la forma que la coneissèm a l'ora d'ara.

Nòtra coneissença de la vida de Guilhèm s'acaba en 1213 o 1214. Aquela data correspond a aquela de la captura (lo 17 de febrièr de 1214) e de l’execucion de Baudoin pel seu fraire Ramon. De fach lo poèma de Guilhèm nos parla de Baudoin encora viu. Lo poèma de Guilhèm s’acaba avant la batalha de Murèth del 12 de setembre de 1213: la participacion de Baudoin dins lo camp dels venceires pendent de la batalha, que Ramon i perdèt Tolosa e Pèire II d'Aragon i foguèt tuat, serviguèt de pretèxte a l’execucion de Baudoin coma traïdor. Se Guilhèm subrevisquèt a aqueles eveniments, foguèt obligat d’arrestar lo recit d'aqueles episòdis. La segonda partida de la Canson foguèt escricha per un autre poèta que demorèt anonim.

Nòtas e referéncias

Bibliografia

(fr)Claude Fauriel, Histoire de la croisade contre les hérétiques albigeois, écrite en vers provençaux par un poète contemporain, París, Collection de documents inédits sur l'histoire de France, 1837.
(fr)Paul Meyer, La chanson de la croisade contre les albigeois, commencée par Guillaume de Tudèle et continuée par un poète anonyme, París, 1875-78, 2 volumes.