Gòts
 | |
|---|---|
 Espandiment de la cultura de Wielbark, suposada correspondre a l'establiment gòt sus la Vistula | |
| Tipe | grop etnic istoric  |
| Començament | sègle I |
| Fin | 1475 |
Los gòts son un ancian pòble germanic de l'èst. Al sègle IV se separèron en doas brancas, los visigòts e los ostrogòts.
Origina
[modificar | Modificar lo còdi]La magèr font sus l'istòria dels gòts es l'obratge De origine actibusque Getarum, redigit en latin per l'ostrogòt Jordanes vèrs lo mitan del sègle VI[1]. Lo tèxt es uèi conegut jos lo nom d'Istòria dels gòts.
Segon Jordanes los gòts son originaris de Scandza, es a dire d'Escandinàvia que daissèron, conduches per un rei, per s'establir dins lo dèlta de la Vistula. Aquí sometèron los pòbles que l'i vivián, los vandals e los ulmerugians, doas populacions qu'èran tamben germanicas de l'èst. Una autra branca dels gòts, los gepids, s'establit parièrament dins la region[1].
Empèri gòt
[modificar | Modificar lo còdi]Los gòts demòran dusqu'al sègle II sus la Vistula, puèi migran vèrs l'estèpa de l'Ucraïna actuala dusqu'a aténher las ribas de la Mar Negra, ont lor preséncia es atestada en 238[2].
Son lèu-lèu signalats dins l'Empèri roman, en Mesia, Tràcia, Anatolia. En 251, a la Batalha d'Abritus, en Mesia Inferiora, desfan las legions romanas dins un combat ont l'emperaire Deci es tuat. Pasmens, pauc après, de gòts venon mercenaris de l'armada romana.
Fondan un empèri que s'espandís sus la ribas del Dnièstre, del Dòn al Danubi. Al sègle IV, lo Dnièpre forma lo limit entre los visigòts e los ostrogòts. Los premièrs son tamben coneguts jos lo nom de tervingians (en latin, Tervingi), e los segonds jos lo nom de greutingians (en latin, Greutingi). En 375, los huns d'Atila atacan e baton los gòts. Los dos grops se separan e van vèrs l'Empèri roman[2].
Nòtas
[modificar | Modificar lo còdi]Fonts
[modificar | Modificar lo còdi]- (fr) Fernand Mossé, 1942, Manuel de langue gotique, Bibliothèque de philologie germanique II, Paris, Aubier Montaigne, reedicion de 1969.