Frònt dei Balcans (Premiera Guèrra Mondiala)
Lo Frònt dei Balcans durant la Premiera Guèrra Mondiala designa l'ensemble deis operacions militaras menadas dins lei regions balcanicas entre lo 28 de julhet de 1914 e lo 11 de novembre de 1918. Considerat coma un frònt segondari dau conflicte en causa de l'importància dei combats en França e en Russia, aguèt pasmens un ròtle important dins lo conflicte en causa dei succès aliats de 1918 qu'entraïnèt l'afondrament dau flanc sud deis Empèris Centraus. Una autra caracteristica d'aqueu frònt foguèt la diversitat dei contingents engatjats amb la participacion de còrs expedicionaris mandats per totei lei grandei poissanças de la guèrra.
Causas[modificar | Modificar lo còdi]
Lo Frònt dei Balcans foguèt lo premier frònt actiu de la guèrra amb l'ataca austroongresas còntra Serbia. Pasmens, après l'intrada en guèrra dei grandei poissanças, la region venguèt un enjòc periferic dei combats de 1914-1915. Per aquela rason, leis Austroongrés i mandèron unicament de tropas de qualitat febla, çò qu'explica la resisténcia sèrba. Dins aquò, la situacion cambièt après l'intrada en guèrra de l'Empèri Otoman e de Bulgaria. D'efiech, per l'Aliança, lei Balcans ocupavan una plaça centrala per mandar de renfòrç e, subretot, d'armaments a Bulgaria e a l'Empèri Otoman. Lo mantenement d'aquelei país dins la guèrra permetiá tanben de complicar lei liasons entre lei Francobritanics e lei Rus.
Per l'Entenduda, leis objectius èran opausats e la necessitat de restablir de comunicacions establas amb Russia foguèt considerada coma una prioritat après lei victòrias alemandas sus lo frònt de l'Èst en 1915. En parallèl, lei Balcans èra lo ponch feble militar deis Empèris Centraus qu'èran obligats de mobilizar la màger part de sei ressorsas militaras còntra França, Itàlia e Russia ò, dins lo cas otoman, en Orient Mejan. Pasmens, fòrça esitacions e oposicions francobritanicas marquèron la conducha deis operacions. La participacion d'Itàlia melhorèt pas la situacion car Roma aviá lei sieus objectius en Albania e en Mar Adriatica. Per leis Empèris Centraus, la definicion d'una estrategia clara foguèt pas pus simpla e leis Alemands impausèron finalament una vision defensiva a seis aliats.
Debanament[modificar | Modificar lo còdi]
Lei combats pòdon se devesir en plusors fasas distintas. Durant la premiera, Serbia resistiguèt victoriosament ais atacas austrianas. Per sostenir Russia, lei Francobritanics decidèron de conquistar la region deis Estrechs mai leis Turcs bloquèron l'assaut durant la batalha dei Dardanèls (març de 1915 - genier de 1916). En parallèl, l'intrada en guèrra de Bulgaria entraïnèt l'afondrament de Serbia que lei rèstas de son armada se retirèron en direccion de la Mar Adriatica onte foguèron evacuats per una flòta francobritanica.
Lei fòrças de l'Entenduda batudas ai Dardanèls fortifiquèron alora la region de Tessalonica e preparèron una ataca de Bulgaria en despiech de la neutralitat grèga. Dins aquò, de 1916 a 1917, leis ofensivas aliadas vèrs lo nòrd donèron pauc de resultats en causa d'un relèu favorable a la defensa e de problemas logistics (abséncia de rotas...). Lo succès principau foguèt la conquista de Monastir mai la vila demorèt a portada de l'artilhariá advèrsa. En aost de 1916, l'intrada en guèrra de Romania modifiquèt pas la situacion generala amb la desfacha rapida dau país que foguèt envaït per leis Alemands, leis Austrians e lei Bulgars.
Finalament, en junh de 1917, Grècia jonhèt lo camp de l'Entenduda e, un an pus tard, lo comandament aliat foguèt reorganizat amb la nominacion dau generau Franchet d'Espèrey coma cap comandant. Lo 15 de setembre de 1918, leis Aliats comencèron una ofensiva que rompèt rapidament lei posicions germanobulgaras, menèt a la signatura d'un armistici per Bulgaria (29 de setembre) e entraïnèt l'afondrament deis armadas meridionalas deis Empèris Centraus.
Consequéncias[modificar | Modificar lo còdi]
L'amplor de la victòria aliada dins lei Balcans susprenguèt lei govèrns francés e britanic. Mau mestrejadas, lei rivalitats entre lei diferents pòbles balcanics e lei revendicacions italianas dins la region venguèron lèu de causas de tension entre lei venceires amb mai d'una ocupacion militara de territòris disputits per plusors Estats. Lei tractats de patz que reglèron la Premiera Guèrra Mondiala dins la region illustrèron aquelei dificultats qu'aguèron un ròtle important sus lo debanament de la Segonda Guèrra Mondiala e sus lo traçat actuau de certanei frontieras.