Crisi de Tànger
.jpg)
La crisi de Tànger es una crisi diplomatica que durèt de març de 1905 a mai de 1906. Es una consequéncia de la lucha coloniala entre França e Alemanha per lo contraròtle de Marròc. S'acabèt per un succès francés que demostrèt la soliditat de la Tripla Entenduda. La crisi de Tànger marca lo començament d'una tiera de crisis internacionalas que menèt a la Premiera Guèrra Mondiala en 1914.
Contèxte[modificar | Modificar lo còdi]
En 1898, França comencèt de desvolopar son influéncia en Marròc, reiaume en declin qu'avián conservat son independéncia en mantenent un equilibri precari entre lei grandei poissanças. Sièis ans pus tard, Marròc poguèt pas remborsar un prèst francés e foguèt plaçat sota la tutèla financiera de París. Dins lei fachs, aquò correspondiá a un protectorat. Pasmens, coma èra pas una poissança « mediterranèa », Alemanha èra pas estada consultada. Lo cancelier Bernhard von Bülow utilizèt aqueu pretèxte per entraïnar una crisi principalament destinada a testar la soliditat de la Tripla Entenduda en cors de formacion.
Debanament e consequéncias[modificar | Modificar lo còdi]
La crisi comencèt lo 31 de març de 1905 quand l'emperaire Guilhèm II declarèt a Tànger son sostèn a l'independéncia de Marròc. Segon eu, lo sultan marroquin èra « un sobeiran absoludament liure ». De mai, afiermèt sa volontat de defendre leis interès alemands dins lo país. França crenhèt una guèrra e la demission de Théophile Delcassé, ministre deis Afaires Estrangiers a l'origina de la Tripla Entenduda, foguèt acceptada. En parallèl, Alemanha demandèt a Marròc de convocar una conferéncia internacionala per discutir dau futur dau reiaume. Pasmens, aquela conferéncia, que comencèt en genier de 1906 dins la vila espanhòla d'Algesiras, demostrèt la soliditat de la solidaritat entre París, Londres e Moscòu. Isolat, Berlin deguèt donc laissar lei Francés prendre lo contraròtle de la polícia e dei finanças marroquinas.
Lo resultat principau de la crisi foguèt donc una reconoissença internacionala dau protectorat francés en Marròc. En 1911-1912, una segonda crisi, totjorn entraïnada per leis Alemands, renforcèt aquela preséncia e permetèt a París de prendre d'instaurar sa dominacion en Marròc fins a 1960.
Annèxas[modificar | Modificar lo còdi]
Liames intèrnes[modificar | Modificar lo còdi]
Bibliografia[modificar | Modificar lo còdi]
- (fr) Jean-Marie Mayeur, La vie Politique sous la IIIe République, Seuil, 1984.