Vejatz lo contengut

François Darlan

Aqueste article es redigit en provençau.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Retrach de Darlan vèrs 1940.

François Darlan (7 d'aost de 1881, Nerac - 24 de decembre de 1942, Argier) es un amirau e un òme politic francés que tenguèt un ròtle important durant la Segonda Guèrra Mondiala. Cap dei fòrças militaras dau regim de Vichèi, s'engatjèt dins la politica de collaboracion amb Alemanha en assaiant de mantenir l'integritat de la flòta francesa estacionada a Tolon. En novembre de 1942, se ralièt ais Aliats après l'Operacion Torch, mai foguèt rapidament assassinat per la Resisténcia.

Fiu de Jean-Baptiste Darlan (1848-1912), un captau d'Òut e Garona que foguèt ministre de la Justícia en 1896-1897, François Darlan intrèt a l'Escòla Navala en 1899. Vengut oficier, participèt a plusors campanhas en Asia e s'especializèt dins l'artilhariá. En 1914, foguèt donc volontari per servir dins d'unitats d'artilhariá navala mesas a disposicion dei fòrças terrèstras. Nomat capitani de fregata a la fin dau conflicte, se raprochèt dau monde politic. Identificat coma pròche dau centre senèstre en causa deis idèas de son paire, foguèt membre dei gabinets de Georges Leygues e d'Albert Sarraut. Aquò li permetèt d'obtenir un avançament rapid e d'èsser nomat cap de la Marina Nacionala en 1937 après l'arribada dau Frònt Popular.

Coma cap d'estat-major de la marina, Darlan reorganizèt e renforcèt la flòta per la preparar au conflicte. En 1939, recebèt lo títol d'amirau de la flòta que foguèt creat per li donar un reng equivament au Premier Lord de la Mar dau Reiaume Unit. A la signatura de l'armistici, ordonèt ansin a la marina de se sabordar en cas de menaça de captura. En decembre de 1940, Pétain lo nomèt cap dau govèrn de Vichèi en remplaçament de Pierre Laval. S'engatjèt alora dins la politica de collaboracion amb Alemanha en signant lo protocòli Darlan-Warlimont que permetèt ais Alemands d'utilizar divèrsei pòrts francés d'Africa. Pasmens, en 1942, Darlan se ralièt a la politica de resisténcia diplomatica e s'opausèt a plusors demandas alemandas que demandèron lo retorn de Laval. Darlan demissionèt de sei foncions governamentalas lo 18 d'abriu, mai demorèt lo cap dei fòrças militaras fidèlas a Vichèi.

En novembre de 1942, se trobèt fortuitament a Argier durant lo desbarcament angloestatsunidenc en Africa dau Nòrd. Lo 10, signèt un armistici amb lo comandament estatsunidenc. Après la recepcion d'un messatge favorable en provenença de Pétain, ordonèt a l'Armada d'Africa de combatre lei tropas de l'Aisse. Puei, reglèt amb lo generau Clark lei relacions entre lei tropas francesas e estatsunidencas. Cap dei colonias francesas contrarotladas per Vichèi en novembre de 1942, foguèt assassinat per un movement reialista menat per Henri d'Astier de La Vigerie. En parallèl, leis òrdres de Darlan donats per empachar la captura de l'esquadra de Tolon menèron a son sabordatge.

Liames intèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]
  • (fr) Philippe Masson, La Marine française et la guerre 1939-1945, Tallandier, París, 2000, 547 p.

Nòtas e referéncias

[modificar | Modificar lo còdi]