Drechs civics

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Lei drechs civics (var. dreches civics; dreits civics) designan lei proteccions e privilègis de libertat individuala que la lèi acòrda a toei lei ciutadans còntra toei lei discriminacions.

Lo concèpte actuau es avant tot d'inspiracion americana (civil rights), mai s'esbossèt ambé la Declaracion dei Drechs de l'Òme e dau Ciutadan de 1789, e si legitimèt especialament per lo movement dei drechs civics deis ans 1960.

Lei drechs civics son distints dei Drechs de l'Òme o dau drech naturau. D'efèct lei drechs civics s'acòrdan per una nacion a aquelei que vivon sota sei lèis, mentre que lei Drechs de l'Òme e lo drech naturau son universaus.

Ensin lo filosòf John Locke afiermèt que lei drechs naturaus coma la vida, la libertat e la proprietat si deurián convertir en drechs civics e s'aparar per l'Estat sobeiran dins lo quadre d'un contract sociau.

D'autres i vién istoricament de drechs inalienables que s'acòrdan a toei leis individús per una deïtat o per la natura avans l'aparicion dei govèrns.

En França, si parla de "drechs civics, civius e de familha" que son interdiccion si pòu prononciar per una juridiccion. L'interdiccion, totala o parciala, es una pena que sa durada pòu en ges de cas excedir dètz ans.

Au nivèu mondiau, la Convencion Europèa dei Drechs de l'Òme s'adoptèt en 1951 per la proteccion legala de la Declaracion Universala dei Drechs de l'Òme, puei la Pacha Internacionala Relativa ai Drechs Civius e Politics s'adoptèt tanben per l'ONU sota l'influéncia de la Convencion Europèa.