Vejatz lo contengut

Cranc colorat

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Cranc colorat sus una platana de la broa del Canal del Miègjorn ; se pòt veire a l'esquèrra de la camba de l'arbre una longa taca violeta simptomatica de l'ataca del campairòl.

Lo Cranc colorat de la platana es un campairòl apertenent a la division dicha de las Ascomycota, e mai precisament de la familha de las Ceratocystidaceae.

Aquel campairòl a per nom latin Ceratocystis platani ; en anglés, se sona Canker stain of plane, de còps (als Estats Units) Canker of sycamore.

Lo Cranc colorat de la platana es estat identificat pel primièr còp en 1929 dins l'Èst dels Estats Units, a Gloucester City dins l'estat de la Nòva Jersei.

En Euròpa, es identificat pel primièr còp en Occitània e mai precisament en Provença en 1974, e se pensa que lo fogal inicial seriá lo de las platanas del pargue Borély a Marselha, pargue ont èran entrepausadas de caissas en platana del material de guèrra de l'armada americana a l'escadença del Desbarcament de Provença.

En Occitània, lo cranc colorat a provocat la mòrt de 45 000 platanas en Provença del costat de Cavalhon, mentre que de nombroses fogals infeccioses son identificats tot lo long del Canal del Miègjorn, daissant preveire a mejan tèrme l'abatatge de las 42 000 platanas que bòrdan sas ribas.

Fogal de Cranc colorat en Occitània lo long del Canal del Miègjorn

Lo cranc colorat de la platana es un organisme dich de quarantena per l'Union Europèa, valent a dire un organisme absent o present de faiçon limitada e pel lo qual la lucha es obligatòria. En França, aquela malautiá fa donc l'objècte de mesuras de lucha obligatòria sus tot lo territòri, mesuras definidas per l'arrestat del 22 de decembre de 2015.

Lo cranc colorat es una malautiá grèva que causa la mòrt cada annada d'almens 2000 platanas. Una platana infectada per aquel campairòl a pas cap de mejan de defensa eficaç e se morís lèu-lèu, en qualques meses a pena, qualques annadas pel melhor (dos a cinc ans). Una de las caracteristicas d'aquela malautiá es l'abséncia de creta a l'entorn del cranc que se pòt veire sus la rusca.

Abséncia de creta còsta lo cranc vertadièr (a drecha sus l'imatge, ont la fusta se fendilha) ; a l'esquèrra, se pòdon veire las tacas violetas caracteristicas en fòrma de flametas, que la coloracion destinta d'alhors ambe la progression de la malautiá. Es justament aquò qu'explica l'abséncia de creta : aquesta coloracion violeta testimònia que l'assisa generadoira de cellulas de l'arbre es mòrta. I a cap de reaccion de l'arbre a l'ataca del campairòl (cap de creta per l'empachar de se desvolopar), çò qu'explica l'extrèma viruléncia d'aquela malautiá.

Aisidament portat per l'aiga, aquel parasit penètra per una nafra e se transmet tanben d'arbre en arbre per las raices.

A per simptòmas un afebliment espectacular de la platana en integralitat, ambe plan sovent l'aparicion sus la rusca de la camba de tacas de color violeta qu'an de còps la forma de flametas (d'aquí son nom de "cranc colorat"), tacas fasent en fach pròva de la mòrt de l'assisa generadoira de las cellulas de l'arbre e que dins un segond temps se destintan, s'estompan, se retrobant alavetz en periferia del cranc vertadièr ambe la progression de la malautiá.