Drech de cavalcada
Lo drech de cavalcada (var. drech de cavalgada, drech de cavaucada, drech de chavauchaa, dreit de chavauchada, drech de chavauchada, dreit/dret de cavaucada) èra un drech senhorial d'Occitània, de la Corona d'Aragon e d'Itàlia ont un senhor podiá demandar de cavals quand pachava de contractes amb un vassal, amb una comunautat urbana o amb una congregacion religiosa.
En temps de patz, aquel drech podiá correspondre a la fornidura al prince dels cavals necessaris al transpòrt de sos bagatges suls camins grands. En temps de guèrra, aquel drech èra ligat a la levada de l'òst.
Presentacion
[modificar | Modificar lo còdi]En temps de patz, aquel drech podiá correspondre a la fornidura al prince de cavals necessaris al transpòrt de sos bagatges suls camins grands.
Per exemple, a Aubòna, un acòrdi entre lo senhor e los borgeses prevei lo drech de cavalcada que precisa que totes los òmes, jos una pena de seissanta jos, son obligats de seguir, a lor pròpri despens, lor senhor pendent un jorn e una nuèch. Après çò temps, es al senhor de provesir als fraisses.
En temps de guèrra, aquel drech èra ligat a la levada de l'òst.
Per exemple, en 1237, Raimond Berenguier IV[1], dins lo comtat de Provença e de Forcauquier, fa adoptar de novèls estatuts a sos vassals per precisar sos dreches. Lo drech de cavalcada es l'ensemble de las obligacions dels divèrses castèls d'un bailatge relativament al servici militar :
- totes los nòbles o simples òmes possedissent de bens dins los comtats de Provença e de Forcauquier son tenguts de servir la cavalcada pendent quaranta jorns,[2] a lors fraisses, en marchant contra totes los qu'atacarián lo comte. Dins aqueles quaranta jorns son comptats l'anar e lo retorn calculats a rason d'un jorn per sièis lègas ;
- quand lo comte fa lo sèti d'un luòc, d'un castèl o d'una vila, e que recorrerà a la cavalcada, çò drech serà aplicat a totes los que se tròben a sièis lègas a la ronda de la plaça assetjada ;
- los nòbles son tenguts de far un còp dins l'annada lo servici de quaranta jorns ;
- l'acte obligue los nòbles qu'aurián ja fach una cavalcada dins l'annada e qu'una armada enemiga envasiguèt los comtats de Provença e de Forcauquier de servir una cavalcada novèla ;
- los estatuts precisen lo nombre d'òmes o de cavals, armats o non armats, que cada castèl deu mostrar en cas de cavalcada.
Es possible de pagar una taxa en plaça de fornir los òmes armats. Per exemple, la comunautat de Sant Maissemin(quina?) aviá la causida de fornir tres òmes armats o de pagar 30 libres per drech de cavalcada.
Lo drech de cavalcada a acabat per èsser transformat en redevença pecuniària.
Un senhor pòt exemptar d'unas plaças del drech de cavalcada pendent un temps limitat o definitivament :
- exempcion pendent cinc ans del drech de cavalcada de la vila de Sant Maissemin(quina?) a causa dels degalhs de la guèrra ;
- lo comte de Provença exempta en 1280 los subjèctes de l'abadiá de Lerins, suls luòcs de Canas, Mogins e Valàuria, del drech de cavalcada.
Dins lo tractat de Péronne signat lo 19 de setembre de 1641 entre lo rei Loís XIII e los catalans, lo rei accèpta lo títol de comte de Barcelona e la Catalonha deu levar, per servir del drech d'òst e de cavalcada, un còs de cinc mila òmes d'infantariá e de cinc cents cavals fins a la fin de la guèrra. Après lo tractat dels Pirenèus, aquel còs de tropas catalanas va èsser transformat en regiment portant lo nom de reial-Mazarin puèi de reial-Rosselhon[3].
Lo drech de cavalcada es, en Arpitània (Savòia[4][5], Romandia[6]), e dins los Païses Occitanics (Provença, Lengadòc, Catalonha, Tolosan) - l'equivalent de las obligacions de l'òst existent dins lo nòrd de França.
Nòtas e referéncias
[modificar | Modificar lo còdi]- ↑ Google Livres : Firmin Guichard - Essai historique sur le Cominalat dans la ville de Digne. Volume 1 - 1846
- ↑ Lo Tresaur dau Felibritge menciona aquela obligacion de 40 jorns.
- ↑ Google Livres : Dominique Marie Joseph Henry - Histoire de Roussillon: comprenant l'histoire du royaume de Majorque. Volume 2 - 1835
- ↑ Abel Jacquet; André Folliet (contributor). Sur le versant du Salève : la chartreuse de Pomier. Anecí: Académie salésienne, 1980.
- ↑ Société savoisienne d'histoire et d'archéologie.. Mémoires et documents publiés par la Société savoisienne d'histoire et d'archéologie (en francés). Imprimerie du Gouvernement (Chamberí), 1867.
- ↑ Épiscopat d'Aimon de Grandson 1215-1260
- (fr) Aqueste article es parcialament o en totalitat eissit d’una traduccion de l’article de Wikipèdia en francés intitolat « Droit de cavalcade ».